Ủy ban Bầu cử cho biết, các thay đổi được đề xuất trong Dự luật Sửa đổi Bầu cử của Chính phủ sẽ không giúp công bố kết quả bầu cử chính thức sớm hơn. Điều này diễn ra bất chấp những sửa đổi chủ yếu nhằm cải thiện tính kịp thời của việc kiểm phiếu chính thức, và Bộ trưởng Tư pháp phụ trách đã khẳng định ông tin rằng người dân New Zealand có thể đăng ký cử tri sớm.
Ủy ban Tư pháp đang xem xét dự luật, bao gồm một loạt thay đổi như chấm dứt việc đăng ký cử tri trong cùng ngày bầu cử, cấm tù nhân bỏ phiếu, thay đổi quy định về đãi tiệc trong Ngày bầu cử và mở rộng giới hạn quyên góp chính trị ẩn danh. Các ý kiến đóng góp được đưa ra vào thứ Năm tuần trước đã phần lớn phản đối dự luật này.
Ông Karl Le Quesne, Chánh Văn phòng Bầu cử, đã trình bày trước Ủy ban Tư pháp vào đầu ngày hôm nay và giải thích “bước quan trọng đầu tiên” trong quy trình hậu bầu cử là khi danh sách cử tri chốt sổ.
Hiện tại, thời điểm đó là nửa đêm của Ngày bầu cử. Sau khi danh sách chốt sổ, tất cả các giao dịch đăng ký cử tri phải được xử lý.
“Điều này thực sự quan trọng,” ông Le Quesne nói, “bởi vì nó cho chúng ta biết ai đủ điều kiện bỏ phiếu và những lá phiếu nào có thể được kiểm đếm.”
Thông thường, việc này sẽ hoàn thành vào ngày thứ tư sau Ngày bầu cử, nhưng vào năm 2023, ủy ban đã mất gấp đôi thời gian để hoàn tất do số lượng đăng ký tăng lên.
Dự luật đề xuất chốt danh sách cử tri vào nửa đêm của ngày thứ 13 trước Ngày bầu cử, tức là vào thời điểm bắt đầu bỏ phiếu sớm. Trên thực tế, điều này sẽ cho phép quá trình xử lý diễn ra trước Ngày bầu cử. Sau đó còn có một loạt các bước khác trong quy trình để đảm bảo tất cả các lá phiếu đều hợp lệ.
Ông Le Quesne cho biết, các lá phiếu đặc biệt không thể được kiểm đếm cho đến khi tất cả các bước khác hoàn tất.
“Vì vậy nếu bạn xem xét việc kiểm phiếu thực tế, chỉ mất khoảng tối đa bốn ngày để kiểm lại các lá phiếu thông thường lần thứ hai, và để kiểm đếm các lá phiếu đặc biệt. Phần lớn thời gian là để thực hiện tất cả các kiểm tra tính toàn vẹn mà chúng tôi được yêu cầu làm.”
Ông được Nghị sĩ Đảng Lao động Duncan Webb hỏi rằng, dựa trên những thay đổi được đề xuất, kết quả chính thức sẽ có sớm hơn bao nhiêu ngày.
“Dựa trên dự báo mà chúng tôi đã thực hiện về những thay đổi được đề xuất, chúng tôi không nghĩ rằng có thể công bố kết quả sớm hơn 20 ngày.”
Để làm rõ, ông Webb hỏi, “vậy sẽ không có gì khác biệt sao?”
Ông Le Quesne trả lời “không”, bởi vì những người cập nhật thông tin đăng ký của họ sau ngày ghi danh và trước thời hạn chốt sổ 13 ngày vẫn sẽ phải bỏ phiếu đặc biệt.
“Điều đó là do chúng tôi dự báo vẫn sẽ có khoảng 700.000 lá phiếu đặc biệt mà chúng tôi phải thực hiện tất cả các kiểm tra tính toàn vẹn này.”
