Dù là nhà hàng Pacifica từng đoạt giải thưởng ở Napier đóng cửa, nhà máy bia Fortune Favours ở Wellington ngừng hoạt động, hay KOL ở Ponsonby tổ chức bữa tối cuối cùng, dường như hiếm có tuần nào trôi qua mà không có một doanh nghiệp dịch vụ ăn uống nổi tiếng nào đó phải đóng cửa.
Dữ liệu do Centrix cung cấp cho thấy đã có 297 doanh nghiệp dịch vụ ăn uống bị thanh lý trong 12 tháng qua, so với 199 doanh nghiệp của năm trước đó. Trong cùng kỳ 12 tháng, tổng cộng 2.564 doanh nghiệp dịch vụ ăn uống đã ngừng hoạt động, tăng 19% so với 2.158 doanh nghiệp của một năm trước.
Ông Chris Wilkinson từ First Retail Group cho biết, một số doanh nghiệp đang chạm đến ngưỡng mà họ không thể vượt qua. Chi phí ngày càng tăng và giá bán lẻ chỉ có thể tăng đến một mức nhất định.
“Đến một ngưỡng mà người dân không thể và sẽ không chi trả nữa. Đó là thách thức lớn nhất mà chúng tôi đang đối mặt ở khắp mọi nơi. Vì vậy, có những doanh nghiệp rất tốt nhưng đang gặp khó khăn hoặc phá sản. Họ đã chạm đến ngưỡng đó.”
Wilkinson cho biết thị trường bia thủ công đã bị ảnh hưởng nặng nề khi người dân cắt giảm chi tiêu cho các sản phẩm “cao cấp”, điều này có thể đã tác động đến Fortune Favours.
Tuy nhiên, một số doanh nghiệp vẫn đang hoạt động tốt.
“Những gì chúng tôi đang thấy là nhu cầu về không gian dịch vụ ăn uống tốt vẫn còn, và các doanh nghiệp của cộng đồng sắc tộc thường là những người lạc quan… chúng tôi thấy nhiều nhà hàng Ấn Độ đang mở rộng, các doanh nghiệp đang nhân rộng. Họ không mạo hiểm với một doanh nghiệp mới, mà là một doanh nghiệp đã thành công ở nơi khác. Vì vậy, họ đang mở rộng quy mô kinh doanh.”
Wilkinson cho biết một số nhà hàng đang chọn mô hình thu nhỏ để phù hợp với thị trường.
“Tôi nghĩ Lone Star có một mô hình mới nhỏ hơn nhiều… nếu bạn không thể lấp đầy một nhà hàng lớn hoặc trả tiền thuê cho một nhà hàng lớn, thì một nhà hàng nhỏ hơn, hiệu quả hơn thực sự là con đường phía trước. Tất cả đều là về sự tiến hóa và những doanh nghiệp không tiến hóa là những doanh nghiệp thực sự gặp khó khăn, những doanh nghiệp bị mắc kẹt ở phân khúc giữa – giống hệt như bán lẻ, tất cả các nhà bán lẻ đang gặp khó khăn đều là những người bị mắc kẹt ở phân khúc giữa. Nơi họ có một đề xuất không khác biệt, họ chưa thực sự chiếm được trái tim và khối óc của khách hàng.”
NỖI ĐAU LAN TỎA
Bà Marisa Bidois, Giám đốc điều hành Hiệp hội Nhà hàng, cho biết ngành này đang trải qua “rất nhiều nỗi đau”.
“Chúng tôi đã thấy chi phí tăng theo cấp số nhân, và một thị trường khách hàng trầm lắng với các chi phí sinh hoạt tăng cao cũng ảnh hưởng đến người dân tại nhà. Vì vậy, điều đó cũng tác động đến ngành của chúng tôi.”
Bà cho biết, sự thay đổi trong hành vi của khách hàng là một yếu tố.
Việc làm việc tại nhà và làm việc linh hoạt đã ảnh hưởng đến nhiều doanh nghiệp. “Nhiều người trong số họ nói rằng hoạt động kinh doanh ngày nay đã thay đổi do điều đó. Chúng tôi cũng chưa trở lại mức lượng khách du lịch trước Covid đến đất nước. Thường thì các trung tâm thành phố của chúng tôi là nơi mà du khách sẽ dừng chân và khám phá.”
Bà Bidois cho biết có một số “tín hiệu tích cực”, chủ yếu ở Canterbury, Otago và các cộng đồng nông nghiệp. Bà nói rằng mọi thứ sẽ tiếp tục cải thiện khi lãi suất giảm và thời tiết ấm hơn.
