Hàng chục độc giả đã liên hệ với RNZ sau khi tài khoản của họ bị Meta đình chỉ vì vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng.
Việc Meta đình chỉ hàng loạt tài khoản mạng xã hội đang gây ra những hậu quả nặng nề cho người dân New Zealand, khiến nhiều người mất liên lạc với bạn bè, gia đình và lo sợ không thể lấy lại cuộc sống xã hội của mình.
Trong khi đó, các chuyên gia cho rằng có sự chênh lệch quyền lực đáng kể giữa các nền tảng mạng xã hội và người dùng, nhưng người dân New Zealand vẫn có thể thực hiện hành động pháp lý.
Một bà mẹ ba con ở Auckland, người mà chúng tôi gọi là Amy để bảo vệ quyền riêng tư của các con cô, đã mất đi hàng năm kỷ niệm sau khi tài khoản Facebook và Instagram của cô bị Meta đóng cửa.
“Tôi đã đăng tải những nội dung bình thường hàng ngày mà bất kỳ người bình thường nào cũng sẽ thấy là bình thường đối với một người mẹ tự hào về con cái, thích nấu ăn, thích tham gia các hoạt động cộng đồng,” cô nói. “Không có gì không phù hợp, mọi thứ đều là nội dung hoàn toàn an toàn, vui vẻ và thân thiện.”
Nghiêm trọng hơn, cô đã bị tổn thương nặng nề bởi cáo buộc sai trái của Meta rằng tài khoản của cô đã vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng về bóc lột tình dục trẻ em, lạm dụng và khỏa thân.
Khi kể lại, cô đã bật khóc.
“Thật sự, bị buộc tội như vậy là điều kinh khủng. Điều đó không đúng sự thật. Tất cả kết nối với bạn bè và gia đình của tôi đều biến mất – tôi đã rất suy sụp. Tôi cảm thấy khó chịu, thậm chí là ốm yếu về thể chất.”
Simran Wadhawan là một trong số rất nhiều người New Zealand khác có cuộc sống số bị Meta đảo lộn.
“Những kỷ niệm từ thời thơ ấu, tuổi thiếu niên, lần đầu gặp bạn đời, hay khi tôi vừa tốt nghiệp – tất cả đều biến mất,” cô nói. “Hình ảnh và cuộc trò chuyện với những người đã khuất mà tôi không thể truy cập được nữa.”
application. – Photo: Supplied
Amy và Simran đã kháng cáo, nhưng Meta vẫn không có động thái nào trong nhiều tháng.
Sau khi trải qua nhiều thủ tục rắc rối, cũng như phải trả cho Meta 30 đô la mỗi tháng để nhận được sự hỗ trợ từ một người thật, Simran đã kiệt quệ về mặt cảm xúc và vẫn chưa lấy lại được tài khoản của mình.
“Mỗi lần nói chuyện với một nhân viên hỗ trợ, bạn lại phải kể lại từ đầu mọi chuyện, và câu trả lời của họ hầu như là ‘Chúng tôi không thể giúp bạn’. Đã có nhiều lần, khi tôi đang trò chuyện với họ, họ lại kết thúc cuộc trò chuyện và đoạn chat biến mất. Cứ như thể họ đang khiến tôi quay vòng mà không có bất kỳ cập nhật nào.”
Ngoài việc phải chờ đợi mòn mỏi hàng tháng trời, Amy còn mất quyền giám sát tài khoản của con gái tuổi teen. Simran, người làm việc trong lĩnh vực marketing, đang được đề cử một giải thưởng nhưng đã phải yêu cầu ban giám khảo bỏ qua việc hồ sơ mạng xã hội của cô bị mất.
Trải nghiệm của Amy và Simran không phải là duy nhất, khi gần 43.000 người đã ký một bản kiến nghị trực tuyến kêu gọi hành động chống lại Meta vì đã vô hiệu hóa tài khoản của họ.
Sau nhiều tuần không có động thái từ Meta, RNZ đã gửi yêu cầu và chỉ trong vài giờ, tài khoản của Simran và Amy đã được khôi phục.
Benjamin Liu, giảng viên cao cấp tại Trường Kinh doanh Đại học Auckland, cho biết các công ty lớn thường hành động nhanh chóng sau khi truyền thông can thiệp, vì họ lo sợ sự chú ý tiêu cực từ công chúng, sự giám sát nội bộ và sự quan tâm của các cơ quan quản lý.
Hàng chục người khác đã liên hệ với RNZ sau những câu chuyện trước đó, và chúng tôi đã gửi 18 trường hợp tài khoản tới Meta.
Một nửa trong số đó báo cáo đã nhận lại tài khoản của mình chỉ vài giờ sau khi RNZ gửi yêu cầu. Tổng cộng, 15 tài khoản đã được khôi phục tính đến thời điểm bài viết này, bao gồm cả một số tài khoản bị đình chỉ từ tháng 3 và trước đó đã được giữ nguyên quyết định sau kháng cáo.
Một người phát ngôn của Meta cho biết công ty đã hành động dựa trên các vi phạm chính sách và cung cấp quy trình kháng cáo, nhưng không trả lời các câu hỏi về thời gian xử lý kháng cáo hay giải quyết những phiền muộn đã gây ra.
