Te Arikinui Kuini Nga wai hono i te po sẽ có bài phát biểu hoàng gia đầu tiên của mình vào hôm nay – ngày thứ tư của lễ hội Koroneihana – phá vỡ sự im lặng trước công chúng kéo dài một năm, tuân thủ nghi thức để tang sau sự ra đi của cố Quốc vương Kingi Tuheitia.
Sự mong chờ đã dâng cao trong suốt tuần qua.
Lãnh đạo Ngātiwai, Aperahama Edwards, cho biết cảm xúc này được tóm tắt rõ nhất qua những gì ông nghe được từ các thanh niên (rangatahi) trong bộ tộc của mình. “Họ xem Te Arikinui như một trụ cột của hy vọng. Chúng tôi thấy rất nhiều hy vọng và vì vậy chúng tôi thực sự háo hức và phấn khởi được nghe những lời của bà [hôm nay], và có mặt ở đây để thể hiện tình yêu (aroha) và cam kết của chúng tôi đối với sự theo đuổi lâu dài của sự đoàn kết (kotahitanga), và chúng tôi thấy điều đó hôm nay.” “Chúng tôi đã thấy điều đó qua những nỗ lực của Kingi Tuheitia và lời hứa tương tự đang cháy sáng rực rỡ và tỏa ra từ Te Arikinui.”
Các khách mời đã củng cố mối quan hệ ngoại giao bền chặt của Kiingitanga và sự ủng hộ của Thái Bình Dương dành cho vị quân chủ mới. (Nguồn: 1News)
Trong suốt mười hai tháng qua, bà đã xuất hiện tại nhiều sự kiện, bao gồm chuyến thăm đầu tiên của bà đến Te Waipounamu với tư cách nữ hoàng để tham dự hội nghị hui ā-motu cuối cùng do Ngāi Tahu tổ chức vào tháng 11.
Kể từ đó, bà đã đi khắp đất nước cũng như khu vực Thái Bình Dương, mang theo ký ức về người cha quá cố và duy trì phong tục kawe mate.
Người phát ngôn của Kiingitanga, Rahui Papa, cho biết điều quan trọng là Te Arikinui và gia đình (whānau) trực hệ của bà phải nỗ lực đến thăm các vùng khác nhau, bao gồm poukai – chuỗi chuyến thăm hàng năm đến các marae (nhà họp cộng đồng) của Kiingitanga. “Đã có 30 buổi poukai,” ông nói, “Chúng tôi đã đến hầu hết các tangi (tang lễ) lớn trên khắp đất nước. Bà ấy đã thực hiện các chuyến thăm quốc tế theo yêu cầu của các anh em họ Pasifika của chúng tôi. Đã có nhiều hui (hội nghị), nhiều kaupapa (sự kiện lớn) trên khắp đất nước.”
Trong việc thích nghi với vai trò nữ hoàng, ông Papa cho biết bà đã giữ vững phẩm giá của mình khi có thể vừa tiếp nhận truyền thống vừa đón nhận các “khía cạnh tương lai” của Kiingitanga.
Khi được hỏi liệu bà có mang đến những ý tưởng mới nào cho vai trò này không, ông nói rằng mọi người sẽ phải chờ đợi các sự kiện trong tương lai để biết được.
“Về bản chất, có những truyền thống mà chúng ta sẽ phải cố gắng hết sức để gìn giữ, bạn biết đấy? Nhưng sẽ có những cách thể hiện khác nhau của những kawa (nghi thức) cũ đó vào một lối tư duy thời đại mới.”
Ông cho biết, trong thời của Dame Te Atairangikaahu, radio là một công cụ giao tiếp lớn, và trong thời của Kingi Tuheitia là TV. Giờ đây, với sự trỗi dậy của mạng xã hội và AI, Kiingitanga sẽ phải “theo kịp thời đại”, và Kuini Nga wai là một “wahine rangatahi” (người phụ nữ trẻ) phù hợp với nhiệm vụ này. “Bà ấy hiểu cách vận hành của te ao hurihuri (thế giới đang thay đổi) khi nó liên quan đến te ao kōwhatu (thế giới truyền thống) và tôi nghĩ rằng bà ấy sẽ kết nối chúng lại với nhau.”
Đây là lần đầu tiên một thủ tướng không đến thăm trong tuần lễ koroneihana trong nhiều năm qua. (Nguồn: 1News)
Ông Papa, người đã sống qua ít nhất ba vị quân chủ Māori – Kuini Nga wai, cha bà Kingi Tuheitia, và bà nội bà, Te Arikinui Te Atairangikaahu – cho biết mỗi người tiền nhiệm của nữ hoàng trẻ tuổi đều mang đến một điều khác biệt cho vai trò lãnh đạo, nhưng Kuini Nga wai là vị quân chủ đầu tiên được giáo dục trong một hệ thống giáo dục hiện đại sử dụng tiếng Māori. “Đây là Arikinui đầu tiên đã trải qua phong trào kōhanga reo, thông qua phong trào kura kaupapa Māori, để đạt được bằng cấp tại một trường đại học, về cơ bản là bằng tiếng Māori, kết hợp với tikanga (nghi thức), kết hợp với lịch sử, tất cả những thứ đó, vì vậy bà ấy rất vững vàng về khía cạnh lịch sử.”
Thế hệ kōhanga reo thường được dùng để chỉ những người Māori dưới 45 tuổi lớn lên trong các nỗ lực phục hồi ngôn ngữ đã khai sinh ra phong trào kōhanga reo vào những năm 1980, tiếp theo là kura kaupapa Māori, tạo ra một con đường học tập nhập vai cho trẻ em (tamariki).
Theo 1news.co.nz