Chiều nay, Ngân hàng Dự trữ dự kiến sẽ đưa ra quyết định cắt giảm lãi suất tiền mặt chính thức (OCR), nhưng các nhà kinh tế vẫn còn chia rẽ về mức độ giảm sâu của lãi suất.
Ủy ban chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương gần như chắc chắn sẽ cắt giảm lãi suất khi họp vào cuối ngày hôm nay. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế vẫn chưa thống nhất liệu đây sẽ là mức giảm 0,25% xuống 2,75% hay mức giảm lớn hơn 0,5% xuống 2,50%.
Quyết định của Ngân hàng Dự trữ có thể sẽ dựa trên đánh giá về mức độ phục hồi kinh tế của New Zealand và khả năng kiềm chế lạm phát.
Việc cắt giảm OCR sẽ giúp chi phí vay vốn rẻ hơn, khuyến khích các hộ gia đình và doanh nghiệp chi tiêu và đầu tư nhiều hơn, từ đó thúc đẩy hoạt động kinh tế.
Lãi suất tiền mặt chính thức (OCR) ảnh hưởng đến lãi suất thế chấp và tiết kiệm của người tiêu dùng.
Vì sao việc cắt giảm thêm là “chuyện đã rồi”?
Lạm phát, từng tăng nóng trên 7% ba năm trước, hiện đã hạ nhiệt đáng kể và nằm trong phạm vi mục tiêu 1-3% của Ngân hàng Dự trữ. Do đó, OCR đã được cắt giảm từ mức cao 5,5% trong năm qua. Hiện tại, lãi suất này đang ở mức 3% sau cuộc họp của ủy ban chính sách tiền tệ vào tháng 8. Tại cuộc họp đó, Ngân hàng Dự trữ đã báo hiệu sẽ giảm lãi suất xuống 2,55% trong vòng sáu tháng tới.
Kể từ đó, số liệu GDP quý II cho thấy mức giảm 0,9%. Những con số được công bố vào tháng 9 được coi là một bất ngờ và gây sốc cho các nhà quan sát.
Trong khi đó, một cuộc khảo sát của NZIER về Ý kiến Kinh doanh Quý được công bố hôm qua cho thấy tâm lý kinh doanh sụt giảm. Chỉ 3% nhà sản xuất được khảo sát kỳ vọng điều kiện kinh tế sẽ cải thiện.
Chỉ 15% doanh nghiệp kỳ vọng điều kiện kinh tế sẽ cải thiện trong nửa năm tới, giảm so với mức 26% trong cuộc khảo sát quý tháng 6.
Lập luận cho việc cắt giảm mạnh hơn
Một số nhà kinh tế từ các ngân hàng lớn, bao gồm ASB, Westpac và Kiwibank, đang kỳ vọng mức cắt giảm 50 điểm cơ bản (0,5%), đưa OCR xuống 2,5% chỉ trong một lần.
Quan điểm của họ tập trung vào sự yếu kém của nền kinh tế và sự cấp bách trong việc đưa lãi suất xuống mức có thể chủ động kích thích tăng trưởng.
“Lửa phục hồi cần thêm nhiên liệu,” ông Nick Tuffley, nhà kinh tế trưởng của ASB, nhận định. “OCR cần giảm thấp hơn so với dự kiến gần đây, xuống mức thấp 2,25%, để đưa các điều kiện tiền tệ vào vùng kích thích hơn.” Các nhà kinh tế của ASB cho rằng nền kinh tế thiếu các động lực tăng trưởng mạnh mẽ.
“Những yếu tố chính hỗ trợ nền kinh tế là lãi suất giảm về mức bình thường hơn và sự bùng nổ của thu nhập xuất khẩu tốt,” ông Tuffley cho biết.
Ông Kelly Eckhold, nhà kinh tế trưởng của Westpac, đồng ý rằng cần có một đợt cắt giảm lớn hơn. Ông nói: “Việc nhanh chóng đưa OCR xuống mức kích thích sẽ tạo ra niềm tin và hoạt động trước giai đoạn giao dịch Giáng sinh và mùa hè quan trọng.” Ông Eckhold nói thêm rằng hành động nhanh chóng ngay bây giờ cũng có thể giảm khả năng cần thêm nhiều đợt cắt giảm vào năm tới.
Trong khi đó, các nhà kinh tế của Kiwibank thẳng thắn cho rằng các nhà hoạch định chính sách cần “hành động mạnh mẽ để đạt hiệu quả cao nhất” với quyết định hôm nay, vì nó “có vai trò then chốt trong việc định hình quỹ đạo của thị trường tài chính và nền kinh tế rộng lớn hơn, hướng tới năm 2026.”
