Tại phiên tòa Tối cao, thông tin gây sốc đã được hé lộ: người đàn ông bị cáo buộc gây ra vụ cháy Loafers Lodge khiến 5 người thiệt mạng đã bỏ trốn khỏi một cơ sở sức khỏe tâm thần ở Auckland ngay trước khi gây án.
Một bác sĩ tâm thần pháp y cũng đã trình bày trước tòa, khẳng định ông không tin rằng bị cáo có thể viện dẫn lý do mất trí để bào chữa.
Bị cáo 50 tuổi, người mà danh tính vẫn được giữ kín, đã phủ nhận tội danh sát hại 5 người bằng cách phóng hỏa khu nhà trọ Loafers Lodge ở Wellington vào ngày 16 tháng 5 năm 2023.
Phía công tố lập luận rằng bị cáo đã phóng hỏa khi hoàn toàn nhận thức được hành động đó là sai trái về mặt đạo đức và có thể dẫn đến cái chết của nhiều người.
Tuy nhiên, bên bào chữa dự định sẽ lập luận rằng bị cáo đã mất trí vào thời điểm gây án.

Vào thứ Tư, luật sư công tố Stephanie Bishop đã trình bày chi tiết về tiền sử bệnh án tâm thần của bị cáo – những thông tin mà cả bên công tố và bên bào chữa đều đã thống nhất là sự thật.
Theo đó, từ năm 2001 cho đến ngày 16 tháng 5 năm 2023 (thời điểm xảy ra vụ cháy), bị cáo đã phải nhập viện tại các cơ sở sức khỏe tâm thần tổng cộng tám lần, và một lần thứ chín sau khi bị bắt giữ.
Đáng chú ý, từ ngày 22 tháng 3 đến ngày 21 tháng 4 năm 2023, bị cáo từng nhập viện ở Auckland trong tình trạng ảo giác, nghe thấy tiếng sóng biển, ‘ngửi thấy mùi ác quỷ trên tường’ và có hành vi không phù hợp với nhân viên nữ.
Sau khi được điều trị bằng thuốc, tình trạng của bị cáo đã cải thiện đáng kể, anh ta thậm chí còn được phép rời viện một mình nhiều lần.
Trong khi các kế hoạch xuất viện đang được tiến hành, bị cáo đã bỏ trốn khỏi cơ sở.
Một tuần sau, anh ta gọi điện đến khoa xin thuốc và cáo buộc nhân viên đã ‘nhổ nước bọt và đi vệ sinh vào thức ăn của mình’.
Hai tuần sau cuộc gọi đó, bị cáo đã phóng hỏa tại Loafers Lodge – một chi tiết mà bên bào chữa cũng không tranh cãi – và bị bắt giữ vào ngày 18 tháng 5.
Trong suốt 25 năm, bị cáo liên tục ra vào bệnh viện và được chăm sóc tại cộng đồng.
Theo hồ sơ thống nhất, trong suốt thời gian đó, bị cáo đã từng hành hung người khác, thường xuyên lẩm bẩm không rõ ràng, tỏ ra bối rối, tức giận và hoang tưởng về việc người khác can thiệp vào thức ăn của mình, đồng thời nghe thấy những giọng nói trong đầu.
Trong các lần đánh giá, bị cáo khai với nhân viên rằng những giọng nói đó không ra lệnh cho anh ta, nhưng đôi khi chúng ‘có tính chất miệt thị’.
Tòa án cũng được biết, có lần bị cáo phải nhập viện vì bị phát hiện chạy trước đầu xe cộ, ngồi và nằm trên đường, thậm chí còn tự xưng là quỷ dữ.
Mỗi lần nhập viện, kéo dài từ một tháng đến một năm, bị cáo đều phản ứng tốt với thuốc và được xuất viện.
Khi được một y tá do tòa án chỉ định đánh giá vào ngày 19 tháng 5 năm 2023 – một ngày sau khi bị bắt – bị cáo tỏ ra cảnh giác, bình tĩnh, phủ nhận mọi ảo giác và có thể trả lời các câu hỏi, dù đôi khi vẫn lẩm bẩm một mình.
Tuy nhiên, bản tóm tắt hồ sơ cho thấy, sau đó cùng ngày, bị cáo lại phủ nhận hoàn toàn việc có tiền sử bệnh tâm thần hay từng liên hệ với các dịch vụ y tế tâm thần.
Bác sĩ tâm thần bác bỏ khả năng bào chữa mất trí
Trong diễn biến liên quan, vào thứ Tư tại tòa, bác sĩ tâm thần pháp y Tiến sĩ Justin Barry-Walsh đã khẳng định ông không tin rằng bị cáo đủ điều kiện để viện dẫn lý do mất trí nhằm bào chữa.
Luật sư công tố Stephanie Bishop giải thích, để bào chữa dựa trên lý do mất trí, cần phải vượt qua ‘bài kiểm tra ba yếu tố’: người đó phải mắc ‘bệnh tâm thần’, và phải chứng minh rằng do bệnh tật, họ không hiểu được hành động của mình hoặc không nhận thức được rằng hành động đó là sai trái về mặt đạo đức.
Tiến sĩ Barry-Walsh khẳng định: ‘Tôi không tin, xét về tổng thể, bị cáo có thể viện dẫn lý do mất trí để bào chữa’.

Mặc dù bị cáo rõ ràng mắc bệnh tâm thần phân liệt – một dạng bệnh về tâm trí – nhưng theo Tiến sĩ Barry-Walsh, anh ta vẫn nhận thức được ‘bản chất và hậu quả’ của hành động mình gây ra.
Lời khai của ông tiếp tục trong phiên tòa vào thứ Tư.
Đầu tuần này, tòa án cũng đã lắng nghe lời khai từ chị gái và anh họ của bị cáo, những người đã mô tả chi tiết về tình trạng tâm thần của anh ta, cùng với các nhà cung cấp dịch vụ xã hội từng tiếp xúc với bị cáo trong những ngày ngay trước và sau vụ hỏa hoạn kinh hoàng.
Theo rnz.co.nz