Nhóm cố vấn về rượu của Bộ Y tế đã bị chính một trong những lãnh đạo của mình lên án gay gắt, với cáo buộc làm lu mờ tiếng nói của người Māori và đề xuất giải tán hoàn toàn nhóm này.
Ông Raawiri Ratuu, đồng chủ tịch nhóm chỉ đạo Giảm tác hại của rượu thuộc Bộ Y tế, đã vô cùng bức xúc trước cách tiếp cận của Bộ đối với Hội chứng rối loạn phổ rượu bào thai (FASD) đến mức yêu cầu loại bỏ một whakataukī (tục ngữ Māori) mà ông đã tặng cho Bộ để sử dụng trong một báo cáo quan trọng.
Ông Ratuu đã gửi thư cho ông Ross Bell, quản lý cấp cao tại Cơ quan Y tế Công cộng của Bộ và cũng là đồng chủ tịch nhóm với ông, bày tỏ “quan ngại sâu sắc và phẫn nộ” rằng một chiến lược nhằm chống lại FASD đã bị làm suy yếu, theo quan điểm của ông.
Ông nói: “Tôi tin chắc rằng tiếng nói của người Māori, lẽ ra phải được ưu tiên hàng đầu trong bản dự thảo, đã bị cố tình làm lu mờ.”
“Sự thay đổi này củng cố quan điểm đáng lo ngại rằng ‘ít tiếng nói Māori hơn thì tốt hơn’. Quan điểm này thật đáng thất vọng và gây ra rủi ro đáng kể cho nhu cầu cấp bách phải giải quyết FASD trong cộng đồng của chúng ta.”
Ông Ratuu nói với ông Bell rằng Cơ quan Y tế Công cộng đã “không hành động thiện chí với người Māori” và “làm xói mòn nghiêm trọng” niềm tin của ông vào quy trình này.
Do đó, ông yêu cầu “loại bỏ ngay lập tức” một whakataukī mà ông đã tặng để sử dụng trong kế hoạch hành động FASD.
Trong một lá thư được công bố cho RNZ theo Đạo luật Thông tin Chính thức, ông viết: “Sự hiện diện của nó chỉ có thể được coi là hình thức, và tôi không thể cũng như sẽ không ủng hộ việc đưa nó vào dưới bất kỳ hình thức nào.”
“Sự hiện diện của nó không chỉ làm suy yếu những đóng góp chân chính của người dân tôi mà còn chà đạp lên mana (uy tín, danh dự) của chúng tôi.”

Các tài liệu liên quan được công bố cho RNZ cho thấy ông Bell đã viết thư cho Phó Giám đốc Y tế Andrew Old, nói rằng ông dự định “phản đối mạnh mẽ” những điểm mà ông Ratuu đã nêu ra.
Ông Bell viết: “Nhóm phụ trách vấn đề rượu của tôi đang xem xét lại những phản hồi trước đây mà Raawiri đã cung cấp về kế hoạch FASD. Chúng tôi ngạc nhiên trước lá thư của ông ấy, vì tất cả những phản hồi khác của ông ấy (mà chúng tôi đã ghi lại) đều hoàn toàn ủng hộ và cực kỳ tích cực.”
“Chúng tôi đã duy trì một mối quan hệ mang tính xây dựng và bền chặt với ông ấy cho đến thời điểm này, vì vậy tôi thất vọng khi ông ấy cảm thấy cần phải nêu ra những vấn đề này theo cách như vậy.”
Một báo cáo về sự tham gia của cộng đồng do Bộ Y tế công bố cùng với kế hoạch hành động cho thấy đã có sự tham vấn với năm nhóm, trong đó có hai nhóm đại diện cho lợi ích của người Māori.
Quỹ Kookiri ki Taamakimakaurau, nơi ông Ratuu làm giám đốc điều hành, đã tổ chức 12 cuộc họp (hui) và nói chuyện với 35 gia đình Māori (whānau) bị ảnh hưởng bởi FASD.
Tuy nhiên, khi được RNZ liên hệ, ông Ratuu vẫn giữ vững những lời chỉ trích của mình đối với Bộ, bao gồm cả quyết định rút lại whakataukī.
Ông nói: “Tôi đã bảo, ‘Không, các anh phải bỏ cái đó ra’.”
