Sau cuộc họp cuối tuần qua, những người nông dân nuôi hàu ở phía bắc Auckland đang đặt hy vọng vào Bộ trưởng Thủy sản Shane Jones, mong ông sẽ giúp cứu vãn ngành công nghiệp của họ.
Trong nhiều năm qua, tình trạng ô nhiễm do nước thải tràn đã làm giảm sản lượng nghiêm trọng, khiến nhiều nông dân nuôi hàu ở Mahurangi gặp khó khăn trong việc duy trì hoạt động kinh doanh.
Watercare đang chi 450 triệu đô la cho một chương trình xử lý nước thải mới nhằm ngăn chặn hầu hết các sự cố tràn, nhưng dự án này còn nhiều năm nữa mới hoàn thành.
Mặc dù việc nâng cấp đường ống để giảm thiểu tràn nước thải đã được thực hiện, nhưng nhiều người nuôi hàu vẫn không thể thu hoạch kể từ tháng 12 năm ngoái.
Papalii
Nông dân nuôi hàu Dave Morgan chia sẻ với Morning Report rằng doanh nghiệp của ông đã mất 100.000 đô la vào năm ngoái và dự kiến sẽ mất gần nửa tỷ đô la trong năm tài chính này.
“Đáng lẽ chúng tôi đang ở giữa mùa thu hoạch, nhưng tôi chỉ mới thu hoạch được một lần kể từ tháng 12 năm ngoái, có nghĩa là tôi đã mất khoảng 300.000 đến 400.000 đô la cho đến nay. Một tia hy vọng nhỏ là chúng tôi đã có thể hoạt động trở lại vài ngày vào tuần trước,” ông nói.
Mười trang trại nuôi trồng thủy sản đã trải qua cuộc chiến kéo dài bảy năm với Watercare để ngăn chặn nước thải tràn vào cảng Mahurangi, gây ô nhiễm các vụ hàu của họ.
Họ đã gặp Bộ trưởng Jones vào Chủ nhật.
“Chúng tôi đã trình bày cho ông ấy về ngành công nghiệp địa phương của chúng tôi, ý nghĩa của nó đối với khu vực. Ông ấy đặt rất nhiều câu hỏi và bạn có thể thấy ông ấy đang suy nghĩ cách để giúp đỡ chúng tôi,” Morgan kể lại.
“Ông ấy sẽ trở lại và tìm cách can thiệp… sẽ có thêm các cuộc đàm phán và gây áp lực lên Watercare. Chúng tôi, những người nông dân nuôi hàu nhỏ bé, rất khó để gây áp lực lên một tổ chức khổng lồ như Watercare, nhưng Bộ trưởng đã cho thấy ông ấy sẽ làm điều đó,” ông Morgan nói thêm.
won’t survive the year. – Photo: Supplied
Morgan cho biết một số người nuôi đã di dời hàu của họ đến vùng nước ngọt và họ đã yêu cầu Bộ trưởng Jones gây áp lực để Watercare chi trả chi phí này.
“Tôi tin rằng ông ấy thực sự thấu hiểu hoàn cảnh khó khăn của chúng tôi,” ông nói.
Bộ trưởng Jones cho biết các quan chức của ông đã gặp Watercare và ông muốn trực tiếp gặp cơ quan này để thảo luận về tình hình của nông dân.
“Hoàn cảnh kinh tế của họ rất thảm khốc. Watercare đã né tránh mọi trách nhiệm, rõ ràng chúng tôi cần làm nhiều hơn với Watercare và các quan chức của tôi đã nói chuyện với họ, nhưng tôi sẽ tìm cách liên hệ trực tiếp với họ,” ông phát biểu.
Watercare đặt mục tiêu chỉ có hai lần tràn nước thải do thời tiết ẩm ướt mỗi năm tại địa điểm Elizabeth Street ở Warkworth, nhưng giấy phép của họ lại cho phép 20,5 lần xả thải – điều này đã khiến những người nuôi hàu vô cùng phẫn nộ.
