Cha mẹ của một thiếu niên 16 tuổi tử vong do lái xe khi say rượu đang khẩn thiết kêu gọi chính phủ thắt chặt luật rượu bia. Lời kêu gọi được đưa ra sau khi họ biết rằng con trai mình đã được phục vụ đồ uống có cồn nhiều lần trong đêm định mệnh đó, thậm chí cả khi đã say xỉn rõ ràng.
Silas Sims, một học sinh được yêu mến và là cầu thủ bóng bầu dục đầy nhiệt huyết tại trường Mahurangi College ở Warkworth, đã đâm xe vào một cột bê tông vào tối ngày 19 tháng 7 năm nay.
Cha mẹ của cậu bé, anh Ben và chị Sarah, đang trực tiếp gửi lời kêu gọi đến bà Nicole McKee, Bộ trưởng phụ trách luật rượu bia, với hy vọng ngăn chặn những gia đình khác phải trải qua bi kịch tương tự như họ.
Bà McKee cho biết hoàn cảnh cái chết của Silas là một bi kịch, nhưng trọng tâm nên là việc thực thi nghiêm ngặt các luật hiện hành.
Cái chết của Silas đã gây chấn động cộng đồng nhỏ Warkworth, với 800 người tham dự tang lễ và hàng trăm người khác theo dõi trực tuyến.
Khi ghép nối các tình tiết xung quanh cái chết của con trai, chị Sarah và anh Ben cho biết họ bàng hoàng khi nhận ra luật pháp quá lỏng lẻo trong việc ngăn chặn bán rượu bia cho trẻ vị thành niên.
Cha mẹ của Silas Sims, chị Sarah và anh Ben, mong muốn áp dụng mức phạt nặng hơn đối với các cửa hàng phục vụ rượu bia cho trẻ vị thành niên.
Silas và hai người bạn đi cùng đều chưa đủ 18 tuổi – độ tuổi hợp pháp để mua rượu bia – nhưng đã được phục vụ ít nhất tám lần, kể cả khi đã say xỉn nặng.
Cha mẹ cậu bé đã xem đoạn phim CCTV được ghi lại khoảng 10 phút sau lần cuối cùng Silas được phục vụ, cho thấy rõ ràng cậu đã say.
“Đó là ba cậu bé, vì một lý do nào đó, đã quyết định phiêu lưu và thử thách giới hạn,” chị Sarah kể lại.
Không một nhân viên nào hỏi giấy tờ tùy thân trước khi bán rượu cho các cậu bé, bao gồm cả đồ uống pha sẵn (RTDs) và một chai Jägermeister 700ml.
“Các cậu bé uống rượu. Chúng uống hết một ít Jägermeister, lên xe, đến quán rượu này, được hỏi có đủ 18 tuổi không, chúng trả lời ‘có’ — điều mà tôi đoán bạn cũng sẽ làm nếu bạn mới 16 tuổi,” chị Sarah kể lại những giờ cuối cùng của con trai mình.
Sau đó, nhóm bạn đến một cửa hàng bán rượu khác và mua thêm RTDs, rồi đến một quán rượu, nơi họ vẫn được phục vụ dù đã say xỉn rõ ràng.
“Chúng tôi đã xem đoạn CCTV từ năm phút sau đó, năm phút trước khi con tôi qua đời, và thằng bé đã hoàn toàn mất kiểm soát,” chị Sarah nói.
“Thằng bé loạng choạng, vấp ngã, và lúc đó, bạn của nó đang cố lấy chìa khóa xe nhưng bạn nó cũng say rồi, bạn biết đấy? Silas có lẽ chỉ nghĩ đó là một trò đùa và rồi nó lái xe đi,” chị kể.
“Năm phút sau, nó đâm vào một cột bê tông, và những người bạn của nó ở ngay phía sau, nhưng họ không thể tìm thấy nó. Ý tôi là, họ đến nơi, và tôi đoán là nó đã ra đi trong tích tắc.”
Anh Ben cho biết con trai mình biết về những nguy hiểm của việc lái xe khi say rượu. Trong các cuộc trò chuyện, họ từng yêu cầu Silas thử nghĩ xem cậu sẽ nói gì với mẹ của một người bạn nếu cậu là nguyên nhân gây ra cái chết của con trai bà trong một vụ tai nạn do lái xe khi say.
Cảnh sát đang điều tra cái chết của Silas.
Trong khi đó, anh Ben cho biết họ hoang mang khi các cơ sở đã phục vụ rượu cho con trai họ vẫn còn giấy phép kinh doanh rượu, mặc dù luật pháp cho phép đình chỉ ngay lập tức và phạt tiền.
“Chúng tôi cứ lái xe ngang qua những địa điểm đó và thấy chúng vẫn mở cửa,” anh nói. “Luật nói là ‘ngay lập tức’, nhưng hóa ra ‘ngay lập tức’ chỉ là khi vụ việc được đưa ra tòa án.” Một quá trình có thể mất hàng tháng trời.
Silas Sims (bên phải) cùng gia đình.
Họ tin rằng có tới 11 lần vi phạm luật rượu bia trong việc phục vụ ba cậu bé vào tối hôm đó, và mong muốn có những mức phạt nặng hơn cho hành vi bán rượu cho trẻ vị thành niên.
Theo Đạo luật Bán và Cung cấp Rượu, nhân viên bán rượu cho trẻ vị thành niên có thể bị phạt 2.000 USD và doanh nghiệp có thể bị phạt tới 10.000 USD – trong khi mức phạt tiềm năng cho một doanh nghiệp bán thuốc lá điện tử cho trẻ vị thành niên có thể lên tới 100.000 USD.
