“Ông sẽ đến Amazon. Có tin tức gì đáng chú ý từ chuyến đi đó hôm nay không?” Mike Hosking hỏi Thủ tướng Christopher Luxon trên chương trình Newstalk ZB của mình vào sáng thứ Ba.
Các tiêu đề báo chí xuất hiện gần như ngay lập tức – thậm chí trước cả khi Thủ tướng kịp đặt chân đến trung tâm dữ liệu mới của Amazon Web Services (AWS) tại Auckland.
“Đây là một câu chuyện đáng kinh ngạc. Họ đang đầu tư 7,5 tỷ đô la vào New Zealand và tạo ra khoảng một nghìn việc làm – đồng thời đóng góp gần 11 tỷ đô la vào GDP của chúng ta,” Thủ tướng nói với Mike Hosking.
“Ông đã nói với họ rằng chúng ta không đủ điện để vận hành nó chưa?” Hosking nửa đùa nửa thật đáp lại, khiến Thủ tướng bật cười gượng gạo.
Hóa ra, vấn đề sử dụng điện năng và tác động của nó đến nguồn cung cấp không phải là chuyện đùa.
Nhưng Mike Hosking đã bị ấn tượng.
“Đó là một ngày toàn tin tốt lành – và có vẻ như là một tin độc quyền, theo những gì tôi biết,” ông nói với thính giả của mình.
Ban biên tập của ZB cũng nghĩ vậy, họ đưa “tiết lộ của Thủ tướng” lên đầu các bản tin, trong khi các tờ báo cùng hệ thống như nzherald.co.nz đã giăng biểu ngữ tin nóng màu đỏ rực cho sự kiện này.
Chương trình phát trực tuyến Herald Now cũng đẩy mạnh tin tức này, ghi nhận Hosking là người đầu tiên đưa tin – và tờ The Press cũng làm tương tự, chỉ nửa giờ sau khi Thủ tướng xuất hiện trên chương trình.
“Tại sao chúng ta không nghe những câu chuyện đầu tư tốt đẹp như vậy trên các phương tiện truyền thông chính thống của mình?” Mike Hosking hỏi thính giả của mình một cách tiếc nuối và mang tính chất tu từ.
Tuy nhiên, Thủ tướng không hề tiết lộ bất cứ điều gì mà chính Amazon chưa công bố từ nhiều năm trước – và thông tin này cũng đã được truyền thông đưa tin rộng rãi kể từ đó.
TIN CŨ KHÔNG HỀ MỚI
Vào giữa năm 2021, Amazon lần đầu tiên công bố kế hoạch xây dựng ba trung tâm dữ liệu lớn. Con số 1.000 việc làm dự kiến và 11 tỷ đô la trong mười lăm năm đến từ nghiên cứu tác động kinh tế của chính Amazon vào thời điểm đó.
Năm 2022, Thủ tướng Jacinda Ardern đã gặp gỡ Microsoft và Amazon tại Seattle sau hai năm thảo luận về các trung tâm dữ liệu.
Các tài liệu mà Phil Pennington của RNZ yêu cầu theo Đạo luật Thông tin Chính thức (OIA) vào thời điểm đó cho thấy Amazon Web Services đã đưa ra “một số yêu cầu như một phần của cam kết đầu tư,” theo các quan chức. Điều đáng chú ý là hai bức thư giữa AWS và Thủ tướng đã bị giữ lại.
Năm 2023, RNZ cũng đưa tin về một thỏa thuận dài hạn của AWS về năng lượng tái tạo với công ty điện lực Mercury.
Khi AWS bổ nhiệm giám đốc quốc gia cho New Zealand vào cuối năm 2024, họ đã mời một số nhà báo địa phương đến một sự kiện công nghệ ở Las Vegas để trò chuyện với ông.
Tháng 12 năm ngoái, phóng viên kinh doanh Madison Reidy – nay là Madison Malone – của tờ New Zealand Herald đã tiết lộ ngày khai trương của Amazon sẽ là trong năm nay.
Mặc dù vị trí chính xác của ba trung tâm dữ liệu vẫn là một bí mật (và vẫn chính thức là như vậy, theo AWS tuần này), Reidy cho biết hồ sơ tài sản đã tiết lộ một địa điểm ở phía tây bắc Auckland.
