Bộ trưởng Y tế Simeon Brown công bố những thay đổi trong chương trình sàng lọc ung thư ruột vào ngày 6 tháng 3 năm 2025.
Bộ trưởng Y tế Simeon Brown khẳng định: “Các chuyên gia y tế hoàn toàn giữ quyền nêu lên những lo ngại về sự an toàn và chăm sóc bệnh nhân”. Ảnh: Nathan Mckinnon / RNZ
- Các bác sĩ cho rằng thay đổi luật đề xuất sẽ ngăn cản họ bảo vệ bệnh nhân.
- Họ cảnh báo sinh mạng bệnh nhân đang bị đe dọa.
- Chính phủ khẳng định chỉ làm rõ các nghĩa vụ hiện có, nhưng nhân viên y tế vẫn giữ quyền lên tiếng vì sự an toàn của bệnh nhân.
Các bác sĩ đã tha thiết kêu gọi chính phủ rút lại một thay đổi luật mà họ cho rằng sẽ bịt miệng họ khỏi việc lên tiếng và gây tổn hại đến sinh mạng bệnh nhân.
Bộ trưởng Y tế Simeon Brown nhấn mạnh rằng việc sửa đổi Đạo luật Tương lai Khỏe mạnh (Healthy Futures Act) – văn bản quy định những gì hệ thống y tế phải cung cấp – sẽ không hạn chế nhân viên nêu lên các lo ngại về an toàn.
Ông cho biết, đạo luật chỉ đơn thuần làm “rõ ràng hơn” yêu cầu hiện có đối với nhân viên Health NZ trong việc duy trì tính trung lập chính trị, nhưng các nhóm bác sĩ chủ chốt vẫn không bị thuyết phục.
Bác sĩ tư vấn Marion Leighton cho biết, lịch sử gần đây đã chứng kiến nhiều vụ bê bối khiến nhiều người tử vong vì nhân viên y tế bị buộc phải im lặng.
Bà phát biểu trước một ủy ban y tế đang xem xét các kiến nghị về dự luật: “Việc cho rằng nhân viên y tế chỉ nên ủng hộ chính phủ đương nhiệm đã được chứng minh là gây thiệt mạng”.
Bà dẫn chứng ví dụ về Bệnh viện Stafford ở Anh, nơi hàng loạt cái chết không đáng có đã xảy ra trong bối cảnh chăm sóc y tế kém chất lượng kinh khủng, sau khi hàng triệu bảng Anh bị cắt giảm khỏi các dịch vụ tuyến đầu.
“Hàng trăm người đã chết vì nhân viên y tế bị ngăn cản lên tiếng một cách trung lập về mặt chính trị, tức là để ủng hộ dịch vụ chăm sóc sức khỏe và sự an toàn của bệnh nhân, thay vì ủng hộ chính phủ đương nhiệm – điều mà khái niệm ‘trung lập chính trị’ này đang cố gắng truyền tải.”
Điều khoản 11A là một phần mới trong Dự luật Sửa đổi Tương lai Khỏe mạnh (Pae Ora), yêu cầu “nhân viên, thành viên hội đồng quản trị, giám đốc điều hành, nhà thầu và nhân sự biệt phái” của Health NZ phải “trung lập về chính trị”, nhưng không định nghĩa rõ ràng ý nghĩa của điều này.
Bác sĩ Leighton cho rằng, một chính phủ sẽ muốn nhân viên y tế duy trì nghĩa vụ trung lập chính trị trong dịch vụ công chỉ vì một lý do duy nhất – để ngăn họ lên tiếng.
Bà nói với các nghị sĩ: “Điều này sẽ bịt miệng nhân viên y tế của quý vị khỏi việc lên tiếng thay mặt cho quý vị và gia đình, khi quý vị cần họ lên tiếng”.
“Đừng làm điều này. Đó là một hành động thiển cận, độc đoán và thực sự ngớ ngẩn, nếu quý vị muốn có một hệ thống chăm sóc sức khỏe tốt nhất ở đất nước này.”
Các kiến nghị từ một số trường cao đẳng y tế đã chỉ ra Điều khoản 11 là một vấn đề nguy hiểm.