Ông Webb hỏi tại sao những thay đổi này lại được thực hiện, và ông Le Quesne trả lời, “đây không phải là thay đổi mà chúng tôi khuyến nghị.”
Ông Le Quesne giải thích rằng nếu những thay đổi này không được thực hiện, ủy ban vẫn sẽ cố gắng xử lý tất cả các đăng ký cử tri vào ngày thứ tư sau khi danh sách chốt sổ.
“Chúng tôi sẽ chỉ phải tăng cường nguồn lực ở quy mô lớn hơn nhiều so với bình thường.”
Ủy ban cũng được hỏi có bao nhiêu người sẽ không bỏ phiếu hoặc không thể bỏ phiếu do những thay đổi này.
Bà Kristina Temel, Quản lý Pháp lý, Quy định và Chính sách của ủy ban, giải thích rằng lần cuối cùng danh sách cử tri chốt sổ sớm hơn đáng kể so với hiện tại là vào những năm 1990, và trong giai đoạn đó đã có “sự gia tăng đáng kể về số lượng phiếu bầu bị loại bỏ.”
“Nếu bạn đẩy ngày chốt sổ danh sách cử tri lên sớm hơn, sẽ có sự gia tăng số lượng người hoặc không bỏ phiếu, hoặc bỏ phiếu nhưng lá phiếu của họ bị loại bỏ.”
Bộ trưởng Tư pháp Paul Goldsmith nói với RNZ rằng việc kiểm phiếu cuối cùng trước đây mất hai tuần, và trong cuộc bầu cử gần đây nhất đã mất ba tuần.
“Lời khuyên rõ ràng mà chúng tôi nhận được là một trong những lý do chính cho việc này là do sự gia tăng lớn các lá phiếu đặc biệt, và nếu không có thay đổi, có thể mất nhiều thời gian hơn nữa.”
Ông Goldsmith cho biết, kết hợp với các thay đổi khác như việc giới thiệu đăng ký tự động, Chính phủ kỳ vọng Ủy ban Bầu cử sẽ đẩy nhanh quá trình kiểm phiếu theo thời gian.
“Nếu bạn muốn bỏ phiếu, bạn cần phải đăng ký. Mọi người có khoảng một năm để chuẩn bị. Tôi hoàn toàn tin tưởng người dân New Zealand có thể sắp xếp được.”
Việc bãi bỏ đăng ký cử tri trong cùng ngày bầu cử đã đảo ngược một thay đổi được áp dụng cho cuộc bầu cử năm 2020, vốn cho phép đăng ký và cập nhật thông tin chi tiết cho đến và bao gồm cả Ngày bầu cử. Thay đổi mới này còn đi xa hơn, đảm bảo cử tri phải đăng ký hoặc cập nhật thông tin của mình trước khi bỏ phiếu sớm bắt đầu.
Chính phủ cũng đang ban hành luật để yêu cầu 12 ngày bỏ phiếu sớm.
Những thay đổi này chủ yếu được thực hiện để cải thiện tính kịp thời của việc kiểm phiếu chính thức, và do đó mang lại cho cử tri sự chắc chắn về kết quả.
Khi các cải cách được công bố, ông Goldsmith nói rằng việc cho phép đăng ký muộn – dù có ý định tốt đến đâu – đã gây ra “quá nhiều áp lực lên hệ thống.”
“Việc kiểm phiếu cuối cùng trước đây mất hai tuần, cuộc bầu cử gần đây nhất mất ba tuần. Nếu chúng ta giữ nguyên mọi thứ, có thể sẽ mất nhiều thời gian hơn nữa trong các cuộc bầu cử tương lai. Khung thời gian 20 ngày để có kết quả cuối cùng có lẽ đã là một thách thức để đạt được trong cuộc bầu cử tiếp theo mà không có thay đổi.”
Bài viết của Lillian Hanly từ rnz.co.nz.
Theo 1news.co.nz