Chính phủ Samoa cho biết, việc bồi thường cho các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi sự cố mắc cạn của tàu Hải quân New Zealand HMNZS Manawanui sẽ được xác nhận sau khi ngân sách quốc gia được thông qua.
Thứ Hai vừa qua đánh dấu một năm kể từ khi tàu Manawanui mắc cạn và chìm ngoài khơi bờ biển phía nam Upolu.
Nhân dịp kỷ niệm này, New Zealand thông báo đã phản hồi yêu cầu từ Samoa liên quan đến thảm họa hàng hải, với khoản thanh toán 6 triệu đô la New Zealand – tương đương khoảng 10 triệu talā Samoa – để bồi thường cho các cộng đồng ở quận Safata, những người có sinh kế bị ảnh hưởng do tàu chìm trên Rạn san hô Tafitoala.
Kể từ khi tàu Manawanui chìm, Bộ Công trình, Giao thông và Cơ sở hạ tầng Samoa (MWTI) đã dẫn đầu phản ứng của chính quyền địa phương và liên lạc với các cộng đồng bị ảnh hưởng.
Trong một email trả lời các câu hỏi từ RNZ Pacific, sau thông báo tài trợ của New Zealand, Giám đốc điều hành MWTI Fui Tupai Mau Simanu cho biết công việc này vẫn đang tiếp diễn.
“Bước tiếp theo là chúng tôi sẽ gặp lại cộng đồng. Chúng tôi đang lên kế hoạch tổ chức một cuộc tham vấn vào giữa tháng 10 vì các quan chức Hải quân New Zealand muốn tham gia cùng chúng tôi.”
Ông cho biết, bồi thường sẽ là chủ đề chính của cuộc thảo luận.
“Quy trình bồi thường vẫn chưa được quyết định nhưng một vài lựa chọn đã được đề xuất. Một trong những nội dung chính trong chương trình nghị sự khi gặp cộng đồng là thảo luận và thống nhất về quy trình. Khi ngân sách được phê duyệt, tiền sẽ sẵn sàng để phân phối.”
Ông Fui cũng cho biết chính phủ đang làm việc với New Zealand để đảm bảo thêm nguồn tài trợ.
“Chính phủ Samoa hiện đang trong quá trình đàm phán các khoản tài trợ bổ sung từ Chính phủ New Zealand, tập trung vào việc phục hồi và tái tạo hệ sinh thái bị ảnh hưởng.”
Tàu Manawanui xấu số, một tàu hỗ trợ thủy văn và lặn, đã được triển khai tại Samoa như một phần của công tác đảm bảo an ninh cho Hội nghị Người đứng đầu Khối thịnh vượng chung vào năm ngoái.
Nơi ở của Vua Charles cho sự kiện quốc tế này nằm trên cùng một bờ biển, không xa nơi xác tàu Manawanui đang nằm.
Toàn bộ thủy thủ đoàn đã được sơ tán an toàn khỏi con tàu gặp nạn, nhưng sự cố đã làm hư hại khoảng 5000 mét vuông rạn san hô và làm tràn khoảng 200.000 lít dầu diesel ra đại dương, ảnh hưởng đến các ngư trường ven biển, buộc người dân địa phương phải di chuyển đến các quận lân cận, như Siumu, để đánh bắt cá với chi phí phát sinh đáng kể.
Kể từ đó, các trưởng lão của các cộng đồng bị ảnh hưởng đã lên tiếng rất mạnh mẽ, yêu cầu bồi thường công bằng và kiên quyết đòi loại bỏ xác tàu Manawanui khỏi rạn san hô của họ, mặc dù chính phủ Samoa tuyên bố nó sẽ vẫn nằm nguyên vị trí.
Ngoại trưởng Winston Peters cho biết khoản thanh toán tuần này là để đáp ứng yêu cầu trực tiếp từ Chính phủ Samoa.
“Chúng tôi đã đáp ứng yêu cầu của chính phủ Samoa một cách đầy đủ và thiện chí. Chúng tôi luôn nói rằng chúng tôi sẽ làm điều đúng đắn,” ông Peters nói.
“Chúng tôi nhận thấy tác động của vụ chìm tàu đối với các cộng đồng địa phương và thừa nhận sự gián đoạn mà nó gây ra.”
Ông Peters cho biết New Zealand tiếp tục làm việc với Samoa về các quyết định liên quan đến con tàu và tương lai của nó.
Quốc hội Samoa gần đây đã tổ chức phiên họp đầu tiên kể từ cuộc tổng tuyển cử, trong đó dự thảo ngân sách quốc gia đã được trình bày lần đầu.
Bộ trưởng Tài chính Samoa Mulipola Anarosa Molioo Ale đã cảm ơn chính phủ New Zealand “vì khoản đóng góp rất hào phóng này và những sự giúp đỡ khác sắp tới”.
Quốc hội Samoa dự kiến sẽ họp lại vào tuần tới để tiếp tục thảo luận, bao gồm việc thông qua ngân sách sẽ phân bổ quỹ bồi thường cho sự cố Manawanui.
Theo rnz.co.nz