Những rào cản trong liên lạc khi ứng phó với thảm họa núi lửa Whakaari White Island đã được nêu bật tại tòa án điều tra nguyên nhân tử vong hôm nay.
Cuộc điều tra nguyên nhân tử vong về thảm họa cũng đã nghe về việc trùng lặp các trung tâm ứng phó khẩn cấp và các sĩ quan cảnh sát cấp cao chỉ đạo công tác ứng phó.
Vụ phun trào Whakaari vào ngày 9 tháng 12 năm 2019 đã cướp đi sinh mạng của 22 người và làm bị thương 25 người khác, những nạn nhân phải chịu bỏng nặng và những vết sẹo vĩnh viễn.
Trung sĩ cấp cao Al Fenwick, người ra làm chứng tại cuộc điều tra nguyên nhân tử vong vào thứ Hai, ban đầu chịu trách nhiệm chỉ huy lực lượng cảnh sát ứng phó với thảm họa, điều hành từ phòng trực đồn cảnh sát Whakatane – sau khi cảnh sát được White Island Tours thông báo chỉ vài phút sau vụ phun trào lúc 2 giờ 11 chiều.
Ông mô tả việc xem cảnh quay trực tiếp vụ phun trào từ camera CCTV của quán bar Whakatane, và bị ‘ngập lụt bởi các cuộc gọi’ từ nhiều nguồn khác nhau.
Fenwick – người đang làm nhiệm vụ vào ngày hôm đó – cho biết ông đã đảm nhận vai trò chỉ huy sự cố vì chỉ huy khu vực Eastern Bay of Plenty, Stuart Nightingale, không thể liên lạc ngay lập tức do không có sóng điện thoại tại nơi ông đang ở.
Fenwick cho biết cảnh sát không có quyền truy cập vào radio hàng hải, và ông đã điều động các sĩ quan đến văn phòng Lực lượng Cảnh sát biển Whakatane, cũng như văn phòng White Island Tours, để thu thập thông tin.
Ông nói rằng họ đã phải dựa vào trực thăng dân sự và thuyền du lịch để sơ tán người dân khỏi hòn đảo, vì cảnh sát không có đủ nguồn lực để thực hiện việc đó.
Tuần trước, cuộc điều tra đã nghe rằng 39 người đã được giải cứu khỏi hòn đảo, hoàn toàn bằng thuyền và trực thăng dân sự.
Fenwick cho biết ưu tiên hàng đầu của cảnh sát là bảo toàn tính mạng và cung cấp hỗ trợ y tế, phân loại những người bị thương đến Bến tàu Whakatane bằng thuyền và trực thăng.
Trong cuộc thẩm vấn chéo của Christina Twyman, một trong những luật sư hỗ trợ điều tra viên, Fenwick thừa nhận rằng ông không biết một Trung tâm Điều hành Khẩn cấp (EOC) đã được hội đồng quận thành lập vào khoảng 3 giờ 14 chiều, và trong thời gian đó, Thanh tra Nightingale đã đến EOC.
Fenwick cho biết ông không nhớ đã nói chuyện với Nightingale vào thời điểm đó, nhưng xác nhận rằng, nhìn lại, Nightingale sẽ là người chịu trách nhiệm chỉ huy phản ứng của cảnh sát sau khi ông ấy đến.
Fenwick nói rằng liên lạc lúc đó ‘hỗn loạn’ và ông nhận được cuộc gọi từ vô số nguồn khác nhau.
Khi được hỏi việc phát hiện ra EOC đã được thành lập có tạo ra sự khác biệt nào không, Fenwick cho biết đội của ông đang làm việc ‘tự chủ’, nhưng sẵn sàng nhận chỉ đạo từ EOC nếu cần.
Ông nói rằng không phải bản tính của họ là ‘ngồi yên’ và họ đã hành động độc lập, bao gồm cả việc sơ tán cư dân khỏi nhà của họ trong khu vực.
Fenwick cho biết ông có liên lạc hạn chế với EOC, cụ thể là với các sĩ quan cảnh sát đang làm việc tại EOC.
Khi được hỏi liệu việc có nhiều trung tâm chỉ huy có gây khó khăn trong liên lạc và chuỗi mệnh lệnh hay không, Fenwick nói rằng ‘có tiềm năng xảy ra điều đó, nhưng chúng tôi đang làm việc với những nhân viên cảnh sát có năng lực cao’.
Ông nói rằng ông tin tưởng Thanh tra Nightingale và một sĩ quan khác – Mark van der Kley – đang đưa ra những quyết định phù hợp.
Trong cuộc thẩm vấn chéo của Anna Adams, luật sư đại diện cho các gia đình nạn nhân, đã tiết lộ rằng đồn cảnh sát Whakatane và EOC tại hội đồng quận Whakatane chỉ cách nhau 150 mét.
Theo rnz.co.nz