Tình trạng tắc nghẽn đường ống thoát nước thải ở Wellington.
Những yếu kém sâu rộng trong hệ thống quản lý của Wellington Water đang bị phơi bày rõ ràng trong gói thầu trị giá 37 triệu USD nhằm cải tổ khẩn cấp.
Gói thầu cho thấy cơ quan này hiện có hàng chục “năng lực không được hỗ trợ bởi hệ thống chính thức”.
Điều này bao gồm những vấn đề cơ bản như lập ngân sách và quản lý bảo trì. Công tác bảo trì đã trở thành một vấn đề nhức nhối lớn đối với cơ quan.
Kế hoạch là khắc phục tình trạng này bằng một cuộc nâng cấp công nghệ toàn diện, khi một tổ chức mới do hội đồng kiểm soát tiếp quản, phù hợp với chính sách ‘Quản lý nước địa phương hiệu quả’ của chính phủ.
Tuy nhiên, chi phí sẽ không hề rẻ, và khoản này còn chưa bao gồm các chi phí thực tế để sửa chữa mạng lưới như lắp đặt đường ống mới và xây dựng nhà máy xử lý nước thải hoạt động tốt.
Khoản 37,5 triệu USD là “chi phí ước tính ban đầu” và sẽ được xem xét lại trong tương lai.
Tuy nhiên, Giám đốc Dịch vụ Doanh nghiệp Wayne Maxwell cho biết việc khắc phục là cấp bách.
“Khi nói đến hệ thống công nghệ, Wellington Water đang tụt hậu xa so với yêu cầu,” ông nói với RNZ trong một tuyên bố.
Tất cả các hội đồng đã có thời hạn đến một tháng trước để nộp kế hoạch cung cấp dịch vụ nước cho Bộ Nội vụ nhằm kiểm tra tính khả thi.
Khá nhiều hội đồng đang hợp tác để thành lập các tổ chức mới do hội đồng kiểm soát. Những tổ chức này, với quy mô lớn hơn, có thể vay nhiều hơn và tiếp cận được nhiều chuyên môn hơn. Các hội đồng của Wellington đang lên kế hoạch thành lập ‘Metro Water’.
Trong bối cảnh đó, ưu tiên hàng đầu khác của Wellington Water là giảm sự phụ thuộc quá mức vào các nhà thầu bên ngoài. Một cuộc điều tra đã phát hiện cơ quan này phải trả cao gấp ba lần cho một số sửa chữa.
Những yếu kém về công nghệ đã góp phần vào tình trạng này: Các tài liệu đấu thầu cho thấy trong số các thiếu sót có hệ thống quản lý nhà thầu bên ngoài tại hiện trường.
Ngoài ra, các hệ thống cơ bản về lập ngân sách và dự báo, quản lý kho, cấp phép xây dựng và tuân thủ, phát triển đất đai và quản lý quan hệ khách hàng cũng bị thiếu.
Quản lý bảo trì là một lỗ hổng khác.
“Trong một số trường hợp, các hệ thống công nghệ mà chúng tôi cần hoàn toàn không có,” Maxwell nói.
“Chúng tôi phụ thuộc vào các hệ thống cũ cần được thay thế khẩn cấp, hoặc chúng tôi dựa vào việc sử dụng các hệ thống thuộc về các hội đồng cổ đông hoặc nhà thầu của chúng tôi.”
Nhiều năm hoạt động kém hiệu quả đã bị gián đoạn bởi tình trạng nước thải và nước sạch thường xuyên phun trào từ các đường ống cũ, cùng với những vụ rò rỉ lớn mà gần đây mới bắt đầu được khắc phục.
Gói thầu đã đóng vào đầu tháng trước và các hồ sơ dự thầu đang được đánh giá.
Thời gian đang cạn dần để khắc phục một “hệ thống không bền vững và không mang lại giá trị tương xứng với số tiền khách hàng bỏ ra”.
“Trong khi chương trình làm việc và trách nhiệm của chúng tôi đã tăng lên trong 10 năm qua, thì việc đầu tư vào các hệ thống công nghệ cốt lõi hỗ trợ công việc này lại không hề tăng.”
Giờ đây, tính bền vững về tài chính, quản lý tài sản được cải thiện và tuân thủ quy định là những yêu cầu cấp thiết. “Điều này đã làm tăng tính khẩn cấp,” Maxwell nói.
Cuộc đại tu công nghệ đang được tài trợ bằng khoản nợ sẽ chuyển sang thực thể mới, Metro Water.
“Nhận thấy tính cấp bách,” hội đồng khu vực đã xác nhận tài trợ cho phần cải tổ giai đoạn 2025-2026.
Các hội đồng đô thị khác sẽ chi trả chi phí lãi vay của khoản nợ giai đoạn 2025-2026 thông qua khoản phí nước lớn mà họ đóng hàng năm cho hội đồng khu vực.
Tình hình của Wellington cho thấy các đơn vị cấp nước mới khác cũng sẽ phải gánh chịu khoản nợ công nghệ thông tin khổng lồ, bên cạnh chi phí vận hành và sửa chữa hệ thống nước cũ cực kỳ tốn kém, và tất cả những gánh nặng này sẽ đổ lên vai người đóng thuế và người sử dụng nước.
Nhiều tài liệu đấu thầu đề cập đến việc hệ thống công nghệ mới phải cho phép đo lường nước.
Các hội đồng đô thị của Wellington muốn lắp đặt 135.000 đồng hồ nước cho các hộ gia đình trong 5 đến 6 năm tới.
Các hội đồng cho biết, mặc dù hóa đơn tiền nước chắc chắn sẽ tăng trong những năm cần thiết để sửa chữa cơ sở hạ tầng, nhưng mức tăng sẽ thấp hơn 30% so với những gì các hộ gia đình phải đối mặt theo mô hình phân mảnh hiện tại.
Theo rnz.co.nz