Đảo Whakaari/White, nằm ngoài khơi Whakatāne thuộc Vịnh Eastern Bay of Plenty, từng là một điểm du lịch nổi tiếng trước khi nó phun trào vào tháng 12 năm 2019, khiến 22 người thiệt mạng và 25 người bị thương.
Một nhân viên có mặt tại đảo Whakaari/White vào ngày xảy ra thảm họa đã kể lại sự kinh hoàng khi mọi người hoảng loạn tìm chỗ trú ẩn lúc núi lửa phun trào mà không có bất kỳ cảnh báo nào, khiến da của họ như “tan chảy” khi ẩn nấp.
Lời khai này được chia sẻ tại một cuộc điều tra của tòa án về thảm họa đã cướp đi sinh mạng của 22 người và làm bị thương nặng 25 người khác vào ngày 9 tháng 12 năm 2019.
Bằng chứng của nhân chứng được nghe vào thứ Hai đã được ghi lại khoảng sáu tháng sau vụ phun trào.
Người này, danh tính không được tiết lộ, cho biết mọi thứ dường như bình thường khi họ đến đảo Whakaari/White.
“Mọi thứ đều ổn,” người sống sót kể lại.
Họ cho biết đang đi bộ ở giữa đảo về phía các dòng suối thì vụ phun trào xảy ra mà không có bất kỳ cảnh báo nào.
“Không có tiếng ầm ầm hay rung lắc gì cả,” họ nói.
“Tôi nhớ đã nhìn lên và thấy cột khói trên đảo White, nó cơ bản là đen trắng và cao hơn cả hòn đảo khi chúng tôi nhìn thấy, vì vậy chúng tôi không hề nghe thấy gì.”
Người sống sót kể rằng ban đầu họ nghĩ vụ phun trào trông thật đẹp trên nền trời xanh, nhưng những suy nghĩ đó nhanh chóng chuyển sang việc cần phải chạy trốn.
“Mọi thứ đột ngột trở nên hỗn loạn… Tôi nhớ đã hét lên bảo mọi người chạy đi.”
Họ nói rằng ban đầu họ nghĩ có thể chạy thoát, nhưng sau đó nhận ra là không thể.
Họ phản ứng bằng cách chạy về phía những tảng đá lớn gần đó khi mảnh vụn nóng phun ra từ núi lửa nhanh chóng ập tới.
Họ kể lại rằng khi ẩn nấp sau một đống đá, họ thấy sự hoảng loạn khi những người khác cũng vội vã tìm nơi trú ẩn.
“Và rồi đó là lúc tôi thấy dòng chảy pyroclastic ập xuống.”
“Tôi nhớ đã đeo và giữ chặt mặt nạ phòng độc cùng kính râm vào mặt, về cơ bản là che chắn khuôn mặt mình, và rồi dòng chảy pyroclastic tràn qua chúng tôi.”
“Khoảnh khắc đó có lẽ chỉ kéo dài vài giây, nhưng cảm giác như hàng phút.”
Theo Viện Khoa học Địa chất và Hạt nhân (GNS), dòng chảy pyroclastic là mối nguy hiểm phá hoại nhất liên quan đến hoạt động núi lửa.
Chúng hình thành khi một cột phun trào, hoặc các phần của vòm dung nham, sụp đổ, khiến mảnh vụn núi lửa trượt khỏi núi lửa với tốc độ cao trên mặt đất dưới dạng một đám mây tro, đá và khí núi lửa đang mở rộng ra bên ngoài.
Nhà núi lửa học Shane Cronin, người đã đưa ra bằng chứng tại cuộc điều tra vào tuần trước, cho biết một số hạt trong đám mây có nhiệt độ trên 400 độ C, với nhiệt độ trung bình khoảng 200 độ.
Lời khai của nhân chứng vào thứ Hai cho biết có một sự im lặng rợn người trong những khoảnh khắc sau khi dòng chảy pyroclastic đi qua.
“Khi mọi thứ đã dừng lại và trở nên yên tĩnh, tôi đứng dậy và nhận ra rằng tay mình trông như đang tan chảy.”
Họ nói điều này khiến họ nhận ra rằng sẽ rất khó khăn để hỗ trợ thể chất cho những người sống sót khác.
Vào thời điểm đó, họ nói rằng họ “cho rằng ai đó sẽ đến giúp chúng tôi, nhưng thật không may là không ai cả.”
Nhân chứng kể lại cách mọi người tập hợp lại và đi về phía bến tàu.
Khi đến nơi, những người sống sót đã thu hút sự chú ý của một chiếc thuyền du lịch gần đó, The Phoenix, vốn bị bao phủ bởi tro núi lửa, gây ra sự chậm trễ hơn nữa vì các mảnh vụn nóng cần được loại bỏ khỏi thuyền.
Những người sống sót khác vào thời điểm đó, những người đã trốn dưới biển, cũng được giải cứu và đưa lên thuyền.
“Tôi chỉ đơn giản là cuộn mình và lăn vào thuyền, vì chúng tôi đang tan chảy, và vì vậy tôi không muốn chạm vào bất cứ thứ gì,” nhân chứng nói.
“Chiếc thuyền của Lực lượng Bảo vệ Bờ biển, tôi nghĩ vậy, đã thả hai nhân viên y tế xuống The Phoenix để giúp chúng tôi, và họ trông như những con gà mất đầu, cố gắng tìm hiểu phải làm gì, bắt đầu từ đâu.”
Nhân viên có mặt vào ngày hôm đó kể lại cách các nhân viên y tế đã làm những gì có thể với rất ít thiết bị có sẵn trước khi đến đất liền và được đưa đến bệnh viện.
Cuộc điều tra của tòa án tại Auckland nhằm mục đích xác lập lại các sự thật của vụ việc và đưa ra kết luận cùng khuyến nghị để ngăn chặn những thảm họa tương tự.
Theo rnz.co.nz