Hãy nhận diện những điểm yếu của bản thân khi chi tiêu bốc đồng và đặt ra các ‘chướng ngại vật’ để tự kiềm chế. Chuyên gia Frances Cook sẽ giải thích.
Ý chí giống như một cục pin, và chúng ta thường mặc định rằng nó sẽ không bao giờ cạn. Thế nhưng, khi chúng ta nghĩ như vậy, cục pin ấy thường đã hết sạch năng lượng vào giữa buổi chiều.
Chắc chắn, nếu bạn mạnh mẽ hơn, kỷ luật hơn, và không ‘dở tệ với tiền bạc’, bạn sẽ không bao giờ bị cám dỗ bởi một bữa ăn đêm lúc 9 giờ hay chiếc giỏ hàng online tự động thanh toán. Nhưng thực sự, nếu toàn bộ kế hoạch tài chính của bạn phụ thuộc vào một phiên bản ‘đầy năng lượng’ của chính mình, nó sẽ sụp đổ ngay khi cuộc sống thực tế ập đến.
Ý CHÍ KHÔNG PHẢI LÀ KẾ HOẠCH
Đây là lý do tôi không muốn biến bạn thành một người khác. Điều tôi quan tâm là giúp bạn tạo ra một cuộc sống mà ở đó, lựa chọn dễ dàng và lựa chọn hữu ích là một. Điều đó có nghĩa là chúng ta sẽ tạo ra những ‘ma sát’ có chủ đích.
Hãy làm cho con đường dẫn đến hành vi bạn mong muốn trở nên suôn sẻ, và đặt những ‘gờ giảm tốc’ nhỏ tại những điểm bạn thường đi chệch hướng. Không phải là trừng phạt. Không phải là sự xấu hổ. Chỉ đơn giản là thiết kế lại.
Đây cũng là thủ thuật mà các siêu thị sử dụng để khiến bạn đi ngang qua quầy sô cô la trên đường đến quầy sữa. Chỉ khác là chúng ta đang đảo ngược nó để nó phục vụ bạn, thay vì chống lại bạn.
BẮT ĐẦU TỪ NƠI TIỀN ĐƯỢC CHUYỂN ĐẾN
Hầu hết chúng ta đều để tiền lương đổ vào một ‘tài khoản chi tiêu’ lớn, rồi sau đó cố gắng chi tiêu hợp lý. Cách làm này ngược đời và không hiệu quả. Một sự điều chỉnh đơn giản có thể khắc phục được.
Vào ngày nhận lương, tiền sẽ được chia ngay lập tức đến đúng nơi nó thuộc về: một tài khoản chi trả hóa đơn (tiền thuê nhà, điện, internet); một tài khoản tiết kiệm với tên gọi có ý nghĩa với bạn; một tài khoản đầu tư tự động tăng trưởng mỗi tháng mà bạn không cần phải làm gì.
Số tiền ‘để chi tiêu’ chính là phần còn lại. Nếu bạn phải nhớ để làm điều đúng đắn, đôi khi bạn sẽ quên, hoặc bạn sẽ tự hỏi liệu mình có thực sự muốn làm điều đó trong tháng này không.
Nếu điều đúng đắn đã tự động xảy ra, bạn vẫn có thể thay đổi mục tiêu nếu thực sự muốn, nhưng bạn sẽ phải đưa ra quyết định có ý thức về việc đó.
KHẮC PHỤC GIỜ ‘THẤT THOÁT’ NHIỀU NHẤT TRONG NGÀY
Buổi tối là lúc những ý định tốt đẹp thường ‘chết yểu’. Bạn đã lên kế hoạch nấu ăn, nhưng rồi một ngày dài mệt mỏi trôi qua, và ứng dụng giao đồ ăn quen thuộc bắt đầu ‘thì thầm’ gọi mời.
Giải pháp thì nhàm chán nhưng cực kỳ hiệu quả: Hãy luôn có sẵn một bữa ăn ‘cấp cứu’ đơn giản trong tủ đông và vài món ăn nhanh bạn có thể làm mà không cần suy nghĩ trong tuần.
Tôi không quan tâm liệu những món đó có khiến bạn bị ‘ném đá’ trên Instagram hay không, bởi vì thức ăn đơn giản và không cầu kỳ mới là thứ giúp cuộc sống tiếp diễn. Hãy dành những món ăn đẹp mắt cho cuối tuần, khi đầu óc bạn đã được ‘nạp năng lượng’ trở lại.
