Nền kinh tế New Zealand đang chết dần chết mòn bởi sự kìm kẹp chặt chẽ của các tập đoàn độc quyền trong những lĩnh vực then chốt, theo nhận định của một nhà vận động chống độc quyền hàng đầu.
Ông Tex Edwards, lãnh đạo tổ chức Monopoly Watch, cho biết lợi nhuận khổng lồ mà ba trong số bốn ngân hàng lớn thuộc sở hữu của Úc báo cáo trong tuần qua đã phơi bày quyền lực của một số ít công ty, cũng như sự bất lực của các nhà hoạch định chính sách trong việc kiểm soát chúng.
“Khi chúng ta xem xét lý do tại sao nền kinh tế hoạt động kém hiệu quả, đó gần như là cái chết từ hàng ngàn vết cắt, hay trong trường hợp này là cái chết từ 10 hoặc 20 vết cắt, bởi vì có 10 hoặc 20 tập đoàn độc quyền đang thu lợi bất chính từ vị thế của mình.
Các siêu thị, công ty điện lực, sân bay, công ty bảo hiểm và ngân hàng đang bị giám sát chặt chẽ, nhưng điều chúng ta thấy là sự chắp vá và nuông chiều liên tục thay vì những cải cách cấu trúc.”
Trong tuần qua, ANZ, BNZ và Westpac đã công bố kết quả kinh doanh cả năm, với tổng lợi nhuận của ba ngân hàng này đạt khoảng 5,2 tỷ USD.
Cần Tăng Cường Quy Định
Ông Edwards cho rằng ngành ngân hàng cần có thêm sự can thiệp của cơ quan quản lý để mang lại lợi ích cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, ông cũng nhận định rằng các cuộc điều tra của ủy ban tuyển chọn, một nghiên cứu về ngân hàng của Ủy ban Thương mại và sự giám sát của các cơ quan quản lý đã đạt được rất ít kết quả.
Ông cho biết các ngân hàng lớn đã rất khéo léo trong việc truyền tải thông điệp rằng họ đang mang vốn vào đất nước, đóng góp thuế đáng kể, hỗ trợ hoạt động kinh tế và thúc đẩy cạnh tranh trong một lĩnh vực mà họ chiếm giữ hơn 80% thị phần.
Họ đã sử dụng điều này để gây hoang mang cho các chính trị gia và nhà hoạch định chính sách về cách thức cạnh tranh sẽ phát triển.
Ông Edwards nói rằng các ngân hàng đã tự bao vây mình bằng đội ngũ vận động hành lang về quan hệ công chúng và chính sách, những người đã thực sự ‘thao túng’ các nhà hoạch định chính sách, chính trị gia và cơ quan quản lý.
Ông cho rằng những bình luận của các chính trị gia về việc họ hy vọng các ngân hàng lớn sẽ nhanh chóng chuyển các đợt cắt giảm lãi suất của Ngân hàng Dự trữ cho người dân là ‘ngây thơ’.
Ông cũng chỉ ra rằng bốn ngân hàng lớn đã làm chậm việc triển khai ‘ngân hàng mở’ (open banking), một hệ thống cho phép các doanh nghiệp tài chính bên thứ ba cung cấp các dịch vụ tài chính cạnh tranh, bằng cách kéo dài thời gian hiện đại hóa hệ thống kỹ thuật của họ.
Các ngân hàng New Zealand đã trì hoãn ‘ngân hàng mở’ vì điều đó sẽ làm giảm biên lợi nhuận và lợi nhuận tổng thể của họ.
Ông kiến nghị rằng Payments NZ, tổ chức quản lý hệ thống thanh toán giữa các ngân hàng, nên được đưa ra khỏi sự kiểm soát của tám ngân hàng đang sở hữu nó.
Trước đây, Monopoly Watch cũng từng kêu gọi buộc ANZ phải thoái vốn khỏi Ngân hàng Quốc gia New Zealand (National Bank of NZ), mà ANZ đã được phép tiếp quản vào năm 2003 và sáp nhập hoàn toàn vào năm 2012.
Theo rnz.co.nz