“Tôi sẽ không đại diện cho một tài liệu gian lận.”
“Đó là một từ tôi đang dùng – khá mạnh – nhưng đó là cảm giác của tôi vào thời điểm đó và đó là lý do tại sao tôi yêu cầu loại bỏ nó.”
Ông Ratuu cho biết ông đã mong đợi một cách tiếp cận hợp tác hơn từ Bộ và muốn người Māori có ảnh hưởng đáng kể đến các chính sách giảm tác hại của rượu.
Ông cũng lo ngại về mức độ ảnh hưởng mà ông tin rằng ngành công nghiệp rượu có trong việc phát triển chính sách.
RNZ trước đây đã tiết lộ rằng các nhà vận động hành lang của ngành rượu có cuộc họp hàng quý với các quan chức y tế và được cung cấp các bản dự thảo chiến lược quan trọng của Bộ – bao gồm cả cho FASD – và được yêu cầu đóng góp ý kiến.
Ông Ratuu nói: “Họ không có vai trò gì trong một kế hoạch hành động để giải quyết tác hại của rượu.”
“Họ là những người bán thứ chết tiệt gây ra tất cả những điều này, vậy mà họ lại có tiếng nói trong việc xây dựng một kế hoạch giảm thiểu tác hại. Điều đó thật vô lý đối với tôi.”

ministry colleague he wanted to “push back hard” on Ratū’s criticisms. – Photo:
VNP / Phil Smith
Ông Ratuu cho biết nhóm chỉ đạo, mà ông vẫn đang đồng chủ tịch, được thành lập năm ngoái với sự nhiệt tình và thiện chí ban đầu nhưng sau đó đã bị gạt sang một bên.
Trong một lá thư gửi ông Bell vào tháng 3 năm nay, ông viết: “Việc thiếu sự tham gia này khiến tôi phải đặt câu hỏi về sự tồn tại tiếp tục của nhóm.”
Ông Ratuu cũng chỉ trích các quan chức y tế, những người mà ông nói đã loại bỏ sự đại diện của cộng đồng trong cách tiếp cận để giảm tác hại của rượu.
“Thái độ coi thường này phản ánh một trạng thái đặc quyền và quyền lợi, bỏ qua những hiểu biết và kinh nghiệm quý giá của những người bị ảnh hưởng trực tiếp bởi các vấn đề này.”
Trong một tuyên bố gửi RNZ, ông Andrew Old cho biết ông Ratuu đóng một vai trò quan trọng trong nhóm chỉ đạo và cung cấp “hướng dẫn có giá trị” về FASD.
“Ông ấy tiếp tục giữ chức đồng chủ tịch và đang đóng vai trò chủ chốt trong việc chỉ đạo thực hiện kế hoạch. Chúng tôi trân trọng niềm đam mê của ông ấy trong việc giảm thiểu tác hại của FASD trong cộng đồng, các gia đình (whānau) và đối với những người đang sống chung với FASD.”
Việc phát triển kế hoạch hành động FASD bao gồm việc xử lý “những phản hồi đầy thách thức” và Bộ đã làm việc chặt chẽ với ông Ratuu để đảm bảo tiếng nói của người Māori được lắng nghe, ông Old cho biết.
Các ưu tiên của người Māori cho chương trình FASD sẽ được thống nhất vào cuối năm và sẽ bao gồm một chương trình trị giá 1 triệu đô la được triển khai tại bốn cộng đồng có nhu cầu cao, ông nói.
Trong các tài liệu được công bố cho RNZ và chính kế hoạch hành động, Bộ cho biết người Māori “bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi FASD do tỷ lệ tiêu thụ rượu cao hơn trong thai kỳ”.
FASD, ước tính ảnh hưởng đến khoảng 3000 trẻ sơ sinh New Zealand mỗi năm, là nguyên nhân hàng đầu gây ra khuyết tật trí tuệ và rối loạn phát triển thần kinh có thể phòng ngừa được, và có thể gây ra những tác động tàn khốc.
Kế hoạch hành động nêu rõ rằng 50% thanh thiếu niên được Oranga Tamariki chăm sóc bị ảnh hưởng bởi FASD và những người trẻ tuổi mắc hội chứng này có khả năng vào tù cao gấp 19 lần so với những người không mắc FASD.
Theo rnz.co.nz