Oriini Kaipara ăn mừng chiến thắng trong cuộc bầu cử bổ sung tại Tāmaki Makaurau.
Đồng lãnh đạo Te Pāti Māori, Debbie Ngarewa-Packer, cho biết cử tri Tāmaki Makaurau đã bỏ phiếu cho “sự đại diện không khoan nhượng” khi Oriini Kaipara giành chiến thắng tại khu vực bầu cử Māori.
Đảng Lao động đã thừa nhận thất bại, cho rằng “thương hiệu” của Te Pāti Māori không thể bị xem nhẹ.
Willie Jackson cho biết, việc vận động cho Peeni Henare gặp khó khăn vì ông đã là nghị sĩ, nhưng ông không nghĩ đây là vấn đề cá nhân.
Một số nhà báo bị từ chối tiếp cận sự kiện đêm bầu cử của Te Pāti Māori, với lý do đảng này cho rằng còn một chặng đường dài để “chữa lành những tổn thương mà truyền thông đã gây ra cho người Māori”.
Te Pāti Māori sẽ giữ vững sáu ghế tại Quốc hội sau khi Kaipara giành chiến thắng với cách biệt khoảng 3000 phiếu.
Trong kết quả sơ bộ, bà Kaipara nhận được hơn 6.000 phiếu, dẫn trước ứng viên Peeni Henare của Đảng Lao động với gần 3.100 phiếu.
Ba ứng cử viên còn lại nhận được tổng cộng khoảng 200 phiếu. Tỷ lệ cử tri đi bầu là 27,1%.
Tiếng reo hò và vỗ tay chào đón Oriini Kaipara khi bà đến dự buổi tiệc đêm bầu cử tại Bán đảo Te Atatu.
Hanly
Tối qua, Kaipara đã đến sự kiện bầu cử bổ sung của Te Pāti Māori tại Bán đảo Te Atatu trong tiếng reo hò và vỗ tay, được chào đón nồng nhiệt bằng những cái ôm và nụ hôn trước khi ôm chặt các đồng lãnh đạo mới của mình.
Bắt đầu bằng một bài waiata (bài hát truyền thống Māori) và lời tri ân người tiền nhiệm Takutai Tarsh Kemp, Kaipara sau đó đã phát biểu trước đám đông, khiến một số người rơi lệ khi bà nói.
“Cảm ơn tất cả quý vị, không chỉ vì đã có mặt ở đây, mà còn vì đã làm việc chăm chỉ, vì sự vất vả, nỗ lực, sự ủng hộ, nhưng hơn hết là vì niềm tin của quý vị.”
Bà đặc biệt gửi lời tri ân đến những người phụ nữ, cảm ơn những ai đã “nhìn thấy chính mình trong tôi, con cái của quý vị trong tôi, cháu chắt của quý vị trong tôi”.
Kaipara cũng cảm ơn đối thủ của mình, nói rằng “tình yêu, sự tôn trọng và lòng ngưỡng mộ sâu sắc nhất của tôi dành cho bạn sẽ không thay đổi”.
Bà chia sẻ về “đường cong học hỏi” nhanh chóng mà bà đã trải qua trong suốt chiến dịch, và cho biết bà mong muốn “cùng chiến đấu một trận đấu tốt đẹp” bên cạnh Henare.
Phát biểu với một số phóng viên sau bài diễn văn, Kaipara nói bà “vô cùng hạnh phúc” và “ngập tràn lòng biết ơn”.
Chủ tịch Te Pāti Māori John Tamihere.
Chủ tịch đảng John Tamihere cũng bày tỏ sự phấn khởi, và cho rằng kết quả này “đáng kinh ngạc, nếu bạn nghĩ về nó” khi xét đến nguồn lực mà Đảng Lao động sở hữu.
Ông nói rằng điều duy nhất rút ra từ kết quả này là người Māori giờ đây đang bỏ phiếu cho whakapapa (dòng dõi tổ tiên) và mokopuna (con cháu) của họ.
“Họ đang chuyển sang phong trào của chúng tôi, và họ đang từ bỏ sự phụ thuộc vào các đảng chính thống để tìm kiếm sự lãnh đạo từ chúng tôi.”
Đồng lãnh đạo Debbie Ngarewa-Packer cho biết cử tri Tāmaki Makaurau đã nói với đảng rằng “chúng tôi muốn sự đại diện không khoan nhượng”.