Dữ liệu từ báo cáo của Meta cho thấy, trong khi tỷ lệ kháng cáo chung đối với các hành động thực thi đã giảm kể từ năm 2024, thì các kháng cáo chống lại việc thực thi liên quan đến bóc lột tình dục trẻ em, lạm dụng và khỏa thân đã tăng lên 9,91% trong quý trước, từ mức 4,38% một năm trước đó. Tỷ lệ nội dung được khôi phục cũng tăng vọt từ 1,41% lên 13,66%.
School. – Photo: Supplied
Các xu hướng tương tự cũng được báo cáo đối với việc thực thi về nội dung khỏa thân người lớn, các tổ chức nguy hiểm và hàng hóa bị kiểm soát, nhưng Meta cảnh báo rằng số liệu kháng cáo và khôi phục không phải lúc nào cũng khớp theo quý, vì một số kháng cáo được quyết định sau đó.
Bạn có thể làm gì khác nếu tài khoản bị đình chỉ?
Chuyên gia luật thương mại Benjamin Liu cho biết người dân New Zealand có ba con đường pháp lý để đối phó với các công ty lớn như Meta.
Vi phạm hợp đồng
Ông Liu cho biết Meta có khả năng đã vi phạm hợp đồng nếu việc đình chỉ tài khoản là sai.
Một người tiêu dùng New Zealand có thể kiện công ty vì vi phạm hợp đồng tại tòa án New Zealand, nhưng ông Liu cho rằng định nghĩa về người tiêu dùng có thể gây khó khăn.
Ông nói rằng người dùng nền tảng miễn phí có thể được coi là người tiêu dùng, nhưng một doanh nghiệp mua quảng cáo từ Meta thì có thể không.
Nếu người dùng không được coi là người tiêu dùng, theo Điều khoản Dịch vụ của Meta, tất cả các tranh chấp khác sẽ phải được giải quyết tại tòa án Hoa Kỳ và luật pháp California sẽ được áp dụng.
Đạo luật Đảm bảo Người tiêu dùng
Theo đạo luật này, dịch vụ phải được cung cấp với sự cẩn trọng và kỹ năng hợp lý.
Ông Liu cho biết việc đình chỉ sai có thể vi phạm tiêu chuẩn này, nhưng việc chứng minh thiệt hại có thể khó khăn.
Ông nói rằng quy trình tòa án và trọng tài có thể tốn thời gian, và ông khuyến nghị nên bắt đầu bằng một lá thư mạnh mẽ gửi tới Meta, nêu rõ vi phạm và yêu cầu hành động ngay lập tức.
“Ít nhất trong trường hợp đó, có lẽ Meta sẽ chú ý hơn đến vấn đề này, thay vì phớt lờ email hoặc tin nhắn của khách hàng.”
Đạo luật Thương mại Công bằng
Ông Liu cho biết bất kỳ người dùng nào cũng có thể đưa vụ việc lên Ủy ban Thương mại nếu Meta vi phạm Đạo luật Thương mại Công bằng.
“Có khả năng, nếu nhiều người dùng cùng gửi khiếu nại lên Ủy ban Thương mại, ủy ban có thể xem xét vấn đề này và xem liệu có hành vi hoặc tuyên bố gây hiểu lầm nào không.”
Ông Liu nói rằng việc đình chỉ sai trái đơn thuần có thể không đủ điều kiện, nhưng những người đăng ký Meta-verified được hứa hẹn hỗ trợ từ con người có thể lập luận rằng họ đã bị lừa dối.
“Meta đã mắc lỗi khi đình chỉ tài khoản người dùng một cách sai trái, nhưng không có tuyên bố gây hiểu lầm nào.”
Sự chênh lệch quyền lực
Tiến sĩ Rachel Faleatua, nhà nghiên cứu từ Đại học Victoria, cho biết có sự chênh lệch quyền lực đáng kể giữa các nền tảng và người dùng.
“Chúng ta không có nhiều tiếng nói về cách dữ liệu của mình được sử dụng hoặc thu thập,” cô nói. “Chúng ta cũng không có nhiều quyền lực đối với những gì họ quyết định làm với tài khoản của chúng ta. Bạn có thể nói rằng nền tảng sẽ không tồn tại nếu không có người dùng, điều đó đúng. Nhưng khả năng có đủ người dùng trên đó để chống lại nền tảng, rời bỏ nền tảng và chuyển sang một nền tảng khác có lẽ là rất khó xảy ra.”
Cô cho biết những người dùng thông thường thường đầu tư một “lượng lớn” công sức vào mạng xã hội của họ, vì vậy việc cuộc sống số của họ đột ngột bị lấy đi có thể rất khó khăn.
“Có công sức vật lý trong việc chụp ảnh, chỉnh sửa và tải lên, nhưng cũng có công sức cảm xúc khi chia sẻ cuộc sống trực tuyến và tương tác với những người khác.”
Cô kêu gọi Meta phải chịu trách nhiệm về những phiền muộn cảm xúc mà họ đã gây ra cho người dùng và phải minh bạch hơn về cách thức hoạt động của mình.
“Tôi muốn thấy Meta thực sự coi trọng những người tiêu dùng và người dùng trên nền tảng, ngay cả khi họ không phải là những người có ảnh hưởng, bởi vì chính những người dùng thông thường mới là những người duy trì hoạt động của nền tảng, giúp nó thành công như hiện tại.”
Theo rnz.co.nz