Các doanh nghiệp dường như đồng tình với đề xuất của chính phủ về việc thay thế Luật Nghỉ lễ, nhưng các công đoàn và đảng đối lập lo ngại rằng điều này có thể xâm phạm quyền lợi và chế độ của người lao động.
Bộ trưởng Quan hệ Lao động Brooke van Velden đã công bố kế hoạch điều chỉnh chế độ nghỉ phép năm và nghỉ ốm theo tỷ lệ thời gian làm việc.
Theo đó, cứ mỗi giờ làm việc, người lao động sẽ được tích lũy một phần nhỏ giờ nghỉ phép năm và nghỉ ốm. Số giờ tích lũy này sau đó có thể được sử dụng để nghỉ việc, cũng được tính theo giờ.
Điều này có nghĩa là người lao động có thể chỉ nghỉ một phần ngày nếu bị ốm, hoặc sử dụng vài giờ nghỉ phép năm cho mục đích giải trí. Giống như Bộ trưởng van Velden, các nhóm doanh nghiệp cho rằng đây là một cách tiếp cận công bằng hơn.
Tuy nhiên, các công đoàn lập luận rằng việc người lao động bán thời gian hiện có quyền lợi nghỉ phép không phải là lý do để tước bỏ nó. Họ lo ngại hệ thống mới có thể khiến thời gian nghỉ phép của người lao động bị tiêu hao vào các buổi khám bệnh và các công việc hành chính cá nhân khác.
Doanh nghiệp ủng hộ hệ thống đơn giản hơn
Ông Alan McDonald, Trưởng bộ phận vận động chính sách của Hiệp hội Các nhà tuyển dụng và Sản xuất, cho biết nhìn chung hệ thống mới sẽ không làm tăng đáng kể chi phí cho các doanh nghiệp.
Ông nói: “Tôi nghĩ những thay đổi này sẽ được các nhà tuyển dụng ở mọi quy mô đón nhận khá tốt, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ hơn. Luật Nghỉ lễ hiện hành vô cùng phức tạp, khó thực hiện và đã khiến một số doanh nghiệp phải chi trả hàng chục triệu [đô la]… Tôi nghĩ Bộ trưởng và đội ngũ của bà thực sự cần được biểu dương.
Người lao động sẽ được hưởng các chế độ ngay từ ngày đầu tiên làm việc – điều mà hiện tại họ không có. Các nhà tuyển dụng có thể dễ dàng tính toán: ‘họ làm X giờ, họ được Y ngày nghỉ’ và điều này đơn giản hóa mọi thứ, chấm dẹp mọi phép tính phức tạp.
Ông cho biết, việc tăng phí trả cho người lao động thời vụ – để thay thế bất kỳ quyền lợi nghỉ phép nào – sẽ là một khoản chi phí cho người sử dụng lao động, nhưng họ sẽ không phải đối mặt với nhiều trách nhiệm pháp lý liên quan đến nghỉ phép.
Ví dụ, một người làm việc một ca mỗi tuần – điều này thực tế phổ biến hơn tôi nghĩ… với 43,5 tuần làm việc trong một năm, bạn sẽ có gần một phần tư năm nghỉ ốm.
Ông nói, việc không cấp phép nghỉ cho người lao động nhận trợ cấp ACC là điều hợp lý.
Có vẻ hơi bất thường khi bạn không làm việc và vẫn nhận trợ cấp mà lại tích lũy thêm tiền nghỉ phép… tôi biết điều này thường khiến các nhà tuyển dụng băn khoăn.
Dự kiến, luật sẽ được thông qua vào một thời điểm nào đó trước cuộc bầu cử, và các nhà tuyển dụng sẽ có hai năm để chuyển sang hệ thống mới – ngoại trừ các trường học, Bộ Giáo dục cho biết sẽ cần từ 5 đến 10 năm để thay thế hệ thống tính lương hiện tại của họ.
Ông McDonald cho biết quá trình chuyển đổi sẽ tốn kém một phần nhưng nên “khá đơn giản” và “không tốn kém bằng việc phải trả lương truy lĩnh sáu năm nếu bạn làm sai”.
Supplied
Bà Carolyn Young, Giám đốc điều hành của Retail NZ, cho biết họ hoan nghênh kế hoạch của chính phủ, nhưng lo ngại về việc tăng chi phí trả lương cho người lao động thời vụ.
Môi trường bán lẻ rất phức tạp, với các hình thức làm việc đa dạng. Người lao động làm việc vào cuối tuần, ngày lễ, buổi tối. Vì vậy, việc tích lũy ngày nghỉ theo giờ sẽ giúp việc tính toán trở nên đơn giản hơn nhiều.