Bà nói rằng người dân tin vào tầm nhìn của Te Pāti Māori về một Aotearoa-hou (một New Zealand mới).
“Họ muốn sự chuyển đổi, và đó là điều chúng tôi cảm nhận được từ cơ sở. Họ đã nhận được điều họ mong muốn.”
Ngarewa-Packer cho biết Kaipara sẽ mang lại “hy vọng” và “sự chuyển đổi”.
“Bà ấy mang đến những trải nghiệm của việc học ở kura (trường học Māori). Bà ấy mang đến những cảm nhận về cuộc sống ở đây. Và với tư cách là một người Māori thành thị, bà ấy mang theo tất cả hy vọng và khát vọng của Tāmaki Makaurau.”
Bà cũng tri ân Peeni Henare, nói rằng “chúng tôi yêu quý ông ấy rất nhiều”.
“Nhưng chúng ta thực sự cần phải tốt hơn. Chúng ta cần phải nhiều hơn thế,” bà nói, thêm rằng Kaipara đại diện cho những gì Nữ hoàng Māori đã nói tại Koroneihana (lễ đăng quang).
Kaipara cho biết bà đã sẵn sàng bước vào quốc hội, sau khi nếm trải chính trường trong chiến dịch. Bà nói kinh nghiệm làm báo và phỏng vấn các chính trị gia cũng mang lại cho bà những cái nhìn sâu sắc.
RNZ – đơn vị mà một phóng viên của họ bị từ chối tham dự sự kiện – đã hỏi cựu phát thanh viên này về suy nghĩ của bà khi một số phương tiện truyền thông bị cấm.
Kaipara cho biết trọng tâm chính là để whānau (gia đình, cộng đồng) được công nhận, và đảng bày tỏ lòng biết ơn của mình.
“Chúng tôi đã thực hiện điều này theo tikanga Māori (nghi thức, phong tục Māori) ngay từ đầu.”
Bà nói rằng đây không phải là việc cô lập truyền thông, mà là về “chúng tôi là ai, chúng tôi như thế nào, và chúng tôi luôn đặt whanau lên hàng đầu, chúng tôi làm gương.”
“Chúng tôi không chỉ nói suông. Chúng tôi hành động.”
Đồng lãnh đạo Rawiri Waititi nói với RNZ rằng “đó là Te Pāti Māori chống lại cả thế giới” ngay từ đầu cuộc bầu cử bổ sung, “truyền thông, cỗ máy khổng lồ của Đảng Lao động, mọi đảng trong quốc hội đều ủng hộ Peeni”.
“Đó là một tình huống kiểu David và Goliath.”
Khi được hỏi về dân chủ và vấn đề tiếp cận các đại diện được bầu, Waititi nói rằng người Māori đã không có “một cơ hội công bằng trong nền dân chủ kể từ khi dân chủ được thực hiện ở đất nước này”.
“Chúng tôi không nợ truyền thông chính thống bất cứ điều gì.”
“Còn một chặng đường dài để chữa lành những tổn thương mà truyền thông đã gây ra cho người Māori trong nhiều năm qua.”
“Những con số đã không nghiêng về phía chúng tôi.”
Peeni Henare.
Đó là một đêm đáng thất vọng đối với Đảng Lao động, những người đã tổ chức sự kiện bầu cử của mình tại Te Māhurehure Marae ở Point Chevalier, Auckland.
Phiếu bầu được công bố nhanh chóng, nhưng không ủng hộ Peeni Henare, người đã chắc chắn ở vị trí thứ hai ngay từ khi kết quả bắt đầu được công bố.
Khi số phiếu được kiểm đạt 80%, ông đã thừa nhận thất bại.
Trong bài phát biểu nhận thua, Henare nói ông tự hào về chiến dịch của mình và kêu gọi những người ủng hộ giữ vững tinh thần lạc quan.
“Lời thỉnh cầu khiêm tốn của tôi dành cho quý vị tối nay, điều đầu tiên, là chúng ta hãy hành động với phẩm giá và sự duyên dáng, và chúng ta hãy nói với tất cả whānau của chúng ta rằng ‘khi họ xuống thấp, chúng ta sẽ vươn cao’,” ông nói.
“Chúng ta vẫn còn một cơ hội khác. Trong một năm tới, chúng ta cần phải có thêm động lực, quyết tâm hơn, và – tôi sẽ nói điều này tối nay – có tổ chức hơn, để lật đổ chính phủ này.”