LÊN KẾ HOẠCH CHO NIỀM VUI
Đây là phần mà mọi người thường vấp phải, bởi vì ‘những món quà đã lên kế hoạch trước’ nghe có vẻ như là kẻ thù. Nhưng không phải vậy. Kẻ thù chính là sự hỗn loạn.
Hãy lên kế hoạch trước cho những niềm vui, bằng cách tạo một tài khoản mà bạn nạp tiền vào mỗi tuần để chi trả cho những thứ giải trí. Điều này giúp cuộc sống vẫn ngọt ngào mà không làm đổ vỡ toàn bộ kế hoạch tài chính.
Khi tài khoản đó hết tiền, thì nó sẽ hết. Thẻ ngân hàng sẽ nói ‘không’ thay cho bạn, điều này thật tuyệt vời vì bạn không cần phải tự mình đóng vai ‘cảnh sát xấu’.
Đối với những món đồ lớn hơn mà bạn muốn, hãy sử dụng quy tắc ‘danh sách 48 giờ’: bạn phải đợi ít nhất 48 giờ trước khi được phép mua nó. Thật đáng kinh ngạc khi có bao nhiêu thứ ‘nhất định phải có’ lại biến thành ‘không nhớ tại sao mình lại muốn’ sau khi hệ thần kinh của bạn đã được nghỉ ngơi.
THÊM ‘GỜ GIẢM TỐC’ TẠI NHỮNG ĐIỂM BẠN THƯỜNG TRƯỢT DỐC
Chi tiêu bốc đồng rất ‘dị ứng’ với sự bất tiện. Vì vậy, những hành động như xóa thẻ đã lưu khỏi điện thoại hoặc máy tính xách tay có thể không phải là một cử chỉ vĩ đại, nhưng lại cực kỳ hiệu quả.
Việc phải đứng dậy, lấy ví và nhập các số thẻ sẽ giúp não bạn có đủ thời gian để tự hỏi: ‘Mình có thực sự muốn món đồ này không?’
Hãy tắt chức năng thanh toán một chạm để bạn không thể trượt từ cám dỗ sang xác nhận chỉ trong vòng chưa đầy năm giây. Hủy đăng ký nhận email ‘cơ hội cuối cùng’ hàng ngày, hoặc chuyển chúng vào một thư mục mà bạn chỉ mở có chủ đích, chứ không phải vì hộp thư đến ‘phục kích’ bạn.
Bạn không cấm đoán bất cứ điều gì. Bạn chỉ đang biến một quyết định chớp nhoáng thành một quyết định cần cả phút để suy nghĩ.
THIẾT LẬP LẠI TRONG 15 PHÚT
Đây không cần phải là một cuộc đại tu lớn cho cuộc đời. Chỉ trong 15 phút, bạn có thể tạo cho mình một bản đồ nhỏ. Hãy nghĩ về ba khoảnh khắc mà kế hoạch của bạn thường đổ vỡ: Lướt mạng đêm khuya? Sự hỗn loạn sau giờ học? Sự mệt mỏi vào thứ Sáu?
Sau đó, hãy thay đổi một điều cho mỗi khoảnh khắc đó: Di chuyển các ứng dụng. Thiết lập chuyển khoản tự động. Đặt bữa tối ‘cấp cứu’ vào tủ đông. Chỉ vậy thôi. Tuần tới, hãy dành thêm 15 phút để thực hiện các biện pháp phòng ngừa tương tự.
Không có lời khuyên nào trong số này là hào nhoáng hay phức tạp, và đó chính là điểm mấu chốt. Bạn vẫn sẽ uống cà phê. Bạn vẫn sẽ mua những thứ đẹp đẽ.
Điều thay đổi là con đường tiền bạc của bạn đi khi bạn mệt mỏi, bận rộn hoặc mất tập trung – mà thành thật mà nói, đó là hầu hết các ngày. Khi bạn thiết kế môi trường sống để ‘nhắc nhở’ bản thân, bạn sẽ không phải tốn năng lượng để vật lộn với chính mình để có hành vi tốt.
Bạn chỉ cần tiếp tục cuộc sống của mình, và tiền bạc sẽ âm thầm tích lũy. Trong một tháng, bạn sẽ nhận thấy vai mình nhẹ nhõm hơn, các hóa đơn được thanh toán đúng hạn, và tiền tiết kiệm tăng lên mà không cần bất kỳ lời động viên nào.
Theo 1news.co.nz