Tuy nhiên, dữ liệu cho thấy những mức phạt này hiếm khi được áp dụng.
Tổ chức Cộng đồng Chống Tác hại Rượu bia đã nghiên cứu các chiến dịch “đánh úp” – hay còn gọi là hoạt động mua hàng kiểm soát – được cảnh sát và hội đồng địa phương thực hiện từ năm 2022 đến 2025.
Báo cáo của tổ chức này cho thấy, trong 75 trường hợp vi phạm được xác định qua các chiến dịch “đánh úp”, nơi rượu bia được bán cho trẻ vị thành niên, chưa bao giờ có hình phạt tiền nào được áp dụng.
Trong 59 trường hợp đó, hình phạt chính là đình chỉ giấy phép kinh doanh rượu bia trong 48 giờ. Thường thì chứng chỉ quản lý cũng bị đình chỉ trong một tháng.
Số liệu từ Hội đồng Auckland, được công bố cho cặp vợ chồng theo Đạo luật Thông tin Chính thức, cho thấy trong gần 1100 giấy phép bán rượu mang đi (off-licences) ở Auckland, chủ yếu là các cửa hàng rượu và siêu thị, có 146 cơ sở đã bị kiểm tra qua hoạt động mua hàng kiểm soát vào năm 2024.
Và trong gần 3000 giấy phép bán rượu tại chỗ (on-licences) ở Auckland, chỉ có 10 cơ sở bị kiểm tra trong cùng khoảng thời gian.
Chị Sarah và anh Ben phát hiện chỉ có 10 trong số gần 3000 giấy phép bán rượu tại chỗ ở Auckland bị kiểm tra trong một chiến dịch “đánh úp” về luật rượu bia vào năm 2024.
Tại khu vực Warkworth của anh Ben và chị Sarah, chỉ có hai cửa hàng bán rượu chai và không có quán rượu nào bị kiểm tra trong chiến dịch năm 2024.
Anh Ben cho biết Silas đã mua rượu bằng thẻ ngân hàng của chính mình, và anh tin rằng việc biến rượu bia thành mặt hàng bị hạn chế và chặn thẻ ngân hàng để trẻ vị thành niên không thể mua sẽ là một giải pháp dễ dàng.
Nghị sĩ địa phương của anh, Chris Penk, đã yêu cầu Bộ trưởng Thương mại điều tra ý tưởng này.
Chị Sarah đã trực tiếp gửi lời kêu gọi đến Nghị sĩ ACT Nicole McKee, một người đam mê săn bắn và súng ống, đồng thời là Thứ trưởng Bộ Tư pháp, người chịu trách nhiệm về luật rượu bia.
“Nicole, bạn sẽ yêu quý Silas,” chị nói.
“Thằng bé chỉ là một cậu nhóc. Một trong những đứa trẻ sinh ra đã là thợ săn, một đứa trẻ yêu thiên nhiên, và sự ra đi của nó là một mất mát lớn đối với New Zealand,” chị chia sẻ.
“Nó sẽ là một người cha tuyệt vời, một người lao động xuất sắc, và bạn có khả năng, chỉ với một vài thay đổi nhỏ, để thực sự cải thiện tình hình này.”
Bà McKee cho biết phản ứng đầu tiên của bà là với tư cách một người mẹ.
“Là một người mẹ, việc mất đi một đứa con trong hoàn cảnh bi thảm như vậy – điều đó xé nát trái tim mọi người, và tôi chỉ muốn chia sẻ nỗi đau và sự mất mát mà họ đang phải chịu đựng.”
Thay vì tăng mức phạt, trọng tâm nên là đảm bảo các luật và hình phạt hiện hành được tuân thủ nghiêm ngặt, bà nói.
Các Bộ trưởng không thể chỉ đạo cảnh sát và ngành tư pháp phải làm gì, bà McKee cho biết.
Nhưng họ có thể thảo luận với các cơ quan này về cách các luật hiện hành đang được áp dụng và giải thích.
“Đó cũng là việc xem xét chúng ta, với tư cách một quốc gia, thực sự coi trọng tác hại của rượu bia đến mức nào,” bà nói.
“Chúng tôi muốn đảm bảo rằng những bậc cha mẹ như anh Ben và chị Sarah sẽ không phải chịu đựng trong tương lai, nhưng thật không may, điều đó vẫn sẽ xảy ra khi chúng ta có những người không tuân thủ các quy tắc và luật pháp đó.”
Bà cho biết đã lắng nghe rõ ràng lời kêu gọi của anh Ben và chị Sarah, và bà cũng có thông điệp riêng gửi đến các cửa hàng rượu bia bán cho trẻ vị thành niên.
“Tuyệt đối đừng làm điều đó. Chúng ta có những bậc cha mẹ đang đau khổ. Chúng ta có những anh chị em đang chịu đựng chỉ vì họ muốn kiếm tiền nhanh chóng.”
Cặp vợ chồng thừa nhận rằng con trai họ cuối cùng đã tự đưa ra quyết định uống rượu và lái xe, và họ không hề oán giận những nhân viên đã phục vụ cậu bé.
“Tôi không thể tưởng tượng được cảm giác sẽ như thế nào khi đi ngủ mà biết rằng bạn đã bán 700ml Jägermeister cho một đứa trẻ 16 tuổi, và rồi đứa trẻ đó đã chết,” chị Sarah nói.
“Con trai chúng tôi đã làm điều đó. Nhưng mục đích của luật pháp ở đây là để bảo vệ, và tôi không nghĩ cách luật pháp được thiết lập hiện tại đang làm được điều đó.”
Theo 1news.co.nz