Chánh án Tòa án Tối cao New Zealand, Dame Helen Winkelmann, cho biết sự gia tăng các vụ án giết người, cố ý giết người và ngộ sát đang tạo áp lực đáng kể lên hệ thống tòa án. Bà cũng nhận định các phiên tòa hình sự ngày càng kéo dài và phức tạp hơn, hiện trung bình 17 ngày – mức cao nhất từng được ghi nhận. Chỉ bốn năm trước, con số này là 14 ngày.
Các yếu tố đằng sau sự gia tăng này bao gồm việc nộp nhiều bằng chứng hơn, đôi khi từ các thiết bị điện tử như điện thoại di động. Việc gia tăng các phiên tòa với nhiều bị cáo cũng là một yếu tố khác làm tăng gánh nặng.
Các tội danh giết người, cố ý giết người và ngộ sát – được xếp vào nhóm tội danh Loại 4 – hiện chiếm tới 76% các vụ án mới tại Tòa án Tối cao. Con số này vào năm 2021 chỉ là 56%. Do đó, trong báo cáo thường niên của mình, Chánh án Dame Helen cảnh báo hệ thống tòa án đang đối mặt với những thách thức lớn về thể chế. Bà cũng cho biết các tòa án đang trở thành những nơi nguy hiểm hơn với những lo ngại về an ninh ngày càng tăng.
Báo cáo được công bố chiều nay hé lộ những vấn đề ít được biết đến, bởi Chánh án Dame Helen lưu ý rằng các thẩm phán thường chỉ phát biểu thông qua các phán quyết của mình.
ÁP LỰC ĐÁNG KỂ
Bà Dame Helen không ngần ngại chỉ ra những vấn đề trong đánh giá của mình. “Nhìn chung, hệ thống tư pháp của chúng ta đang chịu áp lực đáng kể,” bà nói. “Trong báo cáo của tôi, tôi đặc biệt đề cập đến những thách thức mà giới luật sư đang phải đối mặt, bao gồm khối lượng công việc lớn, các vụ việc khó khăn và gây căng thẳng, những lo ngại về an ninh tại các tòa án và một hệ thống trợ giúp pháp lý còn hạn chế.”
Nhiều luật sư đang chọn không cung cấp dịch vụ của họ thông qua hệ thống trợ giúp pháp lý. Vì giới luật sư đóng vai trò thiết yếu trong hoạt động của tòa án, đây là một mối lo ngại nghiêm trọng đối với ngành tư pháp.
Tòa án Tối cao xét xử những vụ án nghiêm trọng nhất.
Việc thiếu hụt kinh phí trợ giúp pháp lý trong thời gian dài đã dẫn đến việc số lượng luật sư sẵn sàng nhận các vụ án với mức phí trợ giúp pháp lý ngày càng giảm, bà Dame Helen cho biết. “Điều này ảnh hưởng đến tất cả các công việc của tòa án, nhưng đặc biệt ảnh hưởng đến lĩnh vực bào chữa hình sự, nơi hiện đang thiếu hụt nghiêm trọng các luật sư cấp cao có kinh nghiệm cho các vụ án phức tạp và nghiêm trọng hơn.”
Đối với những người còn lại, bà cho rằng mức thù lao không đủ và cũng có những người không đủ khả năng chi trả cho tư vấn pháp lý nhưng lại không đủ điều kiện để nhận trợ giúp.
Báo cáo chỉ ra rằng các tòa án có thể là những nơi nguy hiểm, với số lượng vấn đề an ninh được báo cáo “cao hơn đáng kể” so với một năm trước. Về mặt này, công việc nâng cấp khu vực dành cho bị cáo đang được tiến hành, nhằm tạo ra sự tách biệt lớn hơn giữa bị cáo và những người khác trong tòa án. Vào tháng 3, các cuộc họp giao ban an ninh thường xuyên đã được mở rộng không chỉ cho ngành tư pháp và nhân viên tòa án mà còn cho những người làm việc tại tòa án bao gồm cảnh sát, cán bộ trại giam, luật sư, nhà báo và những người khác.
Tuy nhiên, bà Dame Helen cũng cho rằng không phải tất cả đều là tin xấu, khi chỉ ra rằng Tòa án Tối cao đang kỷ niệm 20 năm thành lập trong năm nay, và một hệ thống quản lý vụ án và tòa án kỹ thuật số mới đang được xây dựng để giúp việc tương tác với các tòa án và hội đồng xét xử “đơn giản, nhanh chóng và dễ dàng hơn”. Một số phiên tòa thử nghiệm đã được tổ chức trong năm nay để kiểm tra hệ thống.
Bà cũng lưu ý rằng New Zealand đạt điểm cao – đứng thứ sáu trong số 142 quốc gia – trong một chỉ số quốc tế do Dự án Tư pháp Thế giới (World Justice Project) thực hiện, đánh giá sự độc lập, liêm chính và khả năng tiếp cận của các tòa án cũng như nguồn lực của họ.
Bà nói: “Thứ hạng cao của chúng ta phần lớn dựa trên đánh giá rằng ngành tư pháp của New Zealand độc lập và không tham nhũng.” “Chúng ta thuộc nhóm thiểu số các quốc gia mà pháp quyền không bị suy yếu trong năm được khảo sát.”
Theo 1news.co.nz