“Những bữa ăn này không hề được làm bằng tình yêu thương, mà như thể được làm bằng sự căm ghét vậy,” một học sinh trung học nhận xét về chương trình bữa trưa học đường được chính phủ cải tổ, do School Lunch Collective điều hành.
Tám tháng sau khi nhà cung cấp mới tiếp quản chương trình bữa ăn miễn phí cho học sinh, giảm chi phí mỗi bữa xuống còn 3 đô la, một số trường học cho biết khẩu phần ăn đã bị thu hẹp, lượng rác thải tăng vọt và việc thiếu dinh dưỡng đang ảnh hưởng tiêu cực đến việc học tập.
Mặc dù Thứ trưởng Bộ Giáo dục David Seymour tuyên bố rằng vấn đề sẽ được giải quyết vào học kỳ hai, các trường học cho biết mọi thứ vẫn còn rất xa mới được khắc phục trong học kỳ bốn.
Tại Trường Trung học James Cook ở Manurewa, đó lại là một buổi sáng bận rộn khác đối với điều phối viên bữa trưa Olivia Marks vào thứ Ba, khi cô sắp xếp khoảng 1800 suất ăn.
Cô đã làm việc với cả mô hình bữa trưa học đường cũ và mới, được trường thuê lại để giúp phục vụ các bữa ăn do tập đoàn Compass chế biến và giao.
Cô cho biết vấn đề lớn nhất là thiếu sự đa dạng.
“Bạn luôn cần thay đổi thực đơn một chút, mang đến cho họ những món khác biệt. Tôi nghĩ tuần này chúng tôi có đến bốn bữa ăn với thịt băm.”
Các học sinh xếp hàng tại căng tin vào giờ ăn trưa đều biết ơn những bữa ăn miễn phí. Tuy nhiên, các em cho rằng mọi thứ có thể được cải thiện.
“Năm ngoái tốt hơn nhiều, chúng không được làm bằng tình yêu thương, hoàn toàn không phải vậy, nó có vị như được làm bằng sự căm ghét. Rồi chúng tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài việc ăn chúng vì tất cả đều đói,” một học sinh nói với Checkpoint.
Việc cắt giảm chi phí mỗi bữa ăn từ 8 đô la xuống còn 3 đô la đã làm giảm khẩu phần ăn, và các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng điều này có nghĩa là chúng chỉ có thể cung cấp 14-20% nhu cầu năng lượng hàng ngày.
Một số học sinh cho biết một suất ăn là không đủ.
“Em thường nhận khoảng bảy hoặc tám suất [ăn], em thấy rất nhiều người cũng nhận như vậy, bảy suất như chúng em, và nó vương vãi khắp nơi, như rác vậy. Em nghĩ nếu suất ăn lớn hơn, sẽ có ít rác hơn trong trường, và vâng, có lẽ sẽ khiến chúng em no hơn.”
Một học sinh khác cho biết những bữa ăn nhỏ hơn không cung cấp đủ năng lượng cho các em: “Có một tác động lớn xung quanh trường chúng em, đó là các học sinh vào lớp mà không học được, do không đủ khẩu phần ăn mà các em nhận được.”
Lãng phí là một vấn đề lớn. Theo chương trình bữa trưa cũ, cô Marks cho biết họ có thể tặng những bữa ăn thừa cho cộng đồng.
Nhưng bây giờ, mỗi ngày họ phải gửi hàng trăm suất ăn thừa trở lại Compass.
“Hôm qua chúng tôi có lẽ 24 thùng và chúng tôi đã gửi trả lại 11 thùng.”
Một học sinh nói với Checkpoint rằng việc thiếu đa dạng trong các bữa ăn là nguyên nhân gây ra lãng phí. “Chúng em có những học sinh phải xin bạn bè bữa trưa và điều đó khá buồn vì nó cho thấy việc bữa trưa ngày nào cũng giống nhau là không hữu ích.”
Một học sinh khác cho biết có rất nhiều gói thức ăn chưa mở nằm vương vãi trên sàn.
