Hỗ trợ sức khỏe tâm thần cho trẻ em.
Huấn luyện viên ly hôn Bridgette Jackson cho biết, nhiều phụ huynh thường cảm thấy công thức tính trợ cấp nuôi con không phản ánh đúng chi phí thực tế trong cuộc sống.
Bà Melissa, một bà mẹ đơn thân, cho biết mình đang đối mặt với tình cảnh éo le khi phải trả một khoản trợ cấp nuôi con ngày càng tăng. Với mức lương hàng năm chỉ hơn 87.000 đô la, bà phải chi trả gần 300 đô la mỗi tuần cho con trai tuổi teen của mình.
“Tôi hoàn toàn không thể gánh nổi khoản này, tôi đang gặp khó khăn nghiêm trọng và đang cân nhắc nghỉ việc… Tôi vô cùng lo lắng cho tương lai của mình.”
Bà cho biết, dù mức lương nghe có vẻ cao, nhưng rất khó để trang trải chi phí khi là một người độc thân và bà đã phải nhận trợ cấp ACC trong một thời gian dài sau một tai nạn nghiêm trọng. Điều này cũng đồng nghĩa với việc bà không đủ điều kiện nhận bất kỳ hỗ trợ bổ sung nào khác.
Bà chia sẻ, dường như mỗi lần bà tìm kiếm sự giúp đỡ, số tiền bà phải trả lại càng tăng lên.
“Tôi không thể duy trì một mái nhà cho con trai mình nữa và đang phải chuyển sang ở chung phòng trọ… Tôi đang vật lộn về mặt tinh thần khi bị buộc phải làm điều này, con trai tôi xứng đáng có một cuộc sống tốt hơn… Đây là lựa chọn duy nhất tôi còn lại… nếu chi phí sinh hoạt và nhà ở không cao như hiện tại, mọi chuyện có thể đã khác. Dù vẫn bất công nhưng có lẽ sẽ không khiến tôi kiệt quệ như bây giờ.”
Đài RNZ đã quyết định không tiết lộ danh tính của bà để bảo vệ quyền riêng tư của con trai bà.
Bà Melissa nghi ngờ chồng cũ đã cố tình khai thấp thu nhập để bà phải trả nhiều hơn, trong khi anh ta đang sống trong một căn nhà thuộc sở hữu của bạn đời mới. Bà cảm thấy anh ta không muốn thảo luận về một thỏa thuận riêng tư.
Bà cho biết, họ đã phải trải qua nhiều năm kiện tụng tốn kém về quyền nuôi con.
“Anh ta đã lợi dụng và thao túng tôi, buộc tôi phải trả giá cho việc ra đi – một quyết định không hề dễ dàng và đã đè nặng lên tôi rất nhiều.”
“Tôi đã cạn tiền… Tôi bị mắc kẹt trong một lệnh nuôi con lẽ ra đã hết hiệu lực từ một hoặc hai năm trước, và vì thế, tôi đang phải mang gánh nặng trợ cấp nuôi con này.”
“Họ nói cách duy nhất là quay lại gặp luật sư… Và họ cứ tiếp tục tăng khoản tiền đó lên.”
Lệnh nuôi con giao quyền chăm sóc cho cha của con trai bà, nhưng bà Melissa cho biết những nỗ lực bà bỏ ra để đưa đón con và các chi phí bổ sung bà đã chi trả đều không được xem xét.
Bà là một trong số nhiều phụ huynh đã liên hệ với RNZ, bày tỏ lo ngại về hệ thống trợ cấp nuôi con.
Khi phụ huynh không có thỏa thuận hỗ trợ riêng, trợ cấp nuôi con được tính toán dựa trên tuổi của trẻ, thu nhập và hoàn cảnh sống của cha mẹ, thời gian trẻ ở với mỗi người, chi phí nuôi dưỡng trẻ và chi phí cho bất kỳ đứa trẻ nào khác mà phụ huynh có thể có.
Mỗi phụ huynh được cấp một khoản trợ cấp sinh hoạt được cập nhật hàng năm và một khoản trợ cấp cho những đứa trẻ không nhận được trợ cấp nuôi con.
Công cụ tính toán của Cơ quan Thuế Nội địa cho thấy, trong năm tài chính 2026, một người có thu nhập 120.000 đô la mỗi năm, chăm sóc con sáu đêm một tuần, và người bạn đời cũ có thu nhập 150.000 đô la, chăm sóc con vào đêm còn lại, có thể nhận được khoảng 14.374 đô la trợ cấp nuôi con mỗi năm.
Huấn luyện viên ly hôn Bridgette Jackson cho biết, việc tính toán trợ cấp nuôi con là một mối lo ngại lớn đối với những người mà bà tư vấn – bao gồm cả những người cảm thấy họ phải trả quá nhiều và những người cảm thấy họ nhận được quá ít.