Họ viết: “Rõ ràng nền kinh tế của chúng ta cần được hỗ trợ. Không còn cách nào khác để nói: Nền kinh tế New Zealand đang hoạt động kém hiệu quả. Nó đang hoạt động kém hơn cả những dự báo vốn đã yếu của chúng tôi.” “Nếu tùy thuộc vào chúng tôi, chúng tôi sẽ thực hiện mức cắt giảm 50 điểm cơ bản. Sự yếu kém trên diện rộng của nền kinh tế New Zealand rõ ràng đòi hỏi một động thái táo bạo.” “Chúng tôi cũng sẽ báo hiệu một đợt cắt giảm 25 điểm cơ bản nữa vào tháng 11.” Họ cho rằng “bất cứ điều gì ít hơn sẽ khiến lãi suất tăng cao… điều này không hữu ích và ngược lại với những gì nền kinh tế cần.”
Lập luận cho sự thận trọng
Trong khi đó, các nhà kinh tế của ANZ và BNZ vẫn giữ dự báo về mức cắt giảm 25 điểm cơ bản (0,25%), mặc dù cả hai đều thừa nhận rằng một động thái lớn hơn là hoàn toàn có thể xảy ra.
Bà Sharon Zollner, nhà kinh tế của ANZ, cho biết bà kỳ vọng Ngân hàng Dự trữ sẽ cắt giảm xuống 2,75%, “với thông điệp ôn hòa để ngỏ khả năng cắt giảm 50 điểm cơ bản vào tháng 11.” “Mức cắt giảm 25 điểm cơ bản giúp giảm rủi ro vượt quá mục tiêu khi chúng ta đã đi được một chặng đường dài trong chu kỳ nới lỏng và để lại nhiều lựa chọn tối đa từ thời điểm này.”
“Chúng tôi cũng cho rằng Ngân hàng Dự trữ sẽ cẩn trọng không quá nhấn mạnh vào sự bất ngờ tiêu cực của GDP quý II, vì dữ liệu này có xu hướng được điều chỉnh, và thay vào đó sẽ xem xét bộ chỉ số kinh tế rộng hơn.” Tuy nhiên, bà nói thêm, “cũng có những lập luận thuyết phục” cho việc cắt giảm 50 điểm cơ bản.
Các nhà kinh tế của BNZ cho biết có khả năng Ngân hàng Dự trữ đã “bị giật mình bởi số liệu GDP quý II yếu kém và sẽ cắt giảm 50 điểm cơ bản trong tuần này.” Tuy nhiên, họ nói: “Chúng tôi chưa bị thuyết phục rằng đó sẽ là kết quả vào thời điểm này,” và dự kiến mức cắt giảm 25 điểm cơ bản. Họ nói thêm rằng việc cắt giảm là “chuyện đã rồi.”
Vậy, lãi suất thế chấp sẽ ra sao?
Tin tốt cho người vay là lãi suất thế chấp đã giảm xuống, dự đoán về các đợt cắt giảm OCR tiếp theo. Một số ngân hàng lớn đã cắt giảm các mức lãi suất chủ chốt trong tuần qua. Kiwibank là ngân hàng lớn mới nhất cắt giảm lãi suất vay mua nhà cố định một năm đặc biệt của mình, cùng với các ngân hàng khác ở mức 4,49% vào thứ Hai. BNZ cũng đã điều chỉnh lãi suất của mình vào hôm qua, với lãi suất tiêu chuẩn 6 tháng, hai năm và ba năm đều giảm 10 điểm cơ bản, xuống lần lượt là 4,89%, 4,65% và 4,85%. Lãi suất 18 tháng của ngân hàng này giảm 26 điểm cơ bản xuống 4,49%.
Nhìn về phía trước
Dù Ngân hàng Dự trữ chọn phương án nào, hầu hết các nhà kinh tế đều đồng ý rằng OCR sẽ cần phải giảm thấp hơn mức 3% hiện tại để hỗ trợ sự phục hồi của nền kinh tế. Cuộc tranh luận thực sự xoay quanh thời điểm và tốc độ, chứ không phải hướng đi. Ngân hàng Dự trữ cũng sẽ nhận thức được rằng đây là một trong những quyết định quan trọng cuối cùng dưới thời Thống đốc Christian Hawkesby, người sẽ được thay thế bởi nhà điều hành ngân hàng trung ương Thụy Điển Anna Breman vào tháng 12.
Việc thay đổi nhân sự lãnh đạo đó cũng có thể ảnh hưởng đến cách định vị chính sách cho năm 2026. Người dân New Zealand sẽ có câu trả lời vào cuối ngày hôm nay.
Theo 1news.co.nz