Phát biểu với truyền thông sau đó, Henare thừa nhận rằng các con số đã không ủng hộ họ vào tối hôm đó.
“Tāmaki Makaurau đã lên tiếng. Tôi luôn rõ ràng rằng đây là của người dân, và người dân có cơ hội để nói ai sẽ đại diện cho họ.”
Henare cho biết thất bại này sẽ gửi một thông điệp đến Đảng Lao động rằng họ còn nhiều việc phải làm.
“Chúng tôi sẵn sàng cho điều đó,” ông nói.
“Chúng tôi hiện có một đảng mạnh mẽ mà tôi nghĩ có thể tiếp tục thách thức chính phủ này và tìm kiếm một vị thế tốt vào năm tới, 2026.”
Henare thừa nhận tỷ lệ cử tri đi bầu thấp hơn nhiều so với cuộc tổng tuyển cử năm 2023.
“Trong cuộc bầu cử năm 2023, tôi nhận được hơn 10.000 phiếu và giờ đây tỷ lệ đi bầu này cực kỳ thấp.”
“Nhưng đó là quyền của họ [và] người dân có thể đi bỏ phiếu và đó là những gì họ đã làm hôm nay. Các con số đã không nghiêng về phía chúng tôi, và chúng tôi sẽ phải tiếp tục làm việc chăm chỉ để đại diện cho nhiều người không đi bỏ phiếu… những người đã không tham gia cuộc bầu cử bổ sung đặc biệt này.”
Willie Jackson và Peeni Henare.
Quản lý chiến dịch Willie Jackson cho biết mặc dù chiến dịch đã “tuyệt vời”, Đảng Lao động không thể xem nhẹ “thương hiệu” Te Pāti Māori.
“Mọi chuyện luôn khó khăn khi Tarsh qua đời. Rất, rất khó để lấp đầy khoảng trống đó [vì] ngay lập tức có sự ủng hộ sẽ dành cho Te Pāti Māori,” ông nói.
“Tôi đã nói ngay từ đầu là 50-50, tôi nghĩ là 50-50, tôi nghĩ nó sẽ sít sao – tôi đã sai – nhưng tôi chưa bao giờ nghĩ chúng tôi là ứng cử viên sáng giá cả.”
Jackson nói rằng việc vận động cho chiến dịch của Henare sẽ “khó khăn” vì ông đã là nghị sĩ, và khẳng định đây không phải là một cuộc bỏ phiếu chống lại Henare.
“Người dân của chúng tôi cứ nói, ‘ông đã ở đó rồi, Peeni’, có quá nhiều điều chống lại chúng tôi.”
“Đây là chính trị. Có lúc lên lúc xuống. Đôi khi, tất cả chúng ta đều là những người thua cuộc,” ông nói.
Đảng Lao động cũng được hỏi về việc một số phương tiện truyền thông bị từ chối tiếp cận Te Pāti Māori, điều mà Jackson cho là đáng buồn cho nền dân chủ.
Ông nói đây là chính trị, “đó là cuộc sống chúng ta đang sống, trò chơi chúng ta đang chơi”, và gợi ý Te Pāti Māori nên có chính sách “mở cửa” hơn.
“Chúng tôi không ngại đối mặt với bạn và nói những gì đã không suôn sẻ với chúng tôi.”
Henare nói rằng nếu ai đó tìm kiếm sự ủy quyền của công chúng, họ phải chấp nhận bị chỉ trích, “nếu bạn làm điều đó, bạn phải chấp nhận bị gió thổi tạt.”
Ủy ban Bầu cử cho biết tất cả các phiếu bầu được kiểm vào đêm bầu cử sẽ được kiểm lại khi quá trình công bố kết quả chính thức bắt đầu vào Chủ nhật.
Điều này sẽ bao gồm việc kiểm phiếu đặc biệt.
Ủy ban cho biết mục tiêu công bố kết quả chính thức cho cuộc bầu cử bổ sung Tāmaki Makaurau là Thứ Tư, ngày 17 tháng 9.
Tổng số phiếu bầu ước tính, bao gồm phiếu đặc biệt, chỉ dưới 12.000, đại diện cho tỷ lệ cử tri đi bầu là 27,1%.
Theo rnz.co.nz