Trường Trung học Manurewa ở South Auckland tự vận hành nhà bếp riêng và phục vụ những bữa trưa mà họ cho là lớn hơn, cân bằng dinh dưỡng và được học sinh ăn hết.
Họ chuẩn bị 2000 suất ăn mỗi ngày tại chỗ cho học sinh của mình, cũng như cho ba trường tiểu học địa phương.
Hiệu trưởng Pete Jones cho biết mô hình nội bộ của họ hoạt động hiệu quả, nhưng ngân sách cho mỗi bữa ăn quá thấp.
“Ngân sách quá eo hẹp và mọi người đều biết điều đó, nhưng mô hình sản xuất hàng loạt không phải là điều đúng đắn cho con em chúng ta.”
Ông Jones cho biết lượng rác thải là tối thiểu, và bất kỳ thức ăn thừa nào cũng được chuyển đến các nhóm cộng đồng.
Điều phối viên bữa trưa của Trường Trung học Manurewa, Stephen Smith, cho biết với một nửa ngân sách, đây là một thách thức lớn trong nhà bếp.
“Chúng tôi đã phải giảm khẩu phần ăn và cách chúng tôi giảm lượng protein, cố gắng giữ lượng tinh bột và tăng nhẹ lượng nước sốt.”
Tuy nhiên, họ tập trung lớn vào sự đa dạng của các bữa ăn, điều mà học sinh cho biết đã giúp các em ăn hết.
“Có một bữa ăn miễn phí mỗi ngày và biết rằng mọi học sinh đều được ăn, điều đó rất tuyệt.”
“Không phải học sinh nào cũng có cơ hội được ăn những bữa ăn ngon ở nhà, vì vậy tiền của bạn không bị lãng phí.”
Các trường khác muốn được trao quyền tự vận hành nhà bếp của riêng mình như Trường Trung học Manurewa, đồng thời mong muốn thấy sự gia tăng về tiêu chuẩn dinh dưỡng và nguồn tài trợ cho bữa trưa học đường.
Trong một tuyên bố gửi tới Checkpoint, School Lunch Collective cho biết: “Chúng tôi đã đầu tư vào việc hợp tác với các trường học và Bộ Giáo dục để cải thiện cách phân loại khay đựng thức ăn đã qua sử dụng dễ dàng hơn giữa các loại rác thải thực phẩm, điều này đã giảm thời gian và giúp việc phân loại hiệu quả hơn tại cơ sở tái chế của chúng tôi.”
“Chúng tôi khuyến khích các trường trả lại càng nhiều khay đựng thức ăn càng tốt để tài xế có thể thu gom chúng để xử lý.”
54% khay đựng thức ăn được tái chế tại nhà cung cấp dịch vụ quản lý chất thải.
“School Lunch Collective phục vụ 435 trường học với khoảng 95.000 suất ăn mỗi ngày. Số lượng bữa ăn dư thừa trung bình khoảng 10%.”
Trong một tuyên bố, Thứ trưởng Bộ Giáo dục David Seymour nói với Checkpoint: “Nhìn chung, phản hồi từ các trường học và học sinh New Zealand là tích cực và cho thấy sự cải thiện rõ rệt.”
“Ba trong số bốn học sinh đánh giá thực đơn học kỳ 3 mới là tích cực – bất kỳ phụ huynh nào cũng sẽ hài lòng với điều đó. Các tiêu chuẩn dinh dưỡng vẫn giữ nguyên như chương trình trước đây.”
“Các trường có thể điều chỉnh đơn đặt hàng để phù hợp hơn với số lượng học sinh tham dự và ngăn ngừa lãng phí, và chúng tôi đặc biệt khuyến khích họ làm như vậy.”
“Tôi hài lòng vì chúng tôi đang thực hiện tất cả những điều này đồng thời tiết kiệm hơn 130 triệu đô la mỗi năm cho người đóng thuế. Một bản cập nhật sẽ sớm được đưa ra về việc các trường chuyển đổi từ mô hình nội bộ sang Collective từ Học kỳ 1 năm 2026.”
Theo rnz.co.nz