Khi Aziz Al Saafin, phóng viên thường trú của TVNZ tại Úc, kết thúc hai năm làm việc ở Sydney, anh đã nhìn lại chi phí sinh hoạt ở hai bờ biển Tasman.
Điều đầu tiên tôi nhận thấy ở Sydney không phải là đường chân trời hay giao thông tấp nập. Đó là tiếng chim hót. Lớn hơn, dồn dập hơn, không giống như tiếng chim tūī quen thuộc ở quê nhà.
Hai năm trước, tôi đã viết về khoảnh khắc đó như một cách để đặt ra câu hỏi lớn hơn: Liệu cuộc sống ở bên kia eo biển có thực sự tốt đẹp hơn? Mức lương cao hơn, vé máy bay rẻ hơn, những chân trời tươi sáng hơn.
Giờ đây, khi tôi trở về New Zealand, sự trớ trêu thật rõ ràng. Người dân New Zealand đang rời đi với số lượng kỷ lục đúng vào lúc tôi rời Úc.
Chảy máu chất xám
Cơ quan Thống kê New Zealand (Stats NZ) ghi nhận mức thâm hụt di cư ròng 30.100 người sang Úc vào năm 2024, đây là làn sóng di cư lớn nhất kể từ năm 2012.
Và không chỉ có các gia đình hay người về hưu. Trong năm 2024, có tới 40% số người rời đi nằm trong độ tuổi từ 18 đến 30. Y tá, thợ thủ công, sinh viên tốt nghiệp – những nhóm người mà tôi đã gặp trong loạt bài về ‘Chảy máu chất xám’ của mình – vẫn đang dẫn đầu làn sóng này.
Mặc dù Úc luôn là điểm đến hấp dẫn đối với người dân New Zealand, nhưng làn sóng hiện tại giống như một cuộc di cư lớn thứ hai.
Tiền rủng rỉnh trong túi, nhưng “đau ví” khi thanh toán
Tất cả các mức giá dưới đây đều tính bằng đô la New Zealand.
Người Úc vẫn có thu nhập cao hơn. Thu nhập trung bình hàng tuần cho công việc toàn thời gian hiện khoảng 2.220 đô la, so với 1.679 đô la ở New Zealand.
Khoảng cách này bù đắp cho chi phí thuê nhà cao hơn ở Úc. Tiền thuê nhà trung bình ở Sydney gần 880 đô la mỗi tuần, so với 650 đô la ở Auckland.
Giá trị nhà ở cũng cao hơn, với Sydney là hơn 1,36 triệu đô la so với 1,07 triệu đô la ở Auckland.
Nhưng nếu hỏi các gia đình ở hai bờ biển Tasman liệu họ có khá giả hơn không, câu trả lời sẽ không rõ ràng. Lạm phát ở Úc đã giảm xuống 2,1%, nhưng điều đó có nghĩa là giá cả vẫn tăng – chỉ là không nhanh bằng. Ở New Zealand, lạm phát cao hơn, ở mức 2,7%.
Chi phí thực phẩm và hóa đơn điện nước vẫn là gánh nặng, các khoản thế chấp vẫn còn đó. New Zealand cũng không khá hơn, với chi phí thực phẩm thuộc hàng cao nhất thế giới và chỉ nhận được sự giảm nhẹ khiêm tốn từ việc cắt giảm lãi suất.
Đôi khi, những chi tiết nhỏ lại kể lên câu chuyện lớn. Một ký cà chua? Rẻ hơn ở Sydney. Một ly cà phê flat white? Khoảng 5,50 đô la, với dự đoán có thể tăng vọt lên gần 9 đến 13 đô la vào cuối năm. Hóa đơn tiền điện? Ba tháng một lần ở Úc, hàng tháng ở New Zealand. Chi phí mỗi kWh tương tự nhau, nhưng chu kỳ thanh toán ở Úc tạo cảm giác dễ chịu hơn cho ví tiền.
Cơ hội và Thực tế
Sức hấp dẫn là rõ ràng: mức lương cao hơn, các ngành công nghiệp đa dạng hơn và giờ đây là con đường nhanh hơn để nhập quốc tịch Úc.
Nhưng Úc cũng không phải là không có những vấn đề riêng. Năng suất lao động đang trì trệ. Cuộc sống ở các thành phố lớn trải dài đi kèm với cái giá của nó, từ nhà ở đông đúc đến thời gian đi lại dài hơn và cơ sở hạ tầng vẫn đang chật vật để theo kịp.
New Zealand, dù phải đối mặt với nhiều vấn đề kinh tế, vẫn giữ được những giá trị khó định lượng hơn. Cộng đồng nhỏ hơn, thời gian đi lại ngắn hơn, cuộc sống yên bình hơn. Đôi khi, bạn chỉ nhận ra giá trị của chúng khi rời đi.
Vậy, “Xứ sở Chuột túi” có thực sự như lời đồn?
Hai năm trước, tôi đã tự hỏi liệu Úc có thực sự tốt hơn không. Kể từ đó, tôi đã nhìn thấy cả hai mặt: Lời hứa về cơ hội, những cánh cửa mở ra nhanh hơn, mức lương đủ sống thoải mái hơn.
Và cái giá phải trả đi kèm – hóa đơn siêu thị đắt đỏ, tiền thuê nhà leo thang, cùng với sự khắc nghiệt của quy mô đô thị.
Giờ đây, khi tôi trở về nhà, tiếng chim hót lại trở thành một phép ẩn dụ phù hợp. Những nốt nhạc khác nhau, những tiếng gọi khác nhau, mỗi nơi đều có vẻ đẹp và gánh nặng riêng.
Úc có tốt hơn New Zealand không? Sau hai năm, câu trả lời phức tạp hơn tôi từng nghĩ.
Nhưng đối với hàng chục ngàn người dân New Zealand vẫn đang thu xếp hành lý, chữ ‘tốt hơn’ – dù nó có nghĩa là gì đi nữa – vẫn là một lời mời gọi mà họ không thể cưỡng lại.
Theo 1news.co.nz