Thị trường vốn NZX tiếp tục thu hẹp khi thêm một vài công ty niêm yết công khai lâu năm chuẩn bị rời sàn.
Trong tuần qua, NZX đã nhận được hai thông báo chào mua lại đối với nhà sản xuất thảm Bremworth và chuỗi nhà hàng thức ăn nhanh Restaurant Brands. Giá trị các đề nghị này cao hơn đáng kể so với giá niêm yết cuối cùng của các công ty.
Mức giá niêm yết thấp là một dấu hiệu cho thấy những vấn đề tiềm ẩn đang đeo bám NZX, khi các nhà đầu tư ngày càng ưa chuộng các công ty niêm yết tại Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, ông Leighton Brooks, đồng Giám đốc điều hành nền tảng đầu tư Sharesies, cho biết các nhà đầu tư nước ngoài vẫn nhận thấy giá trị rõ ràng ở các công ty New Zealand.
“Tôi nghĩ rằng vẫn còn một cơ hội thực sự trong tương lai, nhưng có một vài điều cần được giải quyết trước tiên, và một trong số đó là sự chênh lệch giá giữa mức giá chào mua lại và mức giá mà các công ty này đang được định giá trên thị trường của chúng ta.”
Các thương vụ thâu tóm đã khiến Manawa Energy, Marsden-Maritime Holdings, công ty viễn thông nhỏ Vital và NZ Windfarms rời sàn. Trong khi đó, một số công ty khác đã chuyển hoàn toàn sang niêm yết tại Úc, điển hình như NZ Oil and Gas, Ampol và Xero.
Ông Tony Falkenstein, người sáng lập và Giám đốc điều hành của Just Life Group, đã hủy niêm yết Just Life khỏi NZX vào năm ngoái và cho biết công ty đã tiết kiệm được 400.000 USD chi phí tuân thủ kể từ đó.
“Lý do khiến NZX không phát triển là vì mọi người có thể huy động vốn dễ dàng hơn và với chi phí thấp hơn nhiều,” ông Falkenstein nói.
“Mọi người tự hỏi, ‘Tại sao chúng ta phải chịu tất cả những chi phí đó khi có rất nhiều nguồn tài chính khác?'”
“Điều đó khiến NZX rất khó để tăng số lượng công ty niêm yết.”
Số lượng niêm yết mới rất ít ỏi trong thập kỷ qua, kể từ năm 2014 khi NZX kỷ niệm đợt niêm yết thứ 16 bằng tiếng chuông khai mạc rộn ràng.
Những đợt phát hành cổ phiếu lớn cuối cùng là của Vulcan Steel và Winton Land cách đây vài năm.
Tuy nhiên, tiếng chuông đã vang lên trở lại vào cuối năm ngoái khi cựu Bộ trưởng Andrew Bayly hân hoan công bố một gói thay đổi nhằm vực dậy thị trường, dựa trên các khuyến nghị trong một báo cáo do NZX và Cơ quan Thị trường Tài chính ủy quyền.
Báo cáo năm 2019 của nhà lãnh đạo doanh nghiệp Martin Stearne đã đưa ra một số thay đổi để khuyến khích tăng trưởng thị trường.
Tuy nhiên, ông Bayly đã từ chức các vị trí bộ trưởng vài tháng sau đó do một số sai lầm chính trị, để lại các cải cách đã lên kế hoạch cho người kế nhiệm của ông, Bộ trưởng Thương mại Scott Simpson.
Ông Brooks cho rằng NZX sẽ hưởng lợi từ việc tăng cường đầu tư của các nhà quản lý quỹ KiwiSaver, điều này sẽ làm tăng tính thanh khoản trên thị trường và có thể hỗ trợ sự tăng trưởng của thị trường.
“Khi chúng ta tiến về phía trước và các quỹ KiwiSaver ngày càng lớn mạnh, chúng ta nên kỳ vọng bao nhiêu từ các nhà đầu tư vào New Zealand, cả trong thị trường vốn và các cuộc thảo luận đang diễn ra về cơ sở hạ tầng, nơi mà Úc, chẳng hạn, đã gặt hái được nhiều lợi ích,” ông Brooks nhận định.
Falkenstein cho rằng NZX nên sáp nhập với Sở giao dịch chứng khoán Úc (ASX), vốn lớn hơn nhiều và cung cấp tính thanh khoản cao hơn.
“Không có nhiều sàn giao dịch trên thế giới đang phát triển, và có lẽ đã đến lúc chúng ta nên thực sự cân nhắc trở thành một phần của ASX,” Falkenstein nói.
Thay đổi duy nhất mà ông Simpson thực hiện cho đến nay đối với quy định là biến việc đưa thông tin tài chính dự kiến (PFI) trở thành tùy chọn đối với các công ty muốn huy động vốn trên thị trường.
PFI được coi là một rào cản lớn, với chi phí ước tính để lập từ 150.000 USD đến 500.000 USD.
Các câu hỏi gửi đến NZX về những diễn biến mới nhất và kế hoạch tương lai đã được chuyển đến ông Simpson.
Theo rnz.co.nz