Đây cũng là nơi DCI – một tập đoàn đa quốc gia chuyên xây dựng và vận hành các trung tâm dữ liệu cho các công ty công nghệ lớn – đang xây dựng tại Westgate.
Chris Keall, cây bút công nghệ của tờ The Herald, cũng đã theo dõi vụ việc, đưa tin rằng địa điểm này là Westgate, nơi Microsoft và DCI đã xây dựng các cơ sở tương tự.
The Herald, RNZ, Stuff và Newsroom đều đã đưa tin về các vấn đề xây dựng và lũ lụt tại đó vào năm 2024.
Vào ngày AWS ra mắt thứ Ba tuần trước, nhiều người trong giới truyền thông dường như đã quên hoặc bỏ qua tất cả những điều đó.
“Các nhà báo đã quen với việc những thông báo cũ được khoác lên chiếc áo mới… nhưng thông điệp sáng thứ Ba từ AWS thực sự đã vượt xa mọi mong đợi,” Dita Di Boni, biên tập viên kinh doanh của The Post, viết.
Khi sáng thứ Ba trôi qua, các trang tin tức đã định nghĩa lại đây là “một thông báo lại”, trong khi trang web của ZB đưa tin Thủ tướng đang “cung cấp thông tin cập nhật về khoản đầu tư của Amazon”.
Và đến khi Thủ tướng phát biểu trước các phóng viên tại AWS, ông đã bị hỏi tại sao lại công bố một điều đã được thông báo từ bốn năm trước.
“Tôi thừa nhận đây là một quá trình đang diễn ra kể từ năm 2021, nhưng giờ nó đã ra mắt và đi vào hoạt động – và hôm nay tôi muốn nhấn mạnh khoản đầu tư quan trọng này. Điều này đã được chuẩn bị từ lâu và tôi đã thẳng thắn về nó. Tôi chỉ đơn giản là rất phấn khởi và đây là một ví dụ về những gì chúng ta muốn thấy nhiều hơn,” Luxon nói với các phóng viên.
Nhưng nếu Thủ tướng chỉ đơn thuần chia sẻ sự phấn khích của mình, thì truyền thông cũng đã quá hào hứng vào sáng thứ Ba.
THỜI GIAN TRÔI, GIỌNG ĐIỆU THAY ĐỔI
Đến 6 giờ tối, các bản tin truyền hình cũng bắt đầu khuếch đại những lời phàn nàn của Đảng Lao động, vốn cáo buộc Thủ tướng đang “hái quả đã được trồng sẵn”.
Có nhiều tiếng cười chế nhạo về tuyên bố “Thủ tướng FIGJAM” của Đảng Lao động, nhưng câu chuyện đáng quan tâm hơn là liệu kế hoạch AWS từ năm 2021 có thực sự diễn ra theo đúng kế hoạch hay không.
Khi thông báo kết thúc vào thứ Ba, các phóng viên theo dõi sát sao nhận ra rằng không có bằng chứng nào cho thấy ba trung tâm dữ liệu được công bố vào năm 2022 đã được xây dựng – hoặc sẽ được xây dựng.
Vào thứ Ba, một bài viết của chuyên gia công nghệ Chris Keall của tờ The Herald – người đã theo dõi khu đất của Amazon ở phía tây bắc Auckland – cho thấy địa điểm này gần như bị bỏ hoang.
Biên tập viên Jonothan Milne của Newsroom Pro cũng đưa tin Amazon đã từ bỏ việc xây dựng vì giá điện tăng cao kể từ năm 2021.
“Điều này cho thấy kế hoạch mở rộng được ca ngợi rất nhiều của họ đã thay đổi đến mức nào chỉ trong bốn năm,” ông viết.
Milne cũng nói rằng các bức ảnh và video cung cấp cho truyền thông thực chất cho thấy các trung tâm dữ liệu lớn ở nước ngoài – và công ty đã không xây dựng những gì họ đề xuất vào năm 2021.
Và ông nói rằng giám đốc quốc gia Manuel Bohnet không muốn tiết lộ nhiều về các địa điểm của công ty, viện dẫn lý do an ninh.
