Ba tháng sau lệnh cấm thuốc lá điện tử dùng một lần, nhiều trường học vẫn đang vật lộn với vấn nạn học sinh hút vape. Một nhà nghiên cứu về tác động lâu dài của vape đối với sức khỏe thậm chí còn kêu gọi chỉ bán thuốc lá điện tử theo đơn của bác sĩ.
Vào tháng 6, lệnh cấm thuốc lá điện tử dùng một lần và các quy định quảng cáo nghiêm ngặt của chính phủ bắt đầu có hiệu lực. Theo đó, các cửa hàng chuyên bán vape phải giấu sản phẩm khỏi tầm nhìn bên ngoài, còn các nhà bán lẻ không chuyên thì hoàn toàn không được phép trưng bày sản phẩm.
Hiệp hội Công nghiệp Vape ủng hộ lệnh cấm thuốc lá điện tử dùng một lần, nhưng cho rằng các quy định quảng cáo mới có thể khiến những người từng bỏ thuốc lá quay trở lại với thuốc lá truyền thống.
Checkpoint đã ghé thăm hai cửa hàng vape và hai cửa hàng tạp hóa ở các khu vực Đông, Tây, Nam và Trung tâm Auckland để kiểm tra xem liệu các quy định này có được tuân thủ hay không.
Trong số bốn cửa hàng được kiểm tra, tất cả đều xác nhận không có thuốc lá điện tử dùng một lần và dường như tuân thủ các quy định quảng cáo.
HÚT VAPE VẪN CÒN ‘QUÁ SÀNH ĐIỆU’
Người ta từng hy vọng lệnh cấm thuốc lá điện tử dùng một lần sẽ giảm thiểu tình trạng hút vape ở giới trẻ, đối tượng sử dụng loại sản phẩm này rất phổ biến.
Tuy nhiên, ông Vaughan Couillault, hiệu trưởng trường Trung học Papatoetoe, cho biết nhân viên nhà trường vẫn thường xuyên phát hiện học sinh hút vape trong trường.
“Chẳng hạn, hôm qua chúng tôi đã tịch thu một thiết bị khi giáo viên phát hiện và thu giữ. Tôi có thể nói rằng câu chuyện của chúng tôi rất giống với nhiều trường học trên khắp cả nước.”
“Đây vẫn là một vấn đề chúng tôi phải giải quyết. Việc hút vape vẫn còn quá ‘sành điệu’ đối với giới trẻ.”
Mặc dù số học sinh bị bắt quả tang hút vape trong khuôn viên trường đã giảm khoảng một nửa trong năm qua, ông Couillault cho biết học sinh có thể vẫn hút vape ngoài giờ học.
Nhà trường đã cân nhắc lắp đặt máy dò khói, nhưng chi phí quá cao. Thay vào đó, họ đã thiết kế khu vực bồn rửa mặt mở để ngăn chặn học sinh hút vape.
“Nhiều trường đã chuyển sang quy định học sinh cần xin phép mới được ra vào nhà vệ sinh, thay vì chỉ đơn giản là ‘cứ đi đi, chúng tôi tin tưởng bạn’.”
“Trong khuôn viên trường tôi, có một số khu vực nhà vệ sinh chung mở và bạn cần có giấy phép, nhưng cũng có những khu vực khó quan sát hơn và bạn có thể cần chìa khóa để vào.”
KÊU GỌI HÀNH ĐỘNG MẠNH MẼ HƠN
Kelly Burrows là Phó Giáo sư tại Viện Kỹ thuật Sinh học Auckland, chuyên nghiên cứu về tác động lâu dài của việc hút vape đối với sức khỏe.
Bà cho rằng lệnh cấm và những thay đổi trong quy định quảng cáo là những bước đi đúng hướng.
Tuy nhiên, với 10% thanh thiếu niên từ 15 đến 17 tuổi hút vape hàng ngày, theo khảo sát sức khỏe mới nhất của New Zealand, vẫn cần phải làm nhiều hơn nữa.
“Tôi chắc chắn rằng những người muốn hút vape sẽ chuyển sang sử dụng các loại thiết bị có thể mua và thay thế đầu pod mới.”
“Vì vậy, về mặt đó, nó không thực sự thay đổi bất cứ điều gì về những ảnh hưởng sức khỏe của việc hút vape.”
Bà mong muốn New Zealand chuyển sang mô hình chỉ bán vape theo đơn thuốc.
“Vape thực sự được tạo ra để hỗ trợ cai thuốc lá, và tôi nghĩ nó có vai trò nhất định trong việc này. Nhưng việc những người không hút thuốc, đặc biệt là giới trẻ, bắt đầu sử dụng vape thực sự là hậu quả tồi tệ nhất mà vape đã mang lại cho thế giới.”
Các quy định quảng cáo mới đồng nghĩa với việc các nhà bán lẻ không còn được phép đưa ra phần thưởng khi mua sản phẩm vape, quảng bá sản phẩm vape trên mạng xã hội hoặc hiển thị hình ảnh của chúng trực tuyến.
Jonathan Devery từ Hiệp hội Công nghiệp Vape, đại diện cho các nhà bán lẻ vape, cho biết các thành viên ủng hộ lệnh cấm thuốc lá điện tử dùng một lần để bảo vệ giới trẻ.
Tuy nhiên, ông nói rằng các quy định quảng cáo mới đang gây nhầm lẫn cho những người trưởng thành đã sử dụng thiết bị dùng một lần để bỏ thuốc lá.
Do không biết về các thiết bị khác trên thị trường, ông lo ngại rằng một số người đã quay trở lại hút thuốc lá truyền thống.
“Rất nhiều phản hồi từ các nhà bán lẻ trên khắp New Zealand cho thấy lượng mua thuốc lá truyền thống đã tăng lên. Tôi nghĩ lý do chính cho điều này – và chúng ta cần xác minh dữ liệu khi nó được công bố – là các công ty vape không thể truyền thông hoặc giáo dục người tiêu dùng về sản phẩm nào là sự thay thế phù hợp cho sản phẩm dùng một lần mà họ đã quen thuộc.”
Ông cho rằng những người trên 18 tuổi nên được phép biết những sản phẩm nào có sẵn cho họ.
“Tại sao không áp dụng một hệ thống xác minh danh tính, nơi bạn cần xác minh ID của ai đó để đảm bảo rằng họ thực sự trên 18 tuổi và là người trưởng thành?”
Ông cho biết doanh số bán vape chứa nicotine đã giảm 10% kể từ khi lệnh cấm thuốc lá điện tử dùng một lần và các hạn chế quảng cáo được áp dụng.
Devery tự hỏi bao nhiêu phần trăm trong số 10% đó đã được chi cho thuốc lá truyền thống.
Theo rnz.co.nz