Số lượng nhà cho thuê trống trải tại thủ đô Wellington đã làm thay đổi đáng kể cán cân quyền lực giữa chủ nhà và người thuê, khi một số người thuê đã thành công giảm gần 100 đô la tiền thuê hàng tuần.
Chủ nhà đang đưa ra đủ loại ưu đãi để thu hút người đến xem nhà, và những ai đang tìm kiếm tổ ấm giờ đây có thể thoải mái lựa chọn. Các chuyên gia bất động sản nhận định đây là sự tương phản rõ rệt so với vài năm trước, khi thị trường “hơi điên rồ theo hướng ngược lại”, với giá thuê tăng đều mỗi năm.
Dữ liệu tháng 8 của TradeMe cho thấy, trong khi giá thuê trung bình toàn quốc giữ ổn định ở mức 620 đô la mỗi tuần, giá thuê tại Wellington tiếp tục giảm xuống còn 595 đô la – giảm 8,5% so với cùng kỳ năm trước.
Kelvin Davidson, nhà kinh tế trưởng về bất động sản của CoreLogic, cho biết giá thuê vẫn còn cao so với thu nhập chung, và một cố vấn về thuê nhà đã kêu gọi người thuê tận dụng lợi thế khi thị trường đang nghiêng về phía họ.
Tình hình tốt hơn, nhưng chưa phải là lý tưởng
Ross, một cư dân ở bờ biển phía Nam, mô tả 10 năm thuê nhà ở Wellington là một “tập hợp hỗn độn” về chất lượng nhà ở – nhưng anh dễ dàng chỉ ra trải nghiệm tồi tệ nhất.
“Thật sự kinh khủng. Một buổi sáng tôi bị điện giật trong lúc tắm. Chúng tôi thuê nhà của một chủ nhà tư nhân, và đó cơ bản là ngôi nhà ‘dự án’ của ông ấy, chúng tôi thường xuyên có các nhà thầu ra vào.”
“Đó là trải nghiệm thuê nhà tồi tệ nhất của tôi từ trước đến nay.”
Ross cho biết chỗ ở hiện tại của anh rất tốt, nhưng sau khi mất việc và hai người bạn cùng phòng chuyển đi, anh quyết định tìm nơi khác. Tuy nhiên, anh nhận thấy không có nhiều người đến xem nhà, và những người đến thì lại thương lượng về giá.
Sau khi biết người quản lý bất động sản lo lắng về việc lấp đầy căn nhà, Ross nói rằng họ đã quyết định thay đổi chiến thuật.
“Điều đó đã cho chúng tôi sự tự tin để tiến tới và nói, ‘Chúng tôi muốn giảm một chút tiền thuê.'”
Họ đã yêu cầu giảm 90 đô la mỗi tuần tiền thuê – và đã được chấp thuận.
Ross cho biết, dù đây là một khoản tiền đáng kể giúp anh chi tiêu ở siêu thị, nhưng nhìn chung, khả năng chi trả nhà ở vẫn là một vấn đề.
“Hiện tại, việc làm người thuê nhà đã tốt hơn, nhưng xét theo bối cảnh chung thì vẫn chưa phải là lý tưởng nhất. Việc có thể chi ít tiền hơn cho thuê nhà để có thể tích lũy mua tài sản riêng là một lợi thế lớn.”
“Nhưng tôi đã nằm trong diện cắt giảm nhân sự của khu vực công vào tháng 10 năm ngoái, nên điều đó đã tạm thời đình trệ kế hoạch đó.”
‘Đảo ngược kịch bản’
Sarina Gibbon, người sáng lập Tenancy Advisory, cho biết người thuê nhà cần hành động khi thị trường đang có lợi cho họ.
“Nghe, thấy, cảm nhận được sự đảo ngược kịch bản về cán cân quyền lực giữa chủ nhà và người thuê, bởi vì điều này phần lớn được thúc đẩy bởi thực tế cung vượt cầu.”
“Những người thuê nhà đã phải chịu đựng quá lâu… chi phần lớn thu nhập mỗi tuần chỉ để có một mái nhà… Tôi mong muốn nhiều người thuê nhà hơn nữa sẽ hành động vào thời điểm này và nhận ra rằng họ có quyền lực đàm phán.”
Tuy nhiên, cô cảnh báo rằng sự tái cân bằng quyền lực này chỉ là bề ngoài và khó có thể kéo dài.
Gibbon khuyên người thuê nhà nên xem xét những gì có thể cải thiện tình hình sống của họ ngay bây giờ – dù đó là giảm tiền thuê, đồ đạc tốt hơn, kiểm tra nhà ở đạt chuẩn sức khỏe, hay thậm chí là loại bỏ các điều khoản trong hợp đồng thuê để họ có thể hưởng mức giá năm 2025 lâu hơn.
Peter Ambrose, người đứng đầu Liên đoàn Nhà đầu tư Bất động sản và chủ tịch chi nhánh Wellington, cho biết số lượng nhà cho thuê trống ở thủ đô là mức cao nhất ông từng thấy trong một thập kỷ.
