Lãnh đạo đảng New Zealand First, ông Winston Peters, đang yêu cầu Fonterra giải trình về việc bán các mảng kinh doanh tiêu dùng của mình cho gã khổng lồ sữa Pháp Lactalis. Tuy nhiên, tập đoàn hợp tác xã này cho biết những câu trả lời đó đã được công khai.
Fonterra đã đồng ý bán các thương hiệu lớn như Mainland và Anchor với giá 3,845 tỷ USD. Việc bao gồm cả giấy phép Bega do chi nhánh của Fonterra tại Úc nắm giữ đã nâng tổng số tiền thu được từ việc bán các mảng kinh doanh tiêu dùng và các doanh nghiệp liên quan lên 4,22 tỷ USD. Thỏa thuận này cũng bao gồm một hợp đồng dài hạn để Fonterra bán sữa và nguyên liệu cho Lactalis.
Thỏa thuận dự kiến sẽ hoàn tất vào nửa đầu năm tới, tùy thuộc vào sự chấp thuận của cơ quan quản lý và cổ đông. Cuộc bỏ phiếu dành cho các cổ đông đã được mở, với một cuộc họp đặc biệt trực tuyến dự kiến diễn ra vào ngày 30 tháng 10.
Ông Peters cho rằng nông dân cần suy nghĩ “rất cẩn thận” về thỏa thuận này, đồng thời đặt câu hỏi về thời hạn của hợp đồng dài hạn. “Dù thời gian là bao nhiêu, đồng hồ sẽ ngừng quay và sữa của New Zealand sẽ chỉ trở thành một trong vô số loại sữa khác. Điều gì ngăn cản Lactalis pha loãng các sản phẩm ‘New Zealand’ bằng chất béo thực vật và sữa chất lượng thấp hơn?” ông Peters chất vấn. Ông cũng đặt câu hỏi liệu các giám đốc điều hành của Fonterra có nhận được tiền thưởng cho thỏa thuận này hay không, và liệu họ có ý định rời công ty sau khi thỏa thuận hoàn tất. Ông Peters nhấn mạnh rằng Anchor là một thương hiệu chủ lực và chất lượng, với tiềm năng tăng trưởng phía trước, và 4 tỷ USD là mức giá “cho không”. “Không có thị trường hợp đồng tương lai sữa nào thành công trên toàn cầu – vậy tại sao Fonterra lại nghĩ rằng họ sẽ thành công nơi những người khác đã thất bại? Các tập đoàn sữa khổng lồ khác, giống như công ty mà họ muốn bán, phát triển mạnh nhờ các thương hiệu tiêu dùng của họ.”
Việc ông Peters chỉ trích Fonterra bán các thương hiệu của mình không phải là điều mới mẻ. Năm 2019, ông đã bày tỏ sự thất vọng về việc bán Tip Top. Ông Peters cho rằng đây không chỉ là một quyết định kinh doanh đối với nông dân. “Đây là một quyết định kinh doanh đối với một quốc gia tên là New Zealand, nơi đã ủng hộ ngành công nghiệp này từ năm 1850,” ông nói. “Và với tư cách là một đảng dân tộc chủ nghĩa, chúng tôi muốn biết điều gì đang xảy ra vì lợi ích quốc gia.” Ông Peters cho biết đã nói chuyện với Fonterra ba tuần trước nhưng vẫn chưa nhận được câu trả lời.
Sữa của nông dân Fonterra vẫn sẽ được sử dụng
Một phát ngôn viên của Fonterra cho biết họ đã trao đổi với nông dân về lý do chiến lược cho việc thoái vốn trong 16 tháng qua, và các điều khoản của thỏa thuận cung cấp với Lactalis đã được công khai và công bố trong báo cáo tài chính thường niên năm 2025. Họ cho biết thỏa thuận cung cấp sữa nguyên liệu có thời hạn ban đầu là 10 năm, và thỏa thuận cung cấp toàn cầu có thời hạn ban đầu là ba năm. Cả hai thỏa thuận đều tự động gia hạn cho đến khi bị chấm dứt, với thời gian thông báo trước 36 tháng. Phát ngôn viên cũng xác nhận rằng không có khoản thanh toán tiền thưởng nào cho ban quản lý liên quan đến việc hoàn tất giao dịch. “Theo các điều khoản của thỏa thuận với Lactalis, Fonterra sẽ tiếp tục cung cấp sữa nguyên liệu, nguyên liệu sữa và sản phẩm cho các doanh nghiệp đã thoái vốn. Điều này có nghĩa là sữa của nông dân Fonterra vẫn sẽ được sử dụng trong các thương hiệu như Anchor,” phát ngôn viên cho biết.
Lãnh đạo đảng ACT, ông David Seymour, cho rằng việc bán các thương hiệu hay không là tùy thuộc vào các cổ đông của Fonterra. “Nếu họ tin rằng việc tập trung vào hoạt động kinh doanh cốt lõi tốt hơn là sản xuất kem, tôi nghĩ họ nên được phép làm điều đó. Tôi không nghĩ các chính trị gia nên cố gắng nói cho doanh nhân biết cách điều hành công việc kinh doanh của họ.” Ông Seymour nói rằng ông Peters có “quyền tự do ngôn luận” để đặt câu hỏi về thỏa thuận, nhưng lập trường của ACT là ủng hộ các doanh nghiệp tự đưa ra quyết định của mình. “Đây không phải là một quốc gia xã hội chủ nghĩa. Fonterra là một công ty thuộc sở hữu của các cổ đông Fonterra. Quyết định là của họ. Chúng ta không sở hữu tất cả, nếu có thì chúng ta sẽ là một quốc gia cộng sản và tôi phản đối điều đó.” Người phát ngôn tài chính của đảng Lao động, bà Barbara Edmonds, cho biết sẽ là một “ngày buồn” nếu nông dân đồng ý với việc bán các thương hiệu “biểu tượng của New Zealand”, nhưng cuối cùng, quyết định vẫn thuộc về nông dân.
Theo 1news.co.nz