Jones khẳng định việc cho phép nhiều sự cố tràn nước thải như vậy là không thể chấp nhận được.
“Vấn đề cốt lõi là việc phát triển bất động sản đã lan rộng khắp Warkworth, cơ sở hạ tầng không theo kịp, nhưng chính Watercare lại tự cho mình quyền gây ô nhiễm tùy ý,” ông nói.
“Nếu một nông dân hoặc ai đó thải phân vào suối hoặc sông, họ sẽ bị buộc tội ngay lập tức, nhưng có vẻ như Watercare đã biến việc quản lý kém các điểm xả thải quanh sông thành một ‘nghệ thuật’ đáng buồn, gây ô nhiễm cảng và đẩy những người này đến bờ vực phá sản,” ông chỉ trích.
Ông cho rằng đây rõ ràng là sự quản lý môi trường yếu kém.
“Tôi không nghĩ công chúng nhận ra quyền gây ô nhiễm tùy ý mà Watercare đang sử dụng lớn đến mức nào,” Jones nói.
“Watercare hoặc có ý định đẩy họ ra khỏi cảng, hoặc tin rằng vì đây là một nhóm nhỏ những cá nhân có sinh kế và tất cả tài nguyên gắn liền với ngành này nên họ có thể bắt nạt. Nếu đó là quan điểm của Watercare, thì họ đã tìm thấy một kẻ bắt nạt lớn hơn, chính là tôi,” Bộ trưởng Jones khẳng định.
Giám đốc điều hành Watercare, Jamie Sinclair, cho biết việc xây dựng giải pháp lâu dài dự kiến sẽ bắt đầu vào năm tới.
Trong thời gian chờ đợi, ông cho biết việc nâng cấp tạm thời tại Elizabeth Street đã ngăn chặn được tình trạng tràn nước thải trong điều kiện mưa nhỏ đến vừa.
“Trong hai ngày cuối tuần mưa vừa qua, chúng tôi rất vui khi thấy không có sự cố tràn nào ra sông Mahurangi,” Sinclair nói.
“Việc nâng cấp tạm thời này sẽ mang lại nhiều lợi ích hơn khi cơ sở hạ tầng phía hạ lưu – bao gồm trạm bơm mới, đường ống chuyển tiếp và Nhà máy xử lý nước thải Snells Beach – đi vào hoạt động. Quá trình này sẽ được thực hiện theo từng giai đoạn, với cơ sở hạ tầng mới bắt đầu tiếp nhận một phần dòng chảy từ Warkworth trong tuần này,” ông giải thích.
Sinclair cho biết Watercare đã đóng góp 200.000 đô la cho Aquaculture New Zealand để hỗ trợ các sáng kiến phục hồi kinh doanh thông qua các khoản tài trợ cho nông dân nuôi hàu Mahurangi.
“Các khoản tài trợ này được Aquaculture New Zealand phân phối và có thể được sử dụng để tài trợ cho việc di dời hàu, thay thế các cọc dùng trong nuôi trồng, các hoạt động hỗ trợ hàu con phát triển, hoặc hỗ trợ phúc lợi,” ông nói.
Ông cho biết thêm, khoản này bổ sung cho 50.000 đô la mà Watercare đã đóng góp ban đầu để hỗ trợ phúc lợi, thông qua Aquaculture New Zealand và FirstMate.
“Chúng tôi rất vui khi biết nông dân nuôi hàu hiện đã có thể bắt đầu thu hoạch trở lại. Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật thông tin cho Aquaculture New Zealand và những người nuôi hàu khi chúng tôi tiến hành giải pháp lâu dài cho vấn đề tràn nước thải ở sông Mahurangi,” ông Sinclair cam kết.
Watercare vẫn khẳng định họ tuân thủ các quy định tại Warkworth.
Một phát ngôn viên trước đó cho biết: “Watercare được phép xả nước thải tại điểm tràn Elizabeth Street theo Giấy phép Xả thải Mạng lưới Khu vực, cho phép trung bình 20,5 lần xả thải trong thời tiết ẩm ướt mỗi năm (dựa trên mức trung bình di động 5 năm).”