Ông cho biết thị trường Wellington thường có khoảng 500-1000 căn nhà trống theo danh sách của TradeMe, nhưng vào tháng 6 năm nay, con số này đã lên đến hơn 1700 – một con số ước tính thận trọng, vì nó chưa tính đến các phòng được quảng cáo trên mạng xã hội.
Ambrose cho biết vào thứ Năm, con số này chỉ dưới 1400, vẫn là mức “cực kỳ cao“, và nguyên nhân là do mất việc làm trong khu vực công và tư nhân, cũng như số lượng sinh viên đại học giảm.
“Có rất nhiều lựa chọn trên thị trường. Một số chủ nhà đã phải chịu cảnh nhà trống gần như cả năm đối với một số tài sản của họ. Cá nhân tôi biết những người không thể cho thuê nhà trong vài tháng nên họ đã rút khỏi thị trường và tìm cách cải tạo toàn bộ.”
Ông nói rằng vấn đề thực sự là làm sao để thu hút người đến xem nhà.
Đây là sự tương phản rõ rệt so với vài năm trước, khi ông mô tả thị trường “hơi điên rồ theo hướng ngược lại”, với hàng dài người xếp hàng chờ xem nhà, luật pháp phải ban hành để ngăn chặn các cuộc đấu giá thuê, và giá thuê tăng đều mỗi năm.
Ambrose và Gibbon cho biết các chủ nhà hiện đang đưa ra nhiều ưu đãi khác nhau, như miễn phí vài tuần tiền thuê, đồ dùng gia dụng (máy giặt, tủ lạnh…), và thanh toán chi phí internet và chi phí chuyển nhà, để thu hút người thuê.
‘Tại sao lại cố gắng hối lộ chúng tôi?’
Trong vài tháng qua, Angie, một cư dân ở Lower Hutt, đã liên tục từ chối các căn nhà cho thuê và “đẩy lùi” các quản lý bất động sản.
“Mọi nơi chúng tôi nộp đơn đều được đề nghị thuê. Cảm giác như họ hơi tuyệt vọng. Cảm nhận được sự tuyệt vọng từ phía các quản lý bất động sản.”
“Có vẻ như khi họ tìm được ai đó quan tâm đến căn nhà, họ sẽ làm mọi cách để bạn thuê được.”
Nơi ở hiện tại của Angie, nơi cô đã sống hơn một thập kỷ, đang được bán nhưng cô cho biết mình không bị áp lực về thời gian phải chuyển đi, nên đang thực hiện việc tìm kiếm một cách kỹ lưỡng.
Cô cho biết trong quá trình tìm kiếm, cô đã bắt gặp một số “tòa nhà văn phòng được cải tạo rõ ràng”, và cả những chủ nhà đang đưa ra các ưu đãi cho người thuê tiềm năng.
“Một phiếu mua hàng tạp hóa trị giá 400 đô la, một tuần miễn phí tiền thuê, hai tuần miễn phí tiền thuê – về cơ bản là đủ loại tiền thưởng khi ký hợp đồng.”
“Điều đó là một động lực tuyệt vời để xem xét, nhưng sau đó nó cũng khiến tôi phải dừng lại suy nghĩ, kiểu như ‘Tại sao bạn lại cố gắng hối lộ chúng tôi để thuê căn nhà này?’ Vì vậy, bạn sẽ nhìn nhận mọi thứ cẩn trọng hơn một chút.”
Cô cho biết mình đã bị hấp dẫn bởi một căn nhà có giá thuê giảm từ 1400 đô la mỗi tuần xuống còn 675 đô la, nhưng khi xem lại lần thứ hai, cô phát hiện một “vết rò rỉ lớn” ở hành lang chung không được xử lý.
“Tôi chỉ nghĩ rằng một số tài sản này đã không được chăm sóc cẩn thận như yêu cầu và giờ đây chúng đang phải trả giá.”
Tiêu chuẩn nhà cho thuê có được nâng cao?
Gibbon cho biết các chủ nhà cần chú ý đến thị trường hiện tại, và chỉ những “người chơi chiến lược và tự tin” mới có thể tồn tại.
“Những bất động sản chất lượng tốt đang được thuê rất nhanh. Những căn còn lại hoặc có khuyết điểm nhất định, hoặc chủ sở hữu không thực tế về giá.”
Cô nói rằng người thuê nhà không tìm kiếm những căn bếp dát vàng, và ở mức cơ bản nhất, chủ nhà cần nâng cao tiêu chuẩn nhà cho thuê ngang bằng với nhà ở của chủ sở hữu.
“Người thuê nhà đã quá mệt mỏi khi cảm thấy mình như những công dân hạng hai. Tôi nghĩ chủ nhà cần nhận ra rằng không phải là ‘tô son cho lợn’, mà là phải đảm bảo nó không phải là lợn ngay từ đầu.”
Ambrose cho biết các chủ nhà cần đáp ứng thị trường hiện tại, và điều đó có nghĩa là giảm giá thuê cũng như đảm bảo chất lượng.
Theo 1news.co.nz