“Đây là một trong những nỗ lực lảng tránh câu hỏi vụng về và đáng xấu hổ nhất mà tôi từng thấy từ bất kỳ lãnh đạo doanh nghiệp nào, trong một thời gian dài,” Milne nhận định.
Ông viết rằng giá điện đã trả và số người được tuyển dụng tại Mercury để sản xuất năng lượng xanh của họ có lẽ cũng đã được tính vào những con số ấn tượng thúc đẩy GDP từ năm năm trước.
Giám đốc điều hành của công ty lưu trữ đám mây đối thủ Catalyst IT – Don Christie – nói với Newsroom rằng Amazon có lẽ đã chất đống phần cứng của mình tại một trung tâm dữ liệu hiện có, và đó là những gì thực sự được ra mắt cho khách hàng vào thứ Ba.
“Bạn cần xem đây là một phần trong chiến lược tiếp thị của Amazon. Gần đây ở Úc, họ đã đưa Thủ tướng Anthony Albanese ra và thông báo lại khoản đầu tư 20 tỷ đô la vào các trung tâm dữ liệu ở đó.”
Dita Di Boni của The Post cho biết nguồn cung cấp điện là một trong những câu hỏi chưa được giải đáp.
Ở nước ngoài, các lò phản ứng hạt nhân nhỏ đã được đưa vào hoạt động cùng với các trung tâm dữ liệu lớn để cung cấp năng lượng cho chúng.
“Sau khi được hỏi về thỏa thuận cung cấp điện dài hạn (của AWS) với Mercury… ông Manuel Bohnet, giám đốc địa phương, cho biết điện được lấy trực tiếp từ lưới điện,” di Boni nói.
“Và ông ấy không trả lời các câu hỏi về cách làm mát các trung tâm này. Đây là một dấu hỏi lớn về môi trường, xét đến lượng nước khổng lồ thường được sử dụng trong quá trình này,” bà nói thêm.
“Bất cứ nơi nào chúng ta thấy hàng tỷ đô la đầu tư đổ vào, đó là một điều tốt. Nhưng cục diện đã thay đổi một chút đối với các công ty công nghệ lớn vì nó thực sự đang củng cố thế độc quyền kép thoải mái – hay độc quyền nhóm – mà các công ty này nắm giữ đối với dữ liệu của chúng ta – và ngày càng tăng cường đối với nguồn cung cấp năng lượng của chúng ta nữa,” nhà báo công nghệ Peter Griffin nói với chương trình Afternoons của ZB vào thứ Tư.
Heather du Plessis-Allan cũng đưa ra kết luận tương tự trên Newstalk ZB ngay sau đó.
“Nếu một công ty địa phương khác sử dụng các trung tâm dữ liệu đó và đóng thuế đầy đủ như họ, tất cả chúng ta sẽ tốt hơn là Amazon sử dụng các trung tâm rồi gửi hàng trăm triệu đô la ra nước ngoài, như Google và Facebook vẫn làm,” bà nói.
Đó là một thỏa thuận mà truyền thông ở đây thực sự nên hiểu rõ. Đó là điều mà chính họ đã phải đối mặt trong phần lớn 20 năm qua.
“Tôi nghĩ bạn nên mổ xẻ một thông báo kỹ lưỡng hơn một chút thay vì chỉ chấp nhận nó theo nghĩa đen, bởi vì đó là điều Amazon muốn bạn làm. Họ muốn coi chúng ta là những kẻ ngốc,” bà nói.
Bất cứ ai nghe ZB ngày hôm trước đẩy tin này như một ‘tin độc quyền’ hẳn cũng sẽ nghĩ như vậy.
“New Zealand phải thỏa hiệp với ‘quỷ dữ’ trung tâm dữ liệu, bởi vì chúng ta muốn những lợi ích về năng suất được thúc đẩy bởi cơ sở hạ tầng này,” Dita di Boni của The Post nói.
Nhưng trong chừng mực các công ty Mỹ cảm thấy họ cần bất kỳ loại “giấy phép xã hội để hoạt động” nào – sẽ hữu ích nếu họ áp dụng một chiến lược quan hệ công chúng không dựa vào “trí nhớ cá vàng” của người dân hay bản chất cơ hội của các chính trị gia để đưa ra những tuyên bố về lợi ích không thực sự vững chắc.
Theo rnz.co.nz