Tiến sĩ Sue Fleming, người phát ngôn của Trường Cao đẳng Sản phụ khoa, cho biết các bác sĩ sẽ phải đối mặt với mâu thuẫn giữa đạo đức nghề nghiệp của họ.
Bà nói: “Khi một bác sĩ phụ khoa nhận thấy rằng một chương trình sàng lọc ung thư cổ tử cung đang thất bại đối với phụ nữ Māori trong khu vực của họ, việc lên tiếng trở thành một lựa chọn giữa đạo đức nghề nghiệp và luật lao động.”
Các bác sĩ không nên phải lựa chọn giữa việc giữ công việc và giữ an toàn cho bệnh nhân, bà nói.
Kiến nghị của Trường Cao đẳng Tâm thần học đã nêu bật những bài học từ Lake Alice, nơi trẻ em và thanh thiếu niên bị đánh thuốc, tra tấn bằng điện giật, lạm dụng tình dục và đánh đập – phần lớn được dung túng do việc bịt miệng có hệ thống những người tố giác.
Whaea Moe Milne, người từng tham gia Ủy ban Hoàng gia điều tra những vụ việc kinh hoàng trong quá khứ, cho biết hệ thống sức khỏe tâm thần vẫn đang làm thất vọng một số người, đặc biệt là người Māori.
Bà nói: “Cách người dân của chúng ta bị đối xử trong các dịch vụ sức khỏe tâm thần đã được mô tả là tra tấn… nhưng thực tế, những điều đó vẫn còn tồn tại ngày nay đối với một số người dân của chúng ta khi họ tiếp cận các dịch vụ sức khỏe tâm thần.”
Tiến sĩ Luke Bradford, chủ tịch Trường Cao đẳng Bác sĩ Đa khoa, cho biết thay đổi luật đề xuất cũng có thể gây ra hiệu ứng đáng sợ đối với các bác sĩ đa khoa (GP), những người được chính phủ tài trợ.
Ông nói: “Chúng ta phải tránh những ‘buồng vang’. Chúng ta phải chấp nhận rằng sức khỏe và hạnh phúc của con người không nên là một phần của sự thay đổi chính trị – đó là một quyền cơ bản của con người.”
“Chúng ta đầu tư tiền để đào tạo các chuyên gia chăm sóc sức khỏe – chúng ta nên tin tưởng rằng mình có thể lắng nghe ý kiến từ những chuyên gia đó.”
Ông cũng cho biết, các chính phủ do Đảng Lao động lãnh đạo trong quá khứ cũng từng cố gắng bịt miệng những lời chỉ trích của các bác sĩ.
Dự luật làm rõ ‘nghĩa vụ hiện có’ – Bộ trưởng
Bộ trưởng Y tế Simeon Brown nói với RNZ rằng nghĩa vụ trung lập chính trị đã áp dụng cho mọi công chức theo Đạo luật Dịch vụ Công.
Ông nói: “Dự luật trước quốc hội không đưa ra những hạn chế mới. Nó chỉ đơn thuần làm rõ hơn những nghĩa vụ hiện có này đối với nhân viên Health New Zealand.”
“Điều quan trọng là, các chuyên gia y tế hoàn toàn giữ quyền nêu lên những lo ngại về sự an toàn và chăm sóc bệnh nhân.”
“Việc lên tiếng về các vấn đề lâm sàng quan trọng là một phần lâu dài của các thỏa thuận lao động và quy tắc thiện chí, điều mà dự luật này không thay đổi.”
Dự luật Sửa đổi Tương lai Khỏe mạnh (Pae Ora) có mục tiêu đã nêu là cải thiện việc cung cấp dịch vụ y tế.
Những thay đổi chính bao gồm việc chuyển trọng tâm của Health New Zealand sang cơ sở hạ tầng, tăng cường giám sát quốc gia, ghi nhận các mục tiêu y tế của chính phủ và loại bỏ các yêu cầu đối với hệ thống y tế trong việc mang lại kết quả công bằng cho người Māori.
Dự luật đã thông qua lần đọc đầu tiên và hiện đang được Ủy ban Y tế xem xét để lấy ý kiến đóng góp từ công chúng, với báo cáo dự kiến vào cuối tháng 11.
Theo rnz.co.nz