“Watercare vẫn tuân thủ giấy phép. Điều này phản ánh rằng chúng tôi đang trên hành trình giảm số lần tràn xuống trung bình hai lần hoặc ít hơn mỗi năm tại Elizabeth Street bằng cách đầu tư vào cơ sở hạ tầng mới,” người này nói thêm.
Watercare cho biết họ đã điều chỉnh chương trình xử lý nước thải mới trị giá 450 triệu đô la của Warkworth để đưa phần quan trọng vào hoạt động vào cuối năm tới, thay vì hoàn thành theo kế hoạch ban đầu vào năm 2028.
Phát ngôn viên của Watercare cho biết: “Điều này sẽ gần như loại bỏ hoàn toàn tình trạng tràn nước thải ra sông Mahurangi. Việc thay đổi chương trình sẽ phát sinh thêm chi phí – 2,5 triệu đô la – nhưng chúng tôi coi đó là khoản tiền đáng giá để bảo vệ dòng sông và hỗ trợ ngành nuôi hàu địa phương.”
Bộ trưởng Jones cho biết ông sẽ tìm hiểu xem liệu Chính phủ có thể thực hiện hành động nào để giảm bớt áp lực tài chính cho những người nuôi hàu hay không.
Nghị sĩ Jenny Marcroft của Đảng New Zealand First, người có trụ sở tại Mahurangi, cho rằng giải pháp lâu dài cho trạm bơm Snell’s Beach cần được hoàn thành sớm hơn, bởi vì nông dân sẽ không thể sống sót qua một mùa nữa với tình trạng tràn nước thải liên tục.
Bà nói rằng Watercare cần tăng cường hỗ trợ tài chính cho những người nuôi hàu.
Photo: Nick Monro
Mạng lưới cấp nước Auckland xuống cấp của Watercare
Trong khi đó, Watercare đang chi nửa tỷ đô la để sửa chữa cơ sở hạ tầng cấp nước xuống cấp của Auckland trong 18 tháng tới.
Hơn hai phần ba số tiền này được chi cho các đường ống rò rỉ và tài sản nhỏ, phần còn lại dành cho các nhà máy xử lý.
Giám đốc điều hành Watercare Jamie Sinclair cho biết các biện pháp khắc phục sẽ được thực hiện đối với một số trong số 9.000 km đường ống cấp nước mạng lưới địa phương.
“Chúng tôi đang tích cực trao đổi với Auckland Transport về chương trình của họ để cố gắng giảm thiểu sự gián đoạn cho các cộng đồng, nhanh chóng khắc phục để giảm bớt tình trạng rò rỉ và tràn nước thải mà chúng tôi đang gặp phải ở một số khu vực của Auckland,” ông nói.
Bộ trưởng Chính quyền địa phương Simon Watts cho biết Hiến chương Watercare sẽ giúp các hộ gia đình tiết kiệm gần 900 triệu đô la trong bốn năm, đồng thời đảm bảo chất lượng dịch vụ được cải thiện và đầu tư cơ sở hạ tầng kỷ lục.
“Thỏa thuận này cung cấp thêm tài chính cho Watercare để đầu tư vào cơ sở hạ tầng nước của Auckland, đồng thời giữ mức phí nước thấp hơn so với dự báo trước đây. Điều này có nghĩa là người dân Auckland có thể giữ lại nhiều tiền hơn trong ngân sách gia đình, cho phép họ chi tiêu vào các khoản thiết yếu khác như thực phẩm và chăm sóc sức khỏe,” ông Watts cho hay.
Watts cho biết khoản đầu tư cho bảo trì và nâng cấp đã tăng 44% so với chi tiêu trong giai đoạn 18 tháng tính đến tháng 7 năm nay.
Watercare sẽ hoàn thành phần lớn công việc, nhưng các hợp đồng trị giá 75 triệu đô la để thay thế đường ống cấp nước và nước thải dự kiến sẽ được đấu thầu công khai trước Giáng sinh.
Theo rnz.co.nz