Đại diện Dịch vụ Tư vấn Ngân sách Ōtāhuhu cho biết ngày càng nhiều gia đình phải phụ thuộc vào các gói thực phẩm cứu trợ và buộc phải rút tiền từ quỹ Kiwisaver để trang trải cuộc sống.
Dữ liệu mới cho thấy, những người nhận trợ cấp và người hưởng lương hưu NZ Super đang phải đối mặt với mức tăng chi phí sinh hoạt nhanh hơn, trong khi các hộ gia đình có chi tiêu lớn nhất lại đang được hưởng một số sự giảm nhẹ.
Cơ quan Thống kê New Zealand (Stats NZ) đã công bố dữ liệu quý 3, cho thấy mức tăng chi phí sinh hoạt trung bình của các hộ gia đình New Zealand là 2,4% trong 12 tháng qua.
Mức này thấp hơn tỷ lệ lạm phát 3% do đã bao gồm mức giảm 15,4% trong các khoản thanh toán lãi suất thế chấp.
Theo Stats NZ, các khoản thanh toán lãi suất thế chấp là yếu tố chính giúp các hộ gia đình có chi tiêu cao nhất ghi nhận mức lạm phát hàng năm thấp nhất.
Tỷ lệ lạm phát hàng năm của nhóm này là 0,8%, so với 3,9% của những người hưởng lương hưu (superannuitants), những người ít có khả năng phải trả lãi suất thế chấp. Trong khi đó, chi phí của những người nhận trợ cấp tăng 3,4% và các hộ gia đình có chi tiêu thấp nhất ghi nhận mức tăng chi phí là 4 phần trăm.
Tiền thuê nhà đã tăng 2,6% trong năm tính đến tháng 9. Tiền thuê nhà chiếm 29,5% chi tiêu của các hộ gia đình nhận trợ cấp. Con số này cao hơn nhiều so với 13,1% của hộ gia đình trung bình và 5,1% của các hộ gia đình có chi tiêu cao nhất.
Ông Craig Renney, Giám đốc chính sách của Hội đồng Công đoàn và cựu cố vấn cho Bộ trưởng Tài chính Grant Robertson, cho biết trong lịch sử, những người có thu nhập thấp nhất thường phải chịu mức tăng chi phí sinh hoạt cao nhất.
Tình hình này đã thay đổi sau đại dịch Covid khi lãi suất vay mua nhà tăng mạnh, nhưng hiện tại mọi thứ đã đảo ngược. Ông Renney nhận định rằng tác động này có thể sẽ tiếp tục diễn ra theo chiều hướng này.
Ông Craig Renney, Giám đốc chính sách và nhà kinh tế học của Hội đồng Công đoàn New Zealand (NZCTU).
Ông nói: “Phần lớn thách thức nằm ở các chi phí hành chính như thuế, điện, phí khám bác sĩ, những khoản này đang tăng nhanh hơn mức lạm phát chung.”
Tuy nhiên, ông Satish Ranchhod, nhà kinh tế cấp cao tại Westpac, lưu ý rằng một số người có thu nhập thấp đang trải qua tỷ lệ lạm phát cao hơn có thể là những người trẻ ở giai đoạn đầu sự nghiệp, chưa đủ khả năng mua nhà.
Ông cho rằng: “Thật sai lầm khi nói rằng họ đang bị ảnh hưởng nặng nề, họ chỉ đang ở một giai đoạn khác của vòng đời.”
Dù vậy, ông cũng thừa nhận rằng thời điểm hiện tại vẫn khó khăn đối với nhiều hộ gia đình, bao gồm cả những người có thu nhập thấp.
Ông cho biết, những người có khoản vay thế chấp đã phải đối mặt với mức tăng đáng kể trong những năm gần đây và áp lực lớn hơn nhiều lên thu nhập của họ.
Sự giảm nhẹ mà họ đang cảm nhận có thể sẽ tiếp tục khi tác động của việc giảm lãi suất lan tỏa đến nhiều người hơn.
Các mức tăng đáng kể khác bao gồm 11,3% đối với điện và 8,8% đối với thuế suất.
Chi phí tăng được cảm nhận như thế nào?
Mức lạm phát ghi nhận trong 12 tháng tính đến quý 3 năm 2025:
- Tất cả các hộ gia đình: 2,4%
- Người nhận trợ cấp: 3,4%
- Người Māori: 2,4%
- Người hưởng lương hưu: 3,9%
- Nhóm hộ gia đình chi tiêu cao nhất: 0,8%
- Nhóm hộ gia đình chi tiêu thấp nhất: 4%
Theo rnz.co.nz