Bà Antje Fiedler, giảng viên quản lý cấp cao tại Đại học Auckland, cho biết có nguy cơ việc các doanh nghiệp thất bại sẽ khiến những doanh nghiệp khác gần đó gặp khó khăn hơn. “Nếu bạn đi dọc con phố và thấy nhiều cửa hàng cho thuê hoặc đóng cửa, thì đối với người tiêu dùng, có lẽ sẽ không hấp dẫn lắm để đi mua sắm. Điều tương tự cũng đúng với các địa điểm khác. Nếu chúng ta nhìn vào các tài liệu kinh tế, bạn sẽ thấy rằng, nếu các doanh nghiệp nhỏ rời khỏi thị trường, nó sẽ tạo ra những cơ hội mới. Nhưng thực tế, chúng ta cần năng lượng tích cực đó, cần có điều gì đó đang diễn ra ở các địa điểm để tạo ra sự năng động sôi nổi, nơi mọi người cảm thấy như đó là một thỏi nam châm, họ bị thu hút đến đó.”
CẦN SỰ THÚC ĐẨY TỪ BÊN NGOÀI
Bà Fiedler cho biết, mức nợ tư nhân tương đối cao của New Zealand đồng nghĩa với việc lãi suất cao đã ảnh hưởng lớn đến chi tiêu. “Ý tôi là lãi suất đang giảm chậm, nhưng người dân vẫn không đủ khả năng chi trả nhiều cho các mặt hàng xa xỉ và đi ăn nhà hàng – người dân không bắt buộc phải ra ngoài. Thực sự cần một cú hích từ bên ngoài. Nếu có thể thu hút thêm sinh viên quốc tế, thêm khách du lịch đến New Zealand, điều đó có thể hồi sinh các địa điểm. Nhưng trong ngắn hạn, tôi nghĩ đó là suy nghĩ viển vông rằng mọi thứ sẽ tự giải quyết chỉ vì lãi suất đã giảm một chút… nhiều người không đủ khả năng đi ăn ngoài vài lần một tuần.”
Bà cho biết số người chậm trả nợ cho thấy tình trạng khó khăn mà một số người đang gặp phải. “Tôi nghĩ niềm tin của người tiêu dùng đã ở mức thấp trong bốn năm qua.”
“Chúng ta có mức nợ chính phủ tương đối thấp, và tôi cảm thấy rằng chính phủ, khi người tiêu dùng ngừng chi tiêu, thực ra, chính phủ nên có mô hình chi tiêu chống chu kỳ đó. Họ có thể có một cơ chế để đầu tư vào cơ sở hạ tầng và thực hiện một số động thái táo bạo hơn, mang lại cho người dân một chút động lực để họ thực sự có thể hồi sinh các địa điểm, bởi vì nếu bạn có các dự án cơ sở hạ tầng lớn, điều đó thực sự mang lại niềm tin vào địa phương, tạo ra việc làm.”
“Vì vậy, tôi cảm thấy cần một tầm nhìn rộng hơn từ chính phủ để chi tiêu vào một số lĩnh vực nhất định nhằm kích thích lại sự sôi động đó và mang lại sức sống cho nền kinh tế.”
Chuyên gia dự báo trưởng của Infometrics, Gareth Kiernan, cho biết các doanh nghiệp dịch vụ ăn uống dường như cảm nhận áp lực kinh tế muộn hơn so với một số ngành khác. “Có thể là một phần của ngành dịch vụ đã được cách ly phần nào khỏi suy thoái chung nhờ sự phục hồi liên tục của du lịch quốc tế sau khi mở cửa biên giới – chỉ trong khoảng một năm trở lại đây, sự phục hồi du lịch quốc tế đó mới chững lại.”
Khảo sát thương mại bán lẻ của Stats NZ cho thấy mức độ phục hồi nhỏ nhất đang xuất hiện trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống. Khối lượng chi tiêu dịch vụ ăn uống tăng 0,2% so với một năm trước trong cả quý tháng 12 năm 2024 và tháng 6 năm 2025 – tháng 3 yếu hơn – đây là những kết quả tích cực đầu tiên kể từ tháng 6 năm 2023. “Dữ liệu thẻ điện tử ít lạc quan hơn,” Kiernan nói, “với bốn trong sáu tháng gần nhất cho thấy doanh số giảm so với một năm trước, mặc dù tăng trưởng trong ba tháng đến tháng 7 đã chuyển sang tích cực.”
Với việc các hộ gia đình dường như vẫn thận trọng trong chi tiêu do thị trường lao động yếu kém và áp lực chi phí sinh hoạt ở một số khu vực, các lĩnh vực chi tiêu tùy ý hơn như dịch vụ ăn uống có thể sẽ tiếp tục gặp khó khăn trong việc thu hút tiền trong sáu tháng tới. Với việc phục hồi kinh tế dường như sẽ được thúc đẩy bởi nông nghiệp, các doanh nghiệp ở khu vực đô thị có thể vẫn chịu áp lực lâu hơn nữa.
Theo 1news.co.nz