Thời tiết ấm bất thường ở Nam Cực trong tháng 9 đang là nguyên nhân chính gây ra những cơn gió giật mạnh và nền nhiệt độ cao kỷ lục trên khắp New Zealand trong tuần này.
Nhiệt độ có thể chạm ngưỡng gần 30 độ C tại Hawke’s Bay vào thứ Năm, và khu vực này đang được cảnh báo gió mạnh trong bối cảnh lực lượng cứu hỏa vẫn đang nỗ lực khống chế một đám cháy rừng lớn gần Porangahau.
Nhà khí tượng học Chris Brandolino thuộc Khoa Khoa học Trái đất chia sẻ với RNZ rằng, các hình thái thời tiết đang diễn ra trên toàn quốc đều có thể truy nguyên từ những gì đã xảy ra ở Nam Cực vào tháng 9, khi tầng khí quyển trên cao ấm lên rất nhanh chóng.
“Chính vì điều đó, đã có những hiệu ứng dây chuyền… xoáy cực suy yếu, trở nên chao đảo và biến dạng thành hình bầu dục.”
“Vùng áp thấp thường xuyên bao phủ lục địa Nam Cực đã bị đẩy dịch chuyển vào Nam Đại Dương… điều này thực sự làm tăng cường độ chênh lệch áp suất,” ông Brandolino giải thích.
Hôm nay, Hastings và Havelock North dự kiến sẽ đạt mức 29 độ C, đây là một trong những yếu tố dẫn đến lệnh cấm lửa hoàn toàn tại Quận Hawke’s Bay cho đến ngày 27 tháng 10.
Ông Brandolino đang hỗ trợ Cục Phòng cháy chữa cháy và Cứu hộ trong việc dự báo rủi ro cháy, và ông nói với RNZ rằng nhiệt độ tăng vọt cùng gió lớn có thể tạo ra những điều kiện nguy hiểm.
“Điều kiện thời tiết khô hạn, chúng tôi không có nhiều mưa ở khu vực phía Đông Đảo Bắc, điều này góp phần tạo ra nguy cơ cháy rừng ở mức độ cao,” ông nói.
Supplied
Ba đám cháy đang hoành hành ở Porangahau, trong đó có một đám rộng 250 hecta vẫn chưa được khống chế do gió lớn khiến trực thăng không thể cất cánh.
Ông Brandolino cho biết, một số khu vực ở Napier và Hastings đã đạt hơn 20 độ C vào 8 giờ sáng nay, và nhiệt độ sẽ tiếp tục tăng thêm gần 10 độ trong suốt cả ngày.
Đây là lần thứ hai trong tháng nhiệt độ đạt mức cao như vậy.
“Điều này chắc chắn là bất thường nhưng không phải là chưa từng xảy ra,” ông nhận định.
Ông Brandolino giải thích rằng, kể từ tháng 9, chúng ta đã chứng kiến áp thấp ưu thế ở Nam Đại Dương và áp cao ở các khu vực phía đông bắc New Zealand. Hai yếu tố này đã tạo ra một gradient áp suất dốc, dẫn đến những cơn gió mạnh.
“Mùa xuân thường có những điều kiện thời tiết thay đổi, tạo điều kiện cho gió mạnh, nhưng lần này thì ở một cấp độ khác hẳn,” ông nói.
Gió mạnh và nắng nóng “khốc liệt” hơn đang chờ đợi
Hãy buộc chặt bạt lò xo và chuẩn bị sẵn kem chống nắng, vì thời tiết nắng nóng, gió mạnh vẫn chưa kết thúc, thậm chí còn có thể trở nên tồi tệ hơn vào cuối tuần dài.
“Một đợt không khí ấm khác sẽ tràn xuống, có thể vào Ngày Lao động và ngày hôm sau… đợt này cũng có thể rất mạnh.”
“Nó sẽ mang theo một đợt ấm áp khác, một đợt gió khác – và đó là điều chúng ta cần đặc biệt lưu tâm,” ông Brandolino cảnh báo.
Ông cảnh báo người dân New Zealand rằng chúng ta sẽ chứng kiến những điều kiện thời tiết rất thất thường trong vài tuần tới.
“Chúng ta sẽ có những ngày cảm giác như mùa hè, và rồi vài ngày sau lại giống như đầu mùa xuân trở lại.”
“Đừng quá thoải mái hay chủ quan với thời tiết vì nó có thể sẽ rất biến động,” ông nhấn mạnh.
Khả năng có thêm mưa ở các khu vực khô hạn sẽ tăng lên vào cuối tháng 11.
“Chúng ta sẽ thấy sự thay đổi về hướng gió, và điều đó có thể đồng nghĩa với sự thay đổi trong mô hình mưa. Các khu vực phía Bắc và phía Đông Đảo Bắc có thể sẽ đón một mùa mưa ẩm ướt hơn,” ông Brandolino dự báo.
Theo rnz.co.nz