“Mỗi ngày, dường như có điều gì đó bị xói mòn hoặc tước bỏ.”
Các giáo viên và hiệu trưởng đang lên tiếng cảnh báo rằng chính phủ đang loại bỏ các từ ngữ và ý tưởng của người Māori khỏi các tài liệu giáo dục.
Tại một hội nghị khẩn cấp được tổ chức ở Wellington tuần này, các nhà giáo dục cho biết việc đề cập đến Hiệp ước Waitangi và các từ ngữ Māori đang bị loại bỏ khỏi chương trình giảng dạy tiếng Anh và toán học mới, cũng như khỏi các tài liệu hướng dẫn quan trọng dành cho trường học.
Họ cảnh báo rằng chính phủ đang xóa bỏ những tiến bộ đã đạt được trong nhiều thập kỷ.
Bộ trưởng Giáo dục Erica Stanford đã từ chối bình luận, với lý do văn phòng của bà cho rằng RNZ đã đưa tin không cân bằng.
Bộ Giáo dục cũng từ chối đưa ra bình luận.
Chủ tịch Te Akatea, Bruce Jepsen, cho biết sự bất mãn với các hành động của chính phủ đang ngày càng gia tăng.
Ông nói: “Trong suốt một năm rưỡi qua, chúng tôi đã chứng kiến một cuộc tấn công liên tục vào vị thế của te Tiriti o Waitangi (Hiệp ước Waitangi). Trong nhiều chính sách và tài liệu khác nhau, nó hoặc không được nhắc đến hoặc hoàn toàn vắng mặt.”
Ông nhấn mạnh: “Mỗi ngày, dường như có điều gì đó bị xói mòn hoặc tước bỏ.”
Jepsen cho biết việc đưa hiệp ước vào các tài liệu giáo dục quan trọng có những tác động thực tế trong các lớp học của trẻ em.
Ông giải thích: “Chúng tôi thấy và nghe waiata (bài hát), chúng tôi đọc kupu Māori (từ Māori) và kupu English (từ tiếng Anh), tất cả học sinh đều được đại diện trong chương trình giảng dạy. Các em có thể nhìn thấy bản thân mình trong chương trình, nghe thấy văn hóa của mình và cảm thấy mình là một phần đặc biệt của môi trường lớp học, mọi người đều đặc biệt – tangata tiriti (người dân New Zealand) và tangata whenua (người bản địa Māori).”
Bà Dorothea Collier, hiệu trưởng trường Te Akau ki Papamoa ở Tauranga, cho biết lượng te reo (tiếng Māori) bị loại bỏ khỏi các tài liệu giáo dục là điều đáng chú ý.
Bà cho biết mình đã tham gia vào việc đổi mới chương trình toán học cho đến khi chính phủ thay đổi.
Bà kể: “Khi tài liệu mới được ban hành, điều đầu tiên tôi nhận thấy là việc loại bỏ phần lớn tiếng te reo Māori. Các khái niệm te ao Māori (thế giới quan Māori) mà chúng tôi đã đưa vào tài liệu cũng đã bị xóa bỏ.”
Collier cho rằng điều này thật đáng thất vọng và đáng lo ngại, bởi vì việc đưa các từ ngữ và khái niệm Māori vào là điều tốt cho trẻ em Māori.
Bà nói: “Đối với người Māori, việc có những tham chiếu đó, có tiếng te reo Māori, sẽ giúp bình thường hóa bản sắc Māori của họ. Nó khiến người Māori cảm thấy tự hào về bản thân và củng cố bản sắc của họ.”
Hiệu trưởng trường Trung học Trident, Mikaere October, cho rằng hiệp ước lẽ ra phải là trọng tâm của những thay đổi trong giáo dục, nhưng thực tế lại không phải vậy.
Ông nói: “Tôi cảm thấy chúng tôi đã đạt đến một giai đoạn mà sự hợp tác về hiệp ước diễn ra chân thực, và điều đó thực sự rõ ràng trong hành động và chính sách.”
Ông nói thêm: “Những gì chúng ta đang thấy bây giờ là nó chỉ mang tính ‘bổ sung’, một thứ được thêm vào cuối hoặc hoàn toàn không được đề cập trong các tài liệu đề xuất, và điều đó thực sự đáng lo ngại. Rõ ràng nó không phải là ưu tiên.”
Ông Tane Bennett, hiệu trưởng trường Maungatapu ở Tauranga, cho rằng chính phủ đang đưa hệ thống trường học quay ngược thời gian.
Ông nói: “Việc tước bỏ ngôn ngữ và bản sắc của một người là sự mất mát của cả một dân tộc và một nền văn hóa. Tôi không nghĩ mọi chuyện sẽ đến mức đó, nhưng dường như chúng ta đang đi lùi.”
Ông lo lắng rằng những phương pháp giảng dạy hiệu quả, vốn công nhận văn hóa của trẻ em, sẽ bị mai một.
Ông cho biết: “Rất nhiều hiệu trưởng đã nhận thấy lợi ích của những gì chúng ta có thể làm nếu đáp ứng nhu cầu của người học, đặc biệt đối với học sinh Māori là nhu cầu văn hóa của các em. Nếu chúng ta bỏ qua tất cả những điều đó chỉ sau một đêm và chuyển sang một mô hình khác, chúng ta sẽ đánh mất rất nhiều điều đã từng thành công.”
Bennett nhận định cách tiếp cận của chính phủ đang gây chia rẽ.
Theo rnz.co.nz