Đối với người lao động thời vụ, đây sẽ là lĩnh vực mà chúng tôi phải tham khảo ý kiến thành viên để xem họ đồng thuận đến mức nào với các khuyến nghị mới… có rất nhiều người lao động thời vụ làm việc trong dịp Giáng sinh, vì vậy việc đảm bảo rằng điều này vẫn hiệu quả về chi phí cho doanh nghiệp trong lĩnh vực đó sẽ rất quan trọng đối với chúng tôi.
Bà cho biết, nếu các thành viên thấy quá tốn kém, họ có thể đấu tranh để có mức phí thấp hơn tại ủy ban lựa chọn.
Mặt khác, quyền lợi nghỉ ốm hiện tại dành cho người lao động bán thời gian là không cân xứng.
Việc tính theo tỷ lệ thực sự công bằng vì bạn không làm việc toàn thời gian như một người làm việc toàn thời gian, và do đó, nó sẽ diễn ra theo một cách khác.
Việc tích lũy nghỉ ốm và nghỉ phép năm ngay từ ngày đầu tiên làm việc của người lao động cũng sẽ công bằng và linh hoạt hơn so với hệ thống hiện hành, nơi họ nhận được bốn tuần nghỉ phép cùng lúc sau 12 tháng làm việc.
Bà nói, thay đổi đối với ACC là một “quyết định khó khăn”, nhưng “từ góc độ công bằng đối với một doanh nghiệp phải tìm người thay thế bạn khi bạn không làm việc, thì đây có lẽ là một giải pháp hợp lý”.
Công đoàn phản đối
Bà Rachel Mackintosh, Thư ký quốc gia của công đoàn E Tū, đã phản bác lại tuyên bố rằng người lao động bán thời gian có thể yêu cầu tới 10 tuần nghỉ ốm.
Đó là một ví dụ cực đoan và thực tế hầu hết người lao động bán thời gian làm việc theo ngày ngắn, vì vậy đối với hầu hết họ, 10 ngày nghỉ ốm sẽ là 10 ngày ngắn hơn – họ không nhận được bất kỳ ưu đãi đặc biệt nào.
Đó thực sự không phải là thực tế đối với hầu hết người lao động bán thời gian. Hầu hết họ đã bị thiệt thòi, họ có ít thu nhập hơn để chi tiêu cho cuộc sống, vì vậy việc một số người trong số họ có nhiều ngày nghỉ ốm hơn những người khác không phải là lý do để tước bỏ quyền lợi đó của họ.
Bà cho biết thêm, cũng có nguy cơ là khả năng nghỉ phép theo giờ có thể khiến một số doanh nghiệp yêu cầu người lao động sử dụng thời gian nghỉ phép cho những việc như khám bác sĩ.
Có nguy cơ là mọi người không được sử dụng thời gian nghỉ của họ cho mục đích ban đầu là nghỉ ngơi và giải trí… việc bị yêu cầu nghỉ phép trong tình huống đó có thể khiến mọi người không thể sử dụng thời gian nghỉ cho kỳ nghỉ của mình.
Bà nói, thật khó để dự đoán liệu điều đó có phổ biến hay không, nhưng “nếu các nhà tuyển dụng có thể tìm cách giảm trách nhiệm của họ – ngay cả khi điều đó gây bất lợi cho cuộc sống của người lao động và khả năng sử dụng thời gian nghỉ đúng mục đích của họ – chắc chắn một số nhà tuyển dụng sẽ làm như vậy”.
Bộ trưởng Brooke van Velden thậm chí còn ám chỉ với các phóng viên rằng điều đó có khả năng xảy ra.
Bà nói: “Không nhất thiết phải nghỉ cả ngày phép năm để giải quyết hàng loạt công việc cá nhân – như khám bệnh, những việc quan trọng với con cái, có thể nghỉ đúng thời gian bạn thực sự cần, thay vì nhiều hơn mức cần thiết – sẽ là một thắng lợi lớn cho người lao động“.
Rillstone
Ông Richard Wagstaff, Chủ tịch Hội đồng Công đoàn, hoan nghênh việc người lao động được tiếp cận các loại hình nghỉ phép như nghỉ tang và nghỉ do bạo lực gia đình ngay từ ngày đầu tiên làm việc, việc tăng thêm phụ cấp cho người lao động thời vụ, những thay đổi về nghỉ thai sản và yêu cầu về bảng lương bắt buộc.
Tuy nhiên, ông cho rằng các cải cách không nên dẫn đến việc giảm quyền lợi nghỉ phép của người lao động, và việc cắt giảm nghỉ ốm cho người lao động bán thời gian cùng với tiền nghỉ lễ cho những người làm việc theo hoa hồng đã vi phạm thỏa thuận đạt được giữa chính phủ tiền nhiệm, các doanh nghiệp và công đoàn.
