New Zealand đạt thứ hạng khá cao trong Chỉ số Quyền lực Mềm toàn cầu năm nay, nhưng chúng ta từng làm tốt hơn trong quá khứ, và một số hình ảnh chủ chốt đang dần lỗi thời.
Gần đây, ngày càng có nhiều bình luận về việc Hoa Kỳ đang mất dần vị thế về ‘quyền lực mềm’ – thước đo mức độ ảnh hưởng và nhận thức của nước này trên toàn thế giới. Tuy nhiên, Mỹ vẫn vượt trội so với phần còn lại của thế giới về chỉ số quyền lực mềm, và ngay cả khi không như vậy, họ cũng không quá cần đến quyền lực mềm – bởi lẽ, Mỹ vẫn thống trị toàn cầu về quân sự, tài chính và văn hóa.
Ngược lại, New Zealand, không có nguồn lực khổng lồ như vậy, cần mọi sự thúc đẩy có thể. Chúng ta vừa được xếp hạng 25 – trong số 193 quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc – trong Chỉ số Quyền lực Mềm Toàn cầu 2025. Dù không tệ, nhưng chúng ta từng đạt thứ hạng cao hơn trong quá khứ – và thứ hạng hiện tại vẫn dựa vào một số nhận thức đang dần cũ kỹ, chẳng hạn như bộ phim Chúa tể những chiếc nhẫn (Lord of the Rings).
Bộ phim này hiện đã gần 25 năm tuổi nhưng vẫn thu hút du khách và tạo ra một ngành công nghiệp hiệu ứng hình ảnh điện ảnh đã phát triển cực kỳ tốt trong nhiều năm qua, ngay cả khi hiện tại nó không hoạt động hết công suất.
Nhưng liệu có đáng ngại không nếu hình ảnh của chúng ta về những phong cảnh tuyệt đẹp, con người thân thiện cùng ẩm thực và rượu vang hảo hạng đang dần cũ kỹ, miễn là nó vẫn hiệu quả?
“Những gì chúng ta được biết đến, chúng ta vẫn đang làm khá tốt,” phóng viên kinh doanh Alice Peacock của Newsroom nhận định. “Nếu chúng ta nghĩ về sữa, về rượu vang… và luôn có không gian để thâm nhập các thị trường xuất khẩu lớn khác, nơi sẽ có thêm giá trị gia tăng cho New Zealand.”
“Tuy nhiên, về việc liệu chúng ta có cần thay đổi nhận thức của mọi người về mình hay không, tôi nghĩ điều đó còn tùy thuộc vào cách diễn giải. Chúng ta vẫn làm khá tốt về du lịch nhờ những phong cảnh tuyệt đẹp và các hoạt động ngoài trời – bạn biết đấy, chúng ta có những cung đường đi bộ nổi tiếng (Great Walks) mà mọi người từ khắp nơi đổ về để trải nghiệm. Nhưng tôi nghĩ về mặt kinh tế, sẽ thật tuyệt nếu có thêm một số thương hiệu tiêu dùng lớn hoặc nhiều sản phẩm hơn mà nền kinh tế New Zealand có thể hưởng lợi, và nhờ đó New Zealand cũng có thể được biết đến nhiều hơn. Ảnh hưởng của Chúa tể những chiếc nhẫn vẫn còn đó, nhưng tôi nghĩ công bằng mà nói, nó đang dần lỗi thời. Bộ phim đã ra đời cách đây một phần tư thế kỷ, sẽ thật lạ nếu nó không như vậy.”
Chương trình The Detail hôm nay cũng trò chuyện với David Downs, Giám đốc điều hành của New Zealand Story – người có nhiệm vụ xây dựng ‘Thương hiệu New Zealand’; nhằm mở rộng danh tiếng và giá trị của đất nước trên trường quốc tế.
Ông cho biết, không có ngân sách để phủ kín thế giới bằng các bảng quảng cáo, việc tạo dấu ấn trên trường quốc tế là điều khó khăn.
Trong lĩnh vực nghệ thuật và giải trí, New Zealand thường được xem là một bối cảnh đẹp hơn là một nguồn gốc sáng tạo – bất chấp những câu chuyện thành công toàn cầu trong điện ảnh, âm nhạc và thiết kế.
“Khi bạn là một quốc gia nhỏ, hoặc cỡ trung bình như New Zealand, bạn phải tạo ảnh hưởng thông qua đàm phán, bạn phải hợp tác với mọi người theo một cách khác. Quyền lực mềm của một quốc gia thực sự rất quan trọng… trong việc tạo ra các kết nối và mối quan hệ, và kiểu như ‘đánh trên cơ’ so với trọng lượng của mình. Đó là cách chúng ta gây ảnh hưởng đến các quốc gia khác, cách chúng ta có được vị thế hoặc địa vị trên thế giới.”
Ông Downs cho rằng, danh tiếng của chúng ta như một quốc gia đáng tin cậy là một phần quan trọng trong chiến lược quan hệ quốc tế.
Ông tin rằng quyền lực mềm là quyền lực thực sự.
“Tuy nhiên, thế giới đang thay đổi. Tôi nghĩ mọi người đều thấy rõ rằng quyền lực cứng đã trở lại. Có chiến tranh, có những quốc gia đang tích cực rời bỏ các hiệp ước toàn cầu, v.v. Thế giới đầy biến động, nhưng tôi cho rằng kể từ Thế chiến thứ hai và đặc biệt trong khoảng 20 năm trở lại đây, quyền lực mềm đã là một phần rất quan trọng trong cấu trúc quốc tế. Điều này vẫn đúng với New Zealand. Chúng ta cần tạo ra một kết nối chặt chẽ với phần còn lại của thế giới. Chúng ta cần được nhìn nhận là đáng tin cậy và được tôn trọng, bởi vì chúng ta không thể gây ảnh hưởng bằng bất kỳ cách nào khác.”
Trong podcast, ông Downs đã nói về các yếu tố khác nhau đóng góp vào quyền lực mềm và lý do tại sao nhận thức lại quan trọng.
Theo rnz.co.nz