“Cần phải có một cuộc cải tổ toàn diện. Tôi thường xuyên gặp những phụ huynh bị sốc bởi số tiền mà Cơ quan Thuế Nội địa (IRD) yêu cầu họ phải trả, và ngược lại, những phụ huynh vô cùng thất vọng vì số tiền họ nhận được quá ít ỏi.”
Bà nói rằng đây đặc biệt là một vấn đề khi các thỏa thuận chăm sóc thay đổi. “Nếu một phụ huynh phải chăm sóc con thêm đêm, số tiền trợ cấp không tự động cập nhật và có thể gây cảm giác rất bất công cho đến khi họ nộp đơn xin đánh giá lại, mà không ai biết quá trình đánh giá đó sẽ mất bao lâu.”
Bà cho biết, các phụ huynh thường nói rằng công thức này không phản ánh đúng chi phí thực tế. “Sự thay đổi vai trò đối với một số phụ huynh… họ chuyển từ một người cha/mẹ tham gia tích cực sang cảm giác mình chỉ là người chi trả, và họ cảm thấy mất đi giá trị hoặc vai trò của mình, mất đi quyền kiểm soát vì số tiền được đặt ra bởi một công thức cứng nhắc.”
Nhiều người đang phải điều chỉnh để sống trong một hộ gia đình đơn thân với tất cả các chi phí đi kèm. Họ cảm thấy trợ cấp nuôi con là giọt nước tràn ly. Đặc biệt nếu người bạn đời cũ có vẻ khá giả hơn hoặc thời gian chăm sóc con không được phản ánh chính xác, điều đó có thể gây cảm giác bất công.
Những người bị giảm lương đôi khi vẫn phải tiếp tục trả tiền dựa trên mức thu nhập cao hơn của năm trước cho đến khi có đánh giá lại, bà nói.
Có rất nhiều phụ huynh có thu nhập cao nhưng lại trả rất ít vì cách họ cấu trúc công ty hoặc quỹ tín thác của mình. Hoặc do các thủ thuật kế toán sáng tạo với mức lương thấp.
“Hệ thống cần một cuộc cải tổ và cần phải diễn ra nhanh chóng.… cần có sự minh bạch hơn về thu nhập, đặc biệt đối với những người tự kinh doanh hoặc sử dụng công ty, quỹ tín thác… cần có hướng dẫn bằng ngôn ngữ đơn giản để các bậc cha mẹ bình thường có thể biết quyền lợi của mình mà không phải chịu những chi phí pháp lý khổng lồ.”
Ông Bill Atkin, chuyên gia luật gia đình và giáo sư danh dự tại Đại học Victoria, cho biết công thức tính trợ cấp nuôi con đã được sửa đổi bởi một đạo luật được thông qua vào năm 2013 và có hiệu lực vào năm 2015.
Luật này đã thực hiện một số thay đổi, ví dụ như tính đến thu nhập của cả hai bên thay vì chỉ của người chi trả, và phản ánh bản chất chia sẻ của việc chăm sóc hàng ngày nhiều hơn so với công thức ban đầu.
Hệ thống này được điều hành bởi Cục Thuế Nội địa và, do đây là một phép tính giống như toán học, nên thường có thể được thực hiện dễ dàng và ít tốn kém thông qua một hệ thống máy tính.
Tuy nhiên, đây là một công cụ khá thô sơ và không thể tự động tính đến mọi biến số có thể. Do đó, sẽ có những kết quả mà mọi người, dù là người chi trả hay người nhận, đều cảm thấy khó khăn.
Ông nói rằng mọi người có thể phản đối, ví dụ nếu thu nhập của họ bị tính toán sai.
Quy trình khác cho phép mọi người nộp đơn xin miễn trừ, ví dụ dựa trên khả năng chi trả của họ, nghĩa vụ đối với những người khác như các con khác, hoặc thu nhập, khả năng kiếm tiền, tài sản và nguồn lực tài chính của một trong hai phụ huynh hoặc của đứa trẻ.
Việc miễn trừ không phải lúc nào cũng dễ dàng đạt được vì phải có những trường hợp đặc biệt. Ban đầu, việc miễn trừ được quyết định thông qua một đánh giá hành chính nhưng cuối cùng có thể được quyết định bởi tòa án.
Vì vậy, công thức này có phần tùy tiện nhưng có những cơ chế kiểm soát và cân bằng cho những trường hợp công thức không phù hợp.
Vào cuối tháng 3, tổng nợ trợ cấp nuôi con là 930 triệu đô la, thấp hơn 10% so với cùng kỳ năm trước.
Một phát ngôn viên của IRD cho biết: “Lần đầu tiên trong 20 năm, nợ trợ cấp nuôi con đã giảm xuống dưới 1 tỷ đô la.”
“Lý do chính cho điều đó là khả năng của IR trong việc khấu trừ các khoản thanh toán thông qua hệ thống PAYE – 76% các khoản trợ cấp nuôi con đã được thanh toán đúng hạn – tăng 5% so với cùng kỳ năm 2023, dẫn đến 182 triệu đô la được chuyển đến những người chăm sóc nhận trợ cấp.”
Theo rnz.co.nz