Ông nói: “Thật tốt khi Luật sẽ được đơn giản hóa, nhưng điều đó không cần phải đánh đổi bằng những quyền lợi mà người lao động đã khó khăn lắm mới giành được”.
Các đảng đối lập cảnh báo về tác động đến các nhóm cụ thể
Bà Jan Tinetti, người phát ngôn về Quan hệ Lao động của Đảng Lao động, cũng nhận thấy cả mặt tích cực và tiêu cực của đề xuất, đồng thời cho rằng phụ nữ Māori và Thái Bình Dương có nguy cơ chịu thiệt thòi nhiều nhất.
Đây là một sự pha trộn… chúng tôi đã bắt đầu xem xét dưới thời chính phủ của mình để cố gắng đơn giản hóa luật và chắc chắn thích một số điều đã được công bố hôm nay, nhưng tôi cũng thực sự lo ngại rằng có những yếu tố trong những thay đổi này, chẳng hạn như việc tính nghỉ ốm theo tỷ lệ, đi ngược lại ý định ban đầu của lần xem xét đầu tiên.
Nhiều phụ nữ sẽ đảm nhận các vị trí bán thời gian do các trách nhiệm chăm sóc khác mà họ có, vì vậy điều này sẽ ảnh hưởng không cân xứng đến phụ nữ Māori và Thái Bình Dương, những người thường làm công việc không ổn định và bán thời gian nhiều hơn bất kỳ nhóm dân số nào khác.
Bà cho biết sẽ đặt câu hỏi cho Bộ trưởng “để đảm bảo chúng ta thực hiện đúng điều này”.
RNZ / Reece Baker
Điểm mấu chốt là không ai, không ai nên bị đặt vào tình thế tồi tệ hơn chỉ vì họ không thể làm việc toàn thời gian hoặc họ đang làm việc bán thời gian – đó là những điều chúng ta cần đảm bảo – rằng người lao động phải là trung tâm của mọi thay đổi được thực hiện.
Trong một tuyên bố trước đó, bà Tinetti cáo buộc Thủ tướng Christopher Luxon đã “phá vỡ thêm một lời hứa tranh cử” là không cắt giảm ngày nghỉ ốm.
Một nhân viên của Đảng Lao động sau đó xác nhận điều này ám chỉ lời hứa của ông Luxon là không đảo ngược việc tăng số ngày nghỉ ốm từ 5 lên 10 ngày. Văn phòng của Thủ tướng Luxon đã không phản hồi yêu cầu bình luận.
Ông Teanau Tuiono, người phát ngôn về Quan hệ Lao động của Đảng Xanh, cũng bày tỏ lo ngại về tác động của những thay đổi này đối với người lao động bán thời gian.
Ông nói: “Chúng ta đang ở giữa cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt. Người dân đang rời khỏi đất nước vì chính phủ này không thể quản lý nền kinh tế, chứ đừng nói đến mọi thứ khác”.
Nếu bạn là một phụ huynh đơn thân – và chúng ta biết rằng phần lớn những người này thường là các bà mẹ – bạn làm việc bán thời gian, và điều đó có nghĩa là nếu con bạn ốm một tuần, toàn bộ quyền lợi của bạn sẽ bị tiêu hao hết.
Điều hợp lý là đảm bảo rằng chúng ta thực sự có thể chăm sóc cho tất cả mọi người.
Ông cho biết ông hy vọng các nhà tuyển dụng sẽ quan tâm đến nhu cầu của nhân viên và sẽ không yêu cầu người lao động sử dụng thời gian nghỉ phép cho những việc như khám bác sĩ.
Đó là một kỳ vọng không hợp lý, và nếu họ tính toán chi li đến từng giờ, tôi nghĩ chúng ta thực sự phải tự xem xét lại bản thân mình một cách trung thực.
Chỉ ra những thay đổi về bình đẳng lương, việc tái tập trung của WorkSafe, sự trở lại của thử việc 90 ngày và các cuộc đình công gần đây, ông nói rằng ông không tin bà van Velden thực sự quan tâm đến lợi ích của người lao động.
Ông nói: “Tôi không thể, tôi không tin Brooke van Velden là người có thể làm điều đó. Chúng ta chỉ cần nhìn vào mô hình hành vi qua những gì họ đã đưa ra tại Quốc hội trong thời gian họ tại vị. Không có điều gì tốt cho người lao động, vì vậy việc họ xuất hiện và nói ‘thực ra điều này sẽ tốt cho người lao động’ – tôi không tin điều đó.
Tôi không tin rằng Brooke van Velden đặt người lao động làm trọng tâm trong bất kỳ việc gì bà ấy làm, tôi không tin rằng bà ấy có thể được tin tưởng về quyền lợi của người lao động.
Brooke van Velden cho biết bà đã cố gắng cân bằng quyền lợi của người lao động và người sử dụng lao động